W Gorzowie jest nowa ulica. Nosi imię Stanisława Żytkowskiego.
Stanisław Żytkowski to honorowy obywatel Gorzowa, miejski radny, senator I kadencji Senatu RP, znany adwokat. Został patronem ulicy w centrum miasta. W życie weszła uchwała Rady Miasta w tej sprawie. Zmarł we wrześniu tego roku.
Ulica Stanisława Żytkowskiego to przedłużenie ul. Spichrzowej od ul. Stefanii Hejmanowskiej do ul. Teatralnej.
Nota biograficzna wg
Dariusza A. Rymara
StanisÅ‚aw Å»ytkowski, ur. 1 I 1948 r. w Gorzowie Wielkopolskim, zm. 16 IX 2022 tamże. Adwokat, spoÅ‚ecznik, dziaÅ‚acz polityczny, faktyczny szef gorzowskiej podziemnej „SolidarnoÅ›ci” od kwietnia 1983 do roku 1989 i jawnych struktur od stycznia 1988 do stycznia 1990. Syn MichaÅ‚a (1913–1995) i JarosÅ‚awy z DobrzyÅ„skich (1914–1991). Do 1939 r. ojciec byÅ‚ rolnikiem w WawryÅ„cach gm. Strusów pow. Trembowla woj. Tarnopol. W roku 1939 jako kapral w plutonie Å‚Ä…cznoÅ›ci 54 PuÅ‚ku Piechoty Strzelców Kresowych uczestniczyÅ‚ w wojnie obronnej, a w jej rezultacie internowany na WÄ™grzech w latach 1939–1945. W październiku 1945 r. MichaÅ‚ Å»ytkowski przyjechaÅ‚ do Gorzowa i tu zamieszkaÅ‚ przy ul. Koniawskiej.
StanisÅ‚aw ukoÅ„czyÅ‚ Liceum OgólnoksztaÅ‚cÄ…ce im. Marii Curie-SkÅ‚odowskiej (wtedy nr 19, obecnie nr 2) w roku 1965 i w latach 1965–1970 studiowaÅ‚ na Wydziale Prawa i Administracji UAM w Poznaniu. Za uczestnictwo w protestach studenckich w marcu 1968 r. byÅ‚ ukarany przez rektora upomnieniem. Jak napisano w SB, Å»ytkowski podpadÅ‚, bo: „wszedÅ‚ w kontakt ze studentami przybyÅ‚ymi z GdaÅ„ska i otrzymaÅ‚ od nich rezolucjÄ™, którÄ… nastÄ™pnie kolportowaÅ‚. W dniu wiecu partyjnego podburzaÅ‚ studentów do zorganizowania kontrwiecu. NawoÅ‚ywaÅ‚ do zorganizowania strajku okupacyjnego w Uczelni” (IPN Po 04/3702). Po zakoÅ„czeniu studiów odbyÅ‚ aplikacjÄ™ w SÄ…dzie Powiatowym w Gorzowie (1970–72), zdaÅ‚ egzamin sÄ™dziowski (1972) i zostaÅ‚ asesorem (1972–1974), a nastÄ™pnie sÄ™dziÄ… (1974) i orzekaÅ‚ w Wydziale Cywilnym, nastÄ™pnie Wydziale Rodzinnym SÄ…du Powiatowego/Rejonowego w Gorzowie (do czerwca 1978). NastÄ™pnie radca prawny w ZakÅ‚adzie Inwestycji i Budownictwa Wojewódzkiego ZwiÄ…zku Gminnych SpóÅ‚dzielni (do kwietnia 1981). Od maja 1981 radca prawny ZarzÄ…du Regionalnego NSZZ „Solidarność” w Gorzowie. CzÅ‚onek zaÅ‚ożyciel Polskiej Partii Demokratycznej (22 VII 1981). Autor projektu programu dziaÅ‚ania ZR NSZZ „Solidarność” w Gorzowie, który nie zostaÅ‚ jednak przyjÄ™ty (lato 1981).
12 XII 1981 r. uczestniczyÅ‚ w spotkaniu Å›rodowisk demokratycznych we WrocÅ‚awiu. 13 grudnia (niedziela) powróciÅ‚ do Gorzowa i w drodze do domu zatrzymany przez SB i internowany do 23 VII 1982, najpierw w ZakÅ‚adzie Karnym w Gorzowie (Wawrowie) (do 7 I 1982), GÅ‚ogowie (do koÅ„ca lutego), Ostrowie Wlkp. (do 14 VI) i GÄ™barzewie (do zwolnienia). Po uwolnieniu dziaÅ‚acz niejawnej Regionalnej Komisji Wykonawczej NSZZ „Solidarność” w Gorzowie od lata 1982 do 1989, od kwietnia 1983 jej przewodniczÄ…cy, używaÅ‚ pseudonimu „Zbigniew WiÅ›niewski”.
Po zwolnieniu z internowania bezskutecznie poszukiwaÅ‚ pracy. UbiegaÅ‚ siÄ™ o wpis na listÄ™ adwokatów (od 1982). W koÅ„cu, w styczniu 1984 r. znalazÅ‚ pracÄ™ jako specjalista ds. organizacyjno-prawnych w Wojewódzkim ZarzÄ…dzie UsÅ‚ug Wodnych – nie pracowaÅ‚ tu jednak dÅ‚ugo, gdyż zostaÅ‚ aresztowany: 30 I 1984 m.in. pod zarzutem zorganizowania „Radia Solidarność” w Gorzowie. Później zmieniono mu zarzuty i zarzucano przynależność do „nielegalnych struktur NSZZ «Solidarność»” i kolportaż „Feniksa”, a nastÄ™pnie „peÅ‚nienie funkcji kierowniczych w RKW NSZZ «Solidarność», kierowania nadawaniem audycji «Radia Solidarność» oraz kolportowania nielegalnego pisma «Feniks»”. Zwolniony 29 VII 1984 na mocy amnestii, powróciÅ‚ do WZUW (sprawÄ™ jego zatrudnienia omawiano na posiedzeniach Wojewódzkiego Komitetu Obrony 31 VIII i 22 X 1984).
„Figurant” (czyli podejrzany) spraw prowadzonych przez SÅ‚użbÄ™ BezpieczeÅ„stwa: SOR „Reduta” (1982–1986); SOR „Dyspozytornia” (1982–1985); SOR „Faryzeusze” (1987–1989). Od 12 I 1988 przewodniczÄ…cy jawnej Rady Regionu NSZZ „Solidarność”. W zwiÄ…zku z tym w mieszkaniu S. Å»ytkowskiego 30 X 1988 SB przeprowadziÅ‚a przeszukanie, podczas którego zabezpieczono „znaczÄ… ilość ulotek, broszur i wydawnictw” sygnowanych przez NSZZ „S”. 22 XI 1988 sprawÄ™ skierowano do Kolegium do spraw WykroczeÅ„ przy Prezydencie Miasta. Jednak 18 III 1989 odmówiÅ‚o ono wszczÄ™cia postÄ™powania uzasadniajÄ…c, że „wskazane dziaÅ‚anie nie nosi znamion niebezpiecznego”. W trakcie sprawy odwoÅ‚awczej 5 IV 1989 utrzymano w mocy poprzednie postanowienie.
Od listopada 1988 do maja 1989 radca prawny w Gminnej SpóÅ‚dzielni „Samopomoc ChÅ‚opska” w Gorzowie. Senator RP z Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” (1989–1991). CzÅ‚onek-zaÅ‚ożyciel Towarzystwa Pomocy im. Adama Chmielowskiego w Gorzowie (1987), jego wieloletni przewodniczÄ…cy. W maju 1989 otrzymaÅ‚ od Ministra SprawiedliwoÅ›ci zgodÄ™ na prowadzenie kancelarii adwokackiej, o co ubiegaÅ‚ siÄ™ od 1982 r. i od tej pory adwokat aż do Å›mierci. Radny gorzowski kadencji 1978–1984, faktycznie nie zapraszany na sesje od poczÄ…tku roku 1982. DziaÅ‚acz Unii Demokratycznej i Unii WolnoÅ›ci (1990–2005). Radny Rady Miasta 1994–98. W ostatnich latach życia wystÄ™powaÅ‚ w demonstracjach przeciwko reformom prowadzonym w sÄ…downictwie.
Odznaczenia, m.in.: Srebrny Krzyż ZasÅ‚ugi (2001), odznaka honorowa Za Szczególne ZasÅ‚ugi dla Miasta Gorzowa Wlkp. (2003), Honorowy Obywatel Miasta Gorzowa (2010), Krzyż Komandorski OOP (2011), Krzyż WolnoÅ›ci i SolidarnoÅ›ci (2018).
Foto Daniel Adamski
Oni tu zostajÄ…
„ZostajÄ™!” to hasÅ‚o nowej kampanii promujÄ…cej Gorzów, która ma zwrócić uwagÄ™ na zalety naszego miasta, dziÄ™ki którym jest ono doskonaÅ‚ym ...
<czytaj dalej>Pielgrzymki
Tegoroczna piesza pielgrzymka powołaniowa odbędzie się w sobotę w sobotę 27 kwietnia.
Wyjście pielgrzymki na trasę z Paradyża do Rokitna nastąpi ...
<czytaj dalej>200 lat dla pani Zofii
NieczÄ™sto zdarza siÄ™, aby tradycyjnie Å›piewane „sto lat”, z racji chwili, modyfikowano w sekwencji życzeÅ„ na lat „dwieÅ›cie”. Tak wÅ‚aÅ›nie ...
<czytaj dalej>Prezydent w ministerstwie
Prezydent Gorzowa w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
- Z doÅ›wiadczenia wiem, że najważniejsze sÄ… relacje bezpoÅ›rednie. Ustalenia, które zapadajÄ… wtedy ...
<czytaj dalej>