Rozmowa z dr. n. med. Wojciechem Feleszko, immunologiem i pediatrÄ… z I Katedry Pediatrii (Klinika Pulmonologii i Chorób Alergicznych Wieku DzieciÄ™cego) Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

Co wiemy o rotawirusach?

– Wirusy te plasujÄ… siÄ™ nieustannie na pierwszym miejscu wÅ›ród przyczyn infekcji pokarmowych, niezależnie od szerokoÅ›ci geograficznej. To jedna z najczÄ™stszych przyczyn hospitalizacji dzieci zarówno w Polsce, jak i na Å›wiecie. Zakażenie ma najcięższy przebieg u niemowlÄ…t i maÅ‚ych dzieci, a dotyczy prawie każdego dziecka do 4. roku życia, przenoszÄ…c siÄ™ drogÄ… fekalno-oralnÄ…. Rotawirusami można siÄ™ zarazić zarówno poprzez bezpoÅ›redni kontakt z osobÄ… chorÄ…, jak też poprzez styczność z zanieczyszczonÄ… powierzchniÄ…. Wystarczy, że jedna osoba ma rÄ™ce zabrudzone drobinkami kaÅ‚u i dotknie np. myszki komputerowej, zabawki, monety czy klamki, a druga skorzysta z takiego przedmiotu, a potem przeniesie dÅ‚oÅ„ do ust i zakażenie gotowe. Jak wspomniaÅ‚em, jest ono szczególnie groźne dla niemowlÄ…t i maÅ‚ych dzieci.

Dlaczego?

– CiaÅ‚o dziecka w powyżej 90 proc. skÅ‚ada siÄ™ z wody, a jej utrata nastÄ™puje znacznie szybciej niż u osoby dorosÅ‚ej. CzÄ™ste wymioty i biegunka mogÄ… w krótkim czasie (kwestia kilkudziesiÄ™ciu godzin) doprowadzić do znacznego odwodnienia organizmu, czyli utraty nawet wiÄ™kszej niż 10 proc. masy ciaÅ‚a! Wraz z wodÄ… dziecko traci jony sodu, chloru, potasu, itd. W efekcie gospodarka elektrolitowa ulega poważnemu zaburzeniu. Pojawia siÄ™ gorÄ…czka, letargiczna senność (lub silne pobudzenie) oraz patologiczne objawy ze strony oÅ›rodkowego ukÅ‚adu nerwowego.
Szacunkowe dane oparte na epidemiologii europejskiej oraz oceny sytuacji ekonomicznej Polski przez Bank Światowy, pokazują, iż w 2010 r. w Polsce na skutek odwodnienia i powikłań biegunki rotawirusowej, mogło dojść do zgonu 87 dzieci. To mniej niż w przypadku sepsy meningokokowej czy pneumokokowej, ale i tak zdecydowanie za dużo!

Jak chronić dzieci przed rotawirusami?

– Najprostszym sposobem zabezpieczenia przed zakażeniami pokarmowymi – nie tylko rotawirusowymi – jest higiena, czyli po prostu mycie rÄ…k po kontakcie z przedmiotami, na których mogÄ… znaleźć siÄ™ patogeny. Nawyk ten warto wyrabiać u dziecka od najwczeÅ›niejszych lat. Ważne jest również mycie produktów spożywczych, zwÅ‚aszcza owoców i warzyw, przed spożyciem. Nie dotyczy to oczywiÅ›cie niemowlÄ…t.
NajnowoczeÅ›niejszÄ… i najskuteczniejszÄ… metodÄ… zapobiegania zakażeniom rotawirusowym sÄ… szczepienia. Szczepionka może być podawana dzieciom do 6. miesiÄ…ca życia, dedykowana jest wiÄ™c wyÅ‚Ä…cznie niemowlÄ™tom, które chorujÄ… najciężej i najczęściej trafiajÄ… do szpitala. Na rynku dostÄ™pne sÄ… dwie szczepionki dwóch producentów, zawierajÄ…ce żywe, ale osÅ‚abione rotawirusy. Jedna podawana jest w schemacie dwudawkowym, druga w trzydawkowym. Pierwsza dawka może być przyjÄ™ta już w 2. miesiÄ…cu życia. Szczepionki sÄ… podawane doustnie w formie kropli. Niestety, rodzice muszÄ… za nie zapÅ‚acić z wÅ‚asnej kieszeni. JeÅ›li zdecydujÄ… siÄ™ na skorzystanie także z innych pÅ‚atnych szczepieÅ„, można podać je dziecku jednoczeÅ›nie, np. pneumokoki i meningokoki w dwie koÅ„czyny, a rotawirusy – doustnie. Pod wzglÄ™dem immumologicznym zdrowe dziecko Å›wietnie sobie z nimi poradzi.

Nie brakuje opinii, że w pierwszym roku życia jest zbyt wiele szczepień i wpływają one źle na odporność dziecka. Co pan o tym sądzi?

– To jeden z wiÄ™kszych mitów, z którym muszÄ™ siÄ™ borykać. Przecież noworodek, przychodzÄ…c na Å›wiat ze sterylnych warunków panujÄ…cych w jamie macicy, styka siÄ™ z milionami drobnoustrojów. Jego ukÅ‚ad odpornoÅ›ciowy walczy z nimi każdego dnia, w każdej sekundzie. Do koÅ„ca pierwszego roku życia podajemy dziecku w szczepionkach ok. 20 różnych antygenów, w wiÄ™kszoÅ›ci osÅ‚abionych lub martwych, podczas gdy jeszcze kilkadziesiÄ…t lat temu podawano szczepienia zawierajÄ…ce kilka tysiÄ™cy antygenów. Z punktu widzenia ukÅ‚adu odpornoÅ›ciowego jest to wiÄ™c liczba absolutnie bezpieczna.

Czy rodzice korzystajÄ… z tej formy profilaktyki?

– Zależy to w znacznym stopniu od ich zamożnoÅ›ci. JeÅ›li chcÄ… skorzystać z pÅ‚atnych szczepieÅ„ zalecanych oraz szczepieÅ„ skojarzonych (5 w jednym lub 6 w jednym), oznacza to spory wydatek. Duża część rodziców nie decyduje siÄ™ wiÄ™c na szczepienia dodatkowe, wÅ‚aÅ›nie ze wzglÄ™dów finansowych. Z punktu widzenia dziecka korzyść jest oczywista. Polega m.in. na unikniÄ™ciu pobytu w szpitalu z powodu infekcji rotawirusowej.
Osobna sprawa to koszty spoÅ‚eczeÅ„stwa. Mniej zakażeÅ„ rotawirusowych to mniej wizyt ambulatoryjnych i hospitalizacji. Epidemie biegunek rotawirusowych sÄ… nadal zmorÄ… oddziaÅ‚ów pediatrycznych na caÅ‚ym Å›wiecie, bo rotawirus jest bardzo zakaźnym drobnoustrojem. Wystarczy, że na oddziaÅ‚ trafi jedno zarażone dziecko, a wkrótce wszystkie nieodporne dzieci chorujÄ….

Czy szczepienie przeciwko rotawirusom zabezpiecza na całe życie?

– Szczepionki wywoÅ‚ujÄ… odporność wobec najczęściej spotykanych serotypów wirusa. Odporność, która wytwarza siÄ™ w pierwszym okresie gwarantuje, że nawet jeÅ›li dziecko spotka siÄ™ z innym serotypem wirusa, albo nie wytworzy wystarczajÄ…cej odpornoÅ›ci, by nie zachorować – to w przyszÅ‚oÅ›ci bÄ™dzie przechodziÅ‚o zakażenie dużo Å‚agodniej. KorzyÅ›ci wynikajÄ…ce z zaszczepienia sÄ… wiÄ™c niewÄ…tpliwe. Zawsze powtarzam rodzicom, że jeÅ›li chcÄ… zrobić prezent dziecku, to niech zamiast kolejnej zabawki zafundujÄ… mu szczepienie. Ta inwestycja na pewno siÄ™ zwróci.
Jako lekarze liczymy też, że szczepiÄ…c maÅ‚e dzieci, zwiÄ™kszymy odporność populacyjnÄ… (ale niestety, aby uzyskać odporność populacyjnÄ… przy wiÄ™kszoÅ›ci chorób musi być zaszczepione ok. 95 proc. populacji), i że z rotawirusami bÄ™dzie podobnie jak z żóÅ‚taczkÄ… wszczepiennÄ… (HBV). Å»óÅ‚taczka jeszcze 20 lat temu byÅ‚a czÄ™sto spotykana w szpitalach zakaźnych, a dziÅ› dziÄ™ki szczepieniom wiele osób jest na niÄ… uodpornionych i nie mamy już tak wielu zachorowaÅ„ – spowodowaÅ‚o to także zdecydowane zmniejszenie iloÅ›ci pierwotnych raków wÄ…troby.

Podobno przygotowuje pan kolejnÄ… książkÄ™ z serii „Na sygnale”? W pierwszej czytaliÅ›my o przeziÄ™bieniu, w drugiej o skaleczeniu. O czym bÄ™dzie trzecia?

– O rotawirusach, które zostanÄ… przywleczone do rodziny paÅ„stwa Nosków przez… tutaj nie zdradzÄ™ poczÄ…tku intrygi, ale pierwszÄ… ofiarÄ… padnie najmÅ‚odsze dziecko. Potem kataklizm ten spadnie na pozostaÅ‚ych domowników. BÄ™dzie to zabawna historia i mam nadziejÄ™, że dzieci przyjmÄ… jÄ… z radoÅ›ciÄ…. Książka ukaże siÄ™ prawdopodobnie w maju.

Stowarzyszenie „Dziennikarze dla Zdrowia”, kwiecieÅ„ 2013 r.
Foto Hanna Kaup

Dodaj komentarz:

Oni tu zostajÄ…

„ZostajÄ™!” to hasÅ‚o nowej kampanii promujÄ…cej Gorzów, która ma zwrócić uwagÄ™ na zalety naszego miasta, dziÄ™ki którym jest ono doskonaÅ‚ym ... <czytaj dalej>

Pielgrzymki

Tegoroczna piesza pielgrzymka powoÅ‚aniowa odbÄ™dzie siÄ™ w sobotÄ™ w sobotÄ™ 27 kwietnia. WyjÅ›cie pielgrzymki na trasÄ™ z Paradyża do Rokitna nastÄ…pi ... <czytaj dalej>

200 lat dla pani Zofii

NieczÄ™sto zdarza siÄ™, aby tradycyjnie Å›piewane „sto lat”, z racji chwili, modyfikowano w sekwencji życzeÅ„ na lat „dwieÅ›cie”. Tak wÅ‚aÅ›nie ... <czytaj dalej>

Prezydent w ministerstwie

Prezydent Gorzowa w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. - Z doÅ›wiadczenia wiem, że najważniejsze sÄ… relacje bezpoÅ›rednie. Ustalenia, które zapadajÄ… wtedy ... <czytaj dalej>

«	kwiecieÅ„ 2024					»
P	W	Åš	C	P	S	N
1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30

Piękna inicjatywa w brzydkim mieście

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy

Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog

Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert

Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum

PiÄ™kna muzyka byÅ‚a w spektaklu. Cudownie zaÅ›piewana piosenka finaÅ‚owa. <czytaj dalej>

108tys
I durna dajÄ…ca efekt odwrotny kampania <czytaj dalej>

Dobrze! Bo wiele dobrych koncertów w tym sezonie.
Również w Sali Kameralnej. Także autorskie, naszych filharmoników. Wczoraj np. wystÄ™p dwà <czytaj dalej>

Jest tak bo zdurnieliÅ›my..... <czytaj dalej>

Tę kwestię reguluje kościół katolicki
Nauczy się by wybierać dobro.

Ale feministkom temat jest obcy i stÄ…d lewica czyli opieku <czytaj dalej>