Gontowiec Podróżny BLOG

13 czerwca 1231 r. zmarł Fernando Martins de Bulhões znany jako Antoni z Padwy, Antoni Padewski albo po prostu Padewczyk (w Polsce nazywany także Ferdynandem Bulonne), który został kanonizowany już w 1232 r. Nie należy sugerować się jego padewskim przydomkiem, bowiem urodził się w Lizbonie i tylko ostatnie lata życia spędził w Padwie.

Kiedyś w stolicy Portugalii hucznie wspominano świętego dwa razy w ciągu roku: w rocznicę śmierci (13 czerwca) i w rocznicę przeniesienia jego ciała do katedry (15 lutego). Z czasem ukształtował się zwyczaj barwnej fiesty ku jego czci (Festas de Lisboa), trwającej od wigilii dnia św. Antoniego aż do końca czerwca. Ulice przystrojone są kolorowymi girlandami, zaułki tętnią szalonymi imprezami, w powietrzu unosi się zapach grillowanych sardynek i bazylii. Do najważniejszych wydarzeń należy procesja zakończona mszą, podobna do karnawałowej parada wszystkich lizbońskich dzielnic, masowe małżeństwa zwane „sakralnymi weselami”, konkurs tronów św. Antoniego i konkurs graficzny kolorowych sardynek.

Procesja wychodzi z placu przed kościołem św. Antoniego (Igreja de Santo António), który podobno stoi w miejscu domu, w którym urodził się święty, uliczkami miasta wiedzie do katedry (Sé de Lisboa) i wraca do tego samego kościoła. Jej tradycja sięga XVI w. Przygotowania do wielkiej parady (Marchas Populares) trwają cały rok, a przedstawiciele lizbońskich dzielnic rywalizują między sobą bajkowymi strojami i choreografią o nagrodę za najlepszy występ, a o udział w grupowym ślubie (Casamentos de Santo António) młoda para musi się postarać już kilka miesięcy wcześniej, wypełniając stosowny formularz. W prezencie nowożeńcy otrzymują od miasta i sponsorów (lokalne sklepy) wszystko, co tylko może być do ślubu potrzebne, od strojów, po jedzenie. W czasie trwania fiesty na straganach można kupić doniczki z drobnolistną bazylią (manjericão). Czasami wetknięte są w nią papierowe goździki lub dołączona jest karteczka z jakąś sentencją albo fragmentem wiersza. Obdarowanie kogoś taką bazylią uznawane jest za deklarację miłości.

Konkursy też mają swoją historię. Zwyczaj budowania tronów św. Antoniego narodził się po trzęsieniu ziemi, które zniszczyło Lizbonę w 1755 r. W gruzach legły wtedy i katedra Sé, i Igreja de Santo António. Sprzedając za przysłowiowy grosik miniaturowe konstrukcje budowane przez dzieci, zbierano fundusze na ich rekonstrukcję. Dziś budowane są dla podtrzymania tradycji.

Św. Antoni to bardzo międzynarodowy święty, bo z legendami o nim zetkniecie się w wielu krajach. Patronuje głównie sprawom beznadziejnym i zawsze potrafi znaleźć jakieś, niekoniecznie proste rozwiązanie. Pomaga też zapominalskim i roztargnionym, którzy gubią wiele rzeczy (a zapominanie i gubienie zaczyna wchodzić mi w krew). W Portugalii i Włoszech w szczególny sposób opiekuje się romantykami szukającymi prawdziwej miłości i ułatwia im znalezienie drugiej połówki. Stąd zapewne wzięły się opowieści świętoantonińskie, które zaraz przytoczę (skoro mogą być rogale świętomarcińskie, to opowiastki świętoantonińskie również, prawda?).

Pierwsza pochodzi z Portugalii. Przedstawia historię dziewczyny modlącej się o dobrego męża codziennie przed figurką św. Antoniego. Chociaż mijały dni, miesiące i lata, żaden kandydat się nie pojawiał. Kiedy więc w oczy zaczęło dziewczęciu zaglądać staropanieństwo, postanowiła wziąć sprawy we własne ręce, a głuchą na jej prośby rzeźbę po prostu cisnęła ze złością za okno. Figurka wylądowała bezpiecznie na bruku tuż pod nogami młodzieńca, który podniósłszy ją, postanowił oddać właścicielom. Gdy zapukał do drzwi, otworzyła je oczywiście bohaterka naszej opowieści. Wystarczyło jedno spojrzenie, by zapałali wzajemnym uczuciem i nie było już ważne, czy rzeźba świętego sama się zgubiła, wylatując przez to okno, czy ktoś jej w tym dopomógł.

Druga opowiastka ma włoskie korzenie. Tym razem dziewczyna z dobrego lecz ubogiego domu, który nie mógł zapewnić jej posagu, błagała św. Antoniego, by ustrzegł ją przed koniecznością bycia czyjąś utrzymanką. O emancypacji nikt wtedy jeszcze nie słyszał, życie bez męża było nie do pomyślenia, natomiast drewniane figury świętych potrafiły wykonywać czynności, o których się filozofom nie śniło. W odpowiedzi na prośby dziewczyny posąg nie tylko podał jej małą karteczkę, ale nawet przemówił: „Wręcz ją najbogatszemu kupcowi w mieście i powiedz, żeby dał ci tyle złota, ile ona waży”. Jak to w bajkach bywa, kupiec grzecznie zastosował się do wytycznych, myśląc zapewne, że taka karteczka jest lekka jak piórko, mylił się jednak srodze. Szalę przeważyło dopiero kilkaset złotych monet, dokładnie tyle, ile kiedyś obiecał dołożyć do budowy ołtarza św. Antoniego. Może zapomniał celowo, może z nadmiaru obowiązków, nie wnikam. Dziewczynie wystarczył monet na porządny posag, a co za tym idzie i na odpowiednią partię. Kupiec odzyskał pamięć i być może ufundował jeszcze ów ołtarz. W końcu nie należał do biedaków

…a fotografia dziś tylko dla zwrócenia uwagi.



Tekst i foto Maria Gonta

Dodaj komentarz:

Przebudowa Spichrzowej

Ostatnie przygotowania do rozpoczęcia przebudowy ulicy Spichrzowej. Konsorcjum firm TORMEL i WUPRINŻ, przebuduje ostatni, półkilometrowy odcinek ulicy Spichrzowej. Pierwsze prace ruszą ... <czytaj dalej>

UMCS z Jazz Clubem Pod Filarami

80 lat UMCS w Lublinie z Jazz Clubem „Pod Filarami”. W dniach 14 -17 maja 2024 roku w Akademickim Centrum Kultury ... <czytaj dalej>

Remont schodów

Nowe schody na Piaskach, obok lecznicza zieleń. Rusza remont schodów przy ul. Bohaterów Westerplatte, zejście do ul. Sczanieckiej. Skarpa przy schodach ... <czytaj dalej>

Obchody 900-lecia jubileuszu

W sobotę 11 maja br. w Ośnie Lubuskim odbędą się uroczyste obchody z okazji dziewięćsetlecia ustanowienia biskupstwa lubuskiego. Przygotowania do tej ... <czytaj dalej>

«	sierpień 2024					»
P	W	Ś	C	P	S	N
			1	2	3	4
5	6	7	8	9	10	11
12	13	14	15	16	17	18
19	20	21	22	23	24	25
26	27	28	29	30	31

Piękna inicjatywa w brzydkim mieście

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy

Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog

Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert

Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum

O ile tablice edukacyjne i "lecznicza zieleń" podrożą koszty inwestycji?
"... W naszym interesie jest by ten miś był jak najd <czytaj dalej>

Znowu " sami swoi". A wogóle czym oni się zajmują??? <czytaj dalej>

Tak miasto twój wójt sp...ł, że faktycznie rowerem lepiej jeździć, ale powstaje kolejne pole do....nadużyć/?/ Na początek, obowiązkowe kaski <czytaj dalej>

To proponuję jeszcze do każdego roweru, silnik odrzutowy, zestaw Wi-Fi, talerz satelitarny i co tam jeszcze w koszta można wrzucic :-) <czytaj dalej>

Ale pitolenie. Ani słowa o kolejce do "znachora" o bólu w krzyżu, o polityce i innych przyjemnościach wątpliwych u będących starymi l <czytaj dalej>