Rozmowa z prof. dr hab. Stefanem Grajkiem, kardiologiem, kierownikiem I Kliniki Kardiologii Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu.

W polskiej kardiologii dokonał się w ostatniej dekadzie ogromny postęp. Dziś można powiedzieć, że pacjenci z ob.jawami zawału mogą liczyć na skuteczną pomoc. Zbudowano działający system?
– To prawda. W caÅ‚ym kraju powstaÅ‚o okoÅ‚o 140 pracowni hemodynamicznych ratujÄ…cych życie w przypadku ostrego zespoÅ‚u wieÅ„cowego, zwÅ‚aszcza w Å›wieżych zawaÅ‚ach serca. Åšrednia odlegÅ‚ość miÄ™dzy tymi punktami jest nie wiÄ™ksza niż 80 kilometrów. Chorzy mogÄ… szybko zostać przetransportowani do miejsca gdzie otrzymajÄ… skutecznÄ… pomoc. Dane statystyczne potwierdzajÄ…, że system dziaÅ‚a. Warto podkreÅ›lić, że Å›miertelność szpitalna w ostatnich latach zmniejszyÅ‚a siÄ™ z 30 do 4,5 procenta, a wiÄ™c prawie siedmiokrotnie! Te wyniki plasujÄ… nas w gronie najlepszych oÅ›rodków europejskich. Co prawda system jest jeszcze nie zawsze precyzyjnie wykorzystywany i stosowany, ale wstydzić siÄ™ nie ma czego.

To jasna strona naszej kardiologii. Jednakże leczenie zawaÅ‚u w fazie ostrej jest interwencjÄ… doraźnÄ…. A choroba trwa nadal…
– Tak, dramatem jest to, że poÅ›ród pacjentów, którzy szczęśliwie opuszczajÄ… szpital, uratowani przed Å›mierciÄ…, przed poważnym uszkodzeniem mięśnia sercowego - Å›miertelność ze wspomnianych 4,5 procenta wzrasta po 30 dniach do okoÅ‚o 9 procent! To dwukrotnie wiÄ™ksza liczba zgonów w porównaniu do zgonów w szpitalach. Po roku od wystapienia zawaÅ‚u wskaźnik ten siÄ™ga aż 15 procent leczonych. Tak wiÄ™c co szósty pacjent prawidÅ‚owo leczony w fazie ostrej, wÅ‚aÅ›ciwie zaopatrzony w stenty – jednak umiera! To dramatyczna statystyka.

Dlaczego? Jakie sÄ… tego gÅ‚ówne przyczyny?
– To bardzo zÅ‚ożony problem. Nie ma wypracowanego systemu dyspensaryzacji, czyli opieki nad chorym. Nie wiadomo kto wÅ‚aÅ›ciwie ma siÄ™ takim pacjentem zająć, czy nadal kardiolog, czy lekarz rodzinny, czy internista, diabetolog lub hipertensjolog. Lekarz rodzinny, do którego pacjent zgÅ‚asza siÄ™ w pierwszej kolejnoÅ›ci, odsyÅ‚a pacjenta przede wszystkim do kardiologa, gdzie czekajÄ… go wielomiesiÄ™czne kolejki. Tak naprawdÄ™ to nie ma systemowej opieki nad chorym po zawale.

A jak to powinno wyglÄ…dać? Czy o funkcjonowaniu tego typu opieki decydować majÄ… jakieÅ› przyjÄ™te i zaakceptowane przez specjalistów standardy?
– Generalnie powinny to być wÅ‚aÅ›ciwie zaprogramowane i wyspecjalizowane poradnie, oÅ›rodki powoÅ‚ane do opieki nad pacjentami po zawaÅ‚ach. Takich na razie nie ma, choć Polskie Towarzystwo Kardiologiczne o budowanie systemowego poradnictwa zabiega. Niedostateczna jest dostÄ™pność rehabilitacji ambulatoryjnej, którÄ… prowadzÄ… nieliczne, nierównomiernie rozmieszczone na terenie kraju oÅ›rodki. Tymczasem rehabilitacja kardiologiczna może zmniejszyć Å›miertelność pacjentów o okoÅ‚o 20-25 procent.

Jaką pomoc otrzymywałaby osoba po zawale w takim ośrodku?
– OÅ›rodki szeroko rozumianej rehabilitacji dziennej zapewniaÅ‚yby rehabilitacjÄ™ ruchowÄ… i fizycznÄ…, naukÄ™ zdrowego stylu życia i dobrych nawyków żywieniowych, a także monitorowanie farmakoterapii. To szczególnie ważne, bo u wielu chorych wystÄ™puje wiele przewlekÅ‚ych schorzeÅ„ towarzyszÄ…cych. ZażywajÄ… po kilkanaÅ›cie tabletek.

Jak podzieliłby pan role między ochronę zdrowia , opiekę farmakologiczną i samego pacjenta?
– Zacznijmy od leków. FarmakoterapiÄ™ mamy opanowanÄ… najlepiej. OczywiÅ›cie, wchodzÄ… tutaj nowoÅ›ci, które uÅ‚atwiajÄ… leczenie, czyniÄ… je skuteczniejszym i mniej uciążliwym. Niestety, nowe leki nie sÄ… szeroko stosowane ze wzglÄ™du na wysokÄ… cenÄ™ i brak refundacji (np. prasugrel, tikagrelor). Czyli sÄ… w zasiÄ™gu, ale bez dostÄ™pu. Pacjent po zawale, ze wszczepionym stentem, powinien przez rok stosować podwójnÄ… terapiÄ™ antypÅ‚ytkowÄ…, zapobiegajÄ…cÄ… wykrzepianiu siÄ™ stenta, czyli „oblepianiu” go i stopniowemu ograniczaniu Å›wiatÅ‚a naczynia. Nowoczesne leki przeciwpÅ‚ytkowe sÄ… skuteczniejsze w tym przypadku przynajmniej o 20 procent niż dotychczas stosowany standard leczenia – klopidogrel, dlatego też znalazÅ‚y swoje czoÅ‚owe miejsce w wytycznych naukowych dotyczÄ…cych leczenia ostrych zespoÅ‚ów wieÅ„cowych. Niestety, wytyczne idÄ… swojÄ… drogÄ…, a rzeczywistość swojÄ…. Wysokie ceny ograniczajÄ… też dostÄ™p do wzmacniania terapii antycholesterolowej, co u pacjentów po zawale jest niezwykle ważne.

Nawet najlepszy system i najnowocześniejsze leki na nic się zdadzą, jeśli pacjent nie zechce się zastosować do zaleceń lekarza.
– Zgadza siÄ™. To jest trzeci (obok dziaÅ‚aÅ„ systemowych i farmakoterapii) z najistotniejszych warunków poprawy stanu pacjentów po zawale. Jest to zagadnienie nieÅ‚atwe. Z prowadzonych badaÅ„ wynika, że nawet w grupach pacjentów wÅ‚Ä…czonych w szerokie programy, gdzie otrzymujÄ… doskonaÅ‚Ä… opiekÄ™ i najnowoczeÅ›niejsze leki – 15 procent i tak z nich rezygnuje, odchodzi; Å›wiadomie wybiera nieleczenie. Takie zachowanie jest dość typowe w przewlekÅ‚ej, mÄ™czÄ…cej farmakoterapii. Druga grupa to chorzy, którzy wprawdzie wspóÅ‚pracujÄ…, ale zwyczajnie o regularnym zażywaniu leków zapominajÄ…. Trzeba ich w pewien sposób przymuszać, a w każdym razie dyscyplinować. Badania wykazaÅ‚y, że jeÅ›li chory w ciÄ…gu 6 miesiÄ™cy od wyjÅ›cia ze szpitala po zawale serca chociaż jeden raz bÄ™dzie w poradni specjalistycznej i tam skoryguje mu siÄ™ leczenie, to żyje on istotnie statystycznie dÅ‚użej. Tak wiÄ™c docieranie do Å›wiadomoÅ›ci chorych, ksztaÅ‚towanie jej, to bardzo istotna droga do zmniejszania iloÅ›ci zgonów wÅ›ród osób po zawale.

WpÅ‚ywanie na postawy pacjentów jest konieczne. Ważne, żeby te dziaÅ‚ania nie byÅ‚y nudne, zniechÄ™cajÄ…ce. Czy podejmuje siÄ™ w tej mierze próby?
– Tak siÄ™ powoli dzieje. Podejmowane sÄ… kampanie medialne. Tyle, że tak naprawdÄ™ nie potrafimy ocenić, na ile sÄ… one skuteczne, bo nie ma sposobu na walidacjÄ™ wyników. Jednakże buduje siÄ™ dziÄ™ki nim nieco inny wizerunek wspóÅ‚czesnego Polaka, który jest szczupÅ‚y, wysportowany, aktywny, no i przede wszystkim dbajÄ…cy o zdrowie.

Możemy podać przykÅ‚ady konkretnych programów?
– Od ubiegÅ‚ego roku prowadzona jest pod auspicjami Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego akcja edukacyjna „Nie zawal! Wybierz życie”. Jest to pierwszy tego typu krok w szukaniu rozwiÄ…zania problemów zwiÄ…zanych z leczeniem i edukacjÄ… pacjentów po przebytym zawale. Towarzyszy jej dyskusja z udziaÅ‚em Å›rodowisk lekarskich i opiniotwórczych, która sÅ‚użyć ma wypracowaniu systemowych rozwiÄ…zaÅ„ sÅ‚użących zmianie modelu opieki nad pacjentami z ostrym zespoÅ‚em wieÅ„cowym w fazie poszpitalnej. Jednym z narzÄ™dzi akcji „Nie Zawal! Wybierz życie” sÄ… poradniki i materiaÅ‚y edukacyjne, skierowane do pacjentów. MajÄ… one na celu zwrócenie uwagi na konieczność stosowania siÄ™ do zaleceÅ„ lekarskich w różnych aspektach leczenia. Przygotowana zostaÅ‚a również pÅ‚yta z przykÅ‚adowym zestawem ćwiczeÅ„ rehabilitacyjnych. Uruchomiono stronÄ™ internetowÄ…, zawierajÄ…cÄ… szereg niezbÄ™dnych informacji, z jakimi pacjenci po przebytym zawale powinni siÄ™ zapoznać, chcÄ…c żyć dÅ‚użej zdrowo i aktywnie. WiÄ™cej szczegóÅ‚ów znajduje siÄ™ na stronie www.niezawal.pl, którÄ… polecam.

Stowarzyszenie „Dziennikarze dla Zdrowia“ z okazji XI Konferencji „Polka w Europie”, wrzesieÅ„ 2012.

Dodaj komentarz:

Komentarze:

Oni tu zostajÄ…

„ZostajÄ™!” to hasÅ‚o nowej kampanii promujÄ…cej Gorzów, która ma zwrócić uwagÄ™ na zalety naszego miasta, dziÄ™ki którym jest ono doskonaÅ‚ym ... <czytaj dalej>

Pielgrzymki

Tegoroczna piesza pielgrzymka powoÅ‚aniowa odbÄ™dzie siÄ™ w sobotÄ™ w sobotÄ™ 27 kwietnia. WyjÅ›cie pielgrzymki na trasÄ™ z Paradyża do Rokitna nastÄ…pi ... <czytaj dalej>

200 lat dla pani Zofii

NieczÄ™sto zdarza siÄ™, aby tradycyjnie Å›piewane „sto lat”, z racji chwili, modyfikowano w sekwencji życzeÅ„ na lat „dwieÅ›cie”. Tak wÅ‚aÅ›nie ... <czytaj dalej>

Prezydent w ministerstwie

Prezydent Gorzowa w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. - Z doÅ›wiadczenia wiem, że najważniejsze sÄ… relacje bezpoÅ›rednie. Ustalenia, które zapadajÄ… wtedy ... <czytaj dalej>

«	kwiecieÅ„ 2024					»
P	W	Åš	C	P	S	N
1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30

Piękna inicjatywa w brzydkim mieście

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy

Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog

Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert

Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum

PiÄ™kna muzyka byÅ‚a w spektaklu. Cudownie zaÅ›piewana piosenka finaÅ‚owa. <czytaj dalej>

108tys
I durna dajÄ…ca efekt odwrotny kampania <czytaj dalej>

Dobrze! Bo wiele dobrych koncertów w tym sezonie.
Również w Sali Kameralnej. Także autorskie, naszych filharmoników. Wczoraj np. wystÄ™p dwà <czytaj dalej>

Jest tak bo zdurnieliÅ›my..... <czytaj dalej>

Tę kwestię reguluje kościół katolicki
Nauczy się by wybierać dobro.

Ale feministkom temat jest obcy i stÄ…d lewica czyli opieku <czytaj dalej>