Gontowiec Podróżny BLOG

19 września. Przemieszczając się teraz przez kraj, łatwo zauważyć, że na polach niewiele już pozostało do zebrania. Wiadomo, „Na świętego Teodora zapełniona już komora”, a kto jeszcze się z tym nie uporał, temu „Św. Teodorek wiezie ziarna worek”. Zapominalskim i ociągającym się, kierunek działania wskazuje kolejne przysłowie: „Na świętego Teodora ścigaj krupy do chałupy”.

Od świeżo zaoranego brązu, ostatkiem barw odcinają się w krajobrazie pola kukurydzy i słoneczników. Przyschnięte płatki kwiatów nie przyciągają już wzroku, a ciężkie od nasion głowy zwisają smętnie, bowiem na obrzeżach wielu plantacji sterczą żałosne, spalone przez słońce niewyrośnięte kikuty. Gdzieniegdzie pojawiają się jeszcze kolorowe plamy, przywodzące na myśl wiosenne rzepaki, tylko brak im tej rozświetlającej złocistości. Z lekka przydymiony odcień zdaje się wpadać w seledyn.

Człowiek – jak mawiają – uczy się przez całe życie, postanowiłam więc doczytać, dlaczego ten jesienny rzepak wygląda inaczej. No i co się okazało? Że to gorczyca biała, która zapewne tylko dla zmyłki kwitnie sobie na żółto. Mało tego, tak samo jak rzepak należy do kapustowatych i w dodatku ma podobne kwiatki. Na dodatek jej dzika odmiana jest popularnym chwastem, nazywanym „ognichą”, albo „świerzopem”.

Zaraz zaraz… „gdzie bursztynowy świerzop, gryka jak śnieg biała…” czyżby nasz wieszcz nie odróżniał kolorów? Przecież tym rzepakopodobnym poletkom tak samo blisko do barwy bursztynowej, jak i do białej. Jak się okazuje, nie tylko ja mam wątpliwości. Zmarły w lutym tego roku (03.02.2022) poeta i eseista Jarosław Marek Rymkiewicz, tak pisał w przedmowie do „Pana Tadeusza”: „A więc co to wreszcie jest ten świerzop…? To rzodkiew, gorczyca, koniczyna, rzepak, głóg, lewkolist czy jakaś łopucha?”

Już dawno próbowali ten problem wyjaśnić różni badacze literatury, niestety, bez skutku. Chociaż właściwie skutkiem (choć niewiele wyjaśniającym) można uznać wiersz Gałczyńskiego zatytułowany „Ofiara świerzopa”:

„Jest w I Księdze "Pana Tadeusza"
taki ustęp, panie doktorze:
"Gdzie bursztynowy świerzop, gryka jak śnieg biała..."
I właśnie przez ten świerzop neurastenia cała...
O Boże, Boże...

Bo gdy spytałem Kridla, co to takiego świerzop,
Kridl odpowiedział: - Hm, może to jaki przyrząd?
Potem pytałem Pigonia,
a Pigoń podniósł ramiona.

Potem ryłem w cyklopediach,
w katalogach i słownikach,
i w staropolskich trajediach,
i w herbarzach i w zielnikach...

Idzie jesień i zima.
Ale świerzopa ni ma.

Już szepczą naokół panie:
- Cóż się zrobiło z chłopa!
Dziękuje, panie Adamie!!!
Jestem ofiara świerzopa.”

(Manfred Kridl i Stanisław Pogoń to znani przedwojenni historycy literatury oraz „mickiewiczolodzy”; Pigoń uchodził nawet za „najbardziej wszechstronnego znawcę twórczości, ideologii i biografii Adama Mickiewicza”).

Do fotografii o zachodzie słońca pozowała mi tym razem dobrze ustawiona rodzina słoneczników, mająca bezpośredni dostęp do wody w sąsiadującym z nią rowie. Jak widać, bardzo jej to sąsiedztwo służy, dlatego wybrałam ją do promowania dzisiejszego Dnia Dzikiej Flory, Fauny i Naturalnych Siedlisk. Tym, którzy lubią nietypowe święta, przypominam, że dziś również Międzynarodowy Dzień Mówienia jak Pirat (cokolwiek to znaczy).


Dobrego poniedziałku.

Tekst i foto Maria Gonta

Dodaj komentarz:

Przebudowa Spichrzowej

Ostatnie przygotowania do rozpoczęcia przebudowy ulicy Spichrzowej. Konsorcjum firm TORMEL i WUPRINŻ, przebuduje ostatni, półkilometrowy odcinek ulicy Spichrzowej. Pierwsze prace ruszą ... <czytaj dalej>

UMCS z Jazz Clubem Pod Filarami

80 lat UMCS w Lublinie z Jazz Clubem „Pod Filarami”. W dniach 14 -17 maja 2024 roku w Akademickim Centrum Kultury ... <czytaj dalej>

Remont schodów

Nowe schody na Piaskach, obok lecznicza zieleń. Rusza remont schodów przy ul. Bohaterów Westerplatte, zejście do ul. Sczanieckiej. Skarpa przy schodach ... <czytaj dalej>

Obchody 900-lecia jubileuszu

W sobotę 11 maja br. w Ośnie Lubuskim odbędą się uroczyste obchody z okazji dziewięćsetlecia ustanowienia biskupstwa lubuskiego. Przygotowania do tej ... <czytaj dalej>

«	maj 2024					»
P	W	Ś	C	P	S	N
		1	2	3	4	5
6	7	8	9	10	11	12
13	14	15	16	17	18	19
20	21	22	23	24	25	26
27	28	29	30	31

Piękna inicjatywa w brzydkim mieście

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy

Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog

Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert

Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum

Ale pitolenie. Ani słowa o kolejce do "znachora" o bólu w krzyżu, o polityce i innych przyjemnościach wątpliwych u będących starymi l <czytaj dalej>

Starość

Widziałem ją wczoraj

Stała u drzwi werandy

Lewa ręką trzymała laskę
prawą chciała nacisnąć <czytaj dalej>

internat wybudowano dzięki pieniądzom przekazanym z rządu pisu warto podkreslić

podobnie jak szkołę muzyczną i plastyczną przy kwar <czytaj dalej>

korolewicz sie znowu udziela na forum.
jak nie zmiana miasta na bez wualkepe
to z tym lotniskiem wyimaginowanym.

komęt natomiast <czytaj dalej>

Wybuduj se pod blokiem a nie w naczynie lotnisko <czytaj dalej>