Gontowiec Podróżny BLOG

5 marca. „Każdej niedzieli człek się weseli”, dzisiaj jednak szczególnie weselić się powinny teściowe, wszak piąty dzień marca to ich święto. Zainicjowano je we Francji w roku 2008 i dość szybko wrosło w kalendarze. Jedynie w USA celebrowane jest w czwartą niedzielę października.

Dziś teściowa to po prostu matka współmałżonka, ale w polskiej tradycji rozróżniano ongiś matkę żony (teściową, nazywaną wcześniej cieścią) od matki męża (świekry). Tak też było z teściem. W słowniku Jana Mączyńskiego z roku 1564 można przeczytać: „Cieść, to jest żony mojej ojciec, niektórzy świekrem zowią, ale niewłaściwie, bo świekier jest mężów ojciec, którego zowią po łacinie socer”. Żonę wuja (brata matki) nazywano wówczas wujenką, a żonę stryja (brata ojca) – stryjenką. Za to o mężu ciotki (siostry któregoś z rodziców) mówiono zabawnie – pociot albo naciot, a zamiast wnuk i wnuczka – wnęk i wnęka. O dziecku mawiano po prostu cędo. Współczesność trochę nam to barwne słownictwo uprościła.
Świekra miała zdecydowanie większą możliwość, by zatruć życie synowej, ponieważ zgodnie z tradycją, świeżo poślubiona żona przeprowadzała się do wielopokoleniowego domu męża rządzonego przez jego rodzicielkę i powinna podporządkować się wyznaczonym sobie obowiązkom. Teściowa z pewnością takiej władzy nad zięciem nie miała. W starych porzekadłach mawiano nawet, że „Zięć jest kolumną, na której wspiera się serce teściowej” oraz „Szanuj zięcia dla dziecięcia”.

Te z przysłów, które mówią, że „Od krzyku teściowej nawet pies ucieka”, „Zła teściowa nawet z tyłu ma uszy”, „Kaszanka nie wędlina, teściowa nie rodzina”, z pewnością częściej dotyczyły świekr i ich wojenek ze snechami (synowymi). Porzekadła nie przebierają w słowach: „Matka mężowa – głowa wężowa” („Zła teściowa jad żmii w sobie chowa”). Na szczęście teściowe nie zawsze były potworami, zdarzały się też sympatyczne i pomocne.
Dziś młodzi mieszkają zazwyczaj osobno, teściowe nadal bywają różne i to niezależnie od tego, czy są matkami męża czy żony, jednak o wiele częściej po prostu zajmują się sobą i swoimi zainteresowaniami, bo przecież „Nikt tak dobrze nie potrafi żyć z teściową jak ona sama”. O tych wszystkowiedzących i uwielbiających się wtrącać mawia się niekiedy z przymrużeniem oka: „Rodzina bez teściowej jest jak zegar bez wskazówek” i „Sumienie jest jak teściowa, której wizyta nie ma końca”.

Warto wiedzieć, że mamy w kraju dwa pomniki teściowej, a raz w roku można wziąć udział w zjeździe teściowych. Pierwszy z pomników to widoczna na zdjęciu ławeczka w inowrocławskiej Pijalni Wód. Zasiadła na niej, trzymająca na kolanach małego pieska, elegancka starsza pani w ogromnym kapeluszu. Jest tak sympatyczna, że wszyscy chętnie się do niej przysiadają. Ja w każdym razie odwiedzam ją za każdym pobytem w tym mieście. W końcu sama nie od dziś jestem teściową. Miałam też niedużego psa i lubię kapelusze.


Drugiego pomnika szukajcie na Rynku w małopolskich Ryglicach. Tam teściową umieszczono w… fontannie, w dodatku w towarzystwie synowej i wnuka. Grupę rzeźb nazwano „Pogórzańską Penelopą” albo „Pomnikiem emigranta”. Zgodnie z opisem przedstawia „młodą kobietę w ciąży, jej syna oraz teściową, patrzących z utęsknieniem w kierunku Tarnowa, w oczekiwaniu na powrót syna, męża i ojca, który wyjechał za chlebem”.

Teściowe mają też swoją patronkę. Jest nią błogosławiona Marianna Biernacka z podlaskiego Lipska i to w tej miejscowości nad Biebrzą odbywają się doroczne zjazdy teściowych. Historia jest tragiczna, bowiem 13.07.1943 r. Marianna poszła na egzekucję w zamian za swoją ciężarną synową. Beatyfikowana została w 1999 r. Ocalona przez nią synowa przeżyła jeszcze 71 lat, zmarła w 2014 r. dożywszy lat 97.

Ponieważ teściowe obok policjantów i blondynek są jednym z najpopularniejszych tematów do żartów, przekornie zakończę dziś maksymą „Zawsze dziękuj swojej teściowej, ponieważ to ona jest przyczyną twojego największego źródła szczęścia”, a wszystkim synowym życzę, by mogły powiedzieć o sobie „Mój mąż traktuje mnie jak księżniczkę, a to oznacza, że został wychowany przez osobę, która jest królową”. No i jeszcze stara prawda: „Nim zostanie się teściową, najpierw trzeba być synową”.

tekst Maria Gonta
foto Bogdan Gonta

Dodaj komentarz:

Przebudowa Spichrzowej

Ostatnie przygotowania do rozpoczęcia przebudowy ulicy Spichrzowej. Konsorcjum firm TORMEL i WUPRINŻ, przebuduje ostatni, półkilometrowy odcinek ulicy Spichrzowej. Pierwsze prace ruszą ... <czytaj dalej>

UMCS z Jazz Clubem Pod Filarami

80 lat UMCS w Lublinie z Jazz Clubem „Pod Filarami”. W dniach 14 -17 maja 2024 roku w Akademickim Centrum Kultury ... <czytaj dalej>

Remont schodów

Nowe schody na Piaskach, obok lecznicza zieleń. Rusza remont schodów przy ul. Bohaterów Westerplatte, zejście do ul. Sczanieckiej. Skarpa przy schodach ... <czytaj dalej>

Obchody 900-lecia jubileuszu

W sobotę 11 maja br. w Ośnie Lubuskim odbędą się uroczyste obchody z okazji dziewięćsetlecia ustanowienia biskupstwa lubuskiego. Przygotowania do tej ... <czytaj dalej>

«	maj 2024					»
P	W	Ś	C	P	S	N
		1	2	3	4	5
6	7	8	9	10	11	12
13	14	15	16	17	18	19
20	21	22	23	24	25	26
27	28	29	30	31

Piękna inicjatywa w brzydkim mieście

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy

Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog

Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert

Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum

It May Happen To Obtain Personal Loans For Along With Bad Credit?

신불자대출 <czytaj dalej>

Starość

Widziałem ją wczoraj

Stała u drzwi werandy

Lewa ręką trzymała laskę
prawą chciała nacisnąć <czytaj dalej>

internat wybudowano dzięki pieniądzom przekazanym z rządu pisu warto podkreslić

podobnie jak szkołę muzyczną i plastyczną przy kwar <czytaj dalej>

przypominam że bolek miał koszulke z napisem "demokracja" i udzielał z nią wywiadów w "miami" za setki tysięcy zł pensji.<czytaj dalej>