Park pałacowo-krajobrazowy w Kamieniu Wielkim to perełka ukryta przed światem. 2 października zakończył się pierwszy etap przywracania jej stanu sprzed wielu lat.

Park pałacowo-krajobrazowy w Kamieniu Małym powstał w 1834 r. Jej autorem był pruski ogrodnik, architekt krajobrazu Piotr Józef Lenne, ten sam, który zaplanował m.in. park pałacowy Sanssouci w Poczdamie czy ogrody Tiergarten w Berlinie.

99 lat po założeniu przy pałacu w Kamieniu Wielkim parku, 18 grudnia 1963 został on wpisany w rejestr zabytków pod numerem 650. Z mocy prawa podlega ochronie prawnej na podstawie Ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Niemal 50 lat później, czyli 2 października, starosta gorzowski Józef Kruczkowski odebrał pierwszy etap prac konserwatorskich zbiorników małej retencji, czyli dwóch stawów i rowu melioracyjnego.
– To dopiero pierwszy krok z przynajmniej pięciu, które trzeba postawić, by to był park, a nie parko-las – powiedział, dziękując za sprawnie wykonane prace. – Kiedy byłem tu dwa miesiące temu, nie sądziłem, że to się tak bardzo zmieni. A efekt końcowy z pewnością będzie jeszcze bardziej imponujący – dodał.

Projekt konserwacji parku pałacowo-krajobrazowego zakłada prowadzenie prac przez najbliższe dwa lata od 2014 do 2016. Ponieważ około 18-hektarowy teren zarastał przez wiele lat, nie tylko zatarły się alejki, ale zarosły brzegi stawów i doszło do zamulenia ich dna. Park przekształcił się w teren leśny. Trzeba więc będzie odtworzyć układ kompozycyjny parku z XIX w., zachować ponad stuletni drzewostan, w którym znajdują się m.in. dęby szypułkowe, buki i graby, jest też aleja lipowa. W przyszłości w alejkach staną ławki, zostaną odtworzone klomby i kwietniki oraz przywrócone oświetlenie, czyli lampy na wzór dawnych gazowych. Zaplanowano również: wykonanie metalowego ogrodzenia, budowę altanek na wyspach i pomostów łączących je z brzegiem, stworzenie terenu piknikowego, założenie ogrodu aromatycznych ziół, w którym zajęcie znajdą podopieczne Domu Pomocy Społecznej w Kamieniu Wielkim. Całość ma pełnić funkcje terapeutyczne dla przebywających tam ponad 100 kobiet.

Decyzję o przywróceniu parku podjęło przed rokiem Starostwo Powiatowe w Gorzowie na jednym z posiedzeń zarządu. Powstała dokumentacja i projekt wykonawczy oraz powołano zespół nadzorujący prace.
– Gdyby wzięła się za to jakaś początkująca firma i miałaby uczyć się na tym projekcie, z pewnością utknęłaby już we wczesnym etapie prac, bo woda kryła wiele niespodzianek nagromadzonych przez lata, i nie mielibyśmy dziś czego odbierać – powiedział Józef Kruczkowski. – To początek dobrej drogi. Myślimy również o stworzeniu w miejscu dawnego budynku chlewni Zakładu Aktywizacji Zawodowej. Dzięki temu Dom Pomocy Społecznej krok po kroku osiągnie zakładane cele, bo przy dobrym klimacie można zrobić dobre rzeczy. Teraz, istniejące potencjalne warunki są niewykorzystane, a przecież ludzie, którzy tu są, mogą się realizować z korzyścią dla siebie i domu.

Z kart historii:

Piotr Józef Lenne żył w latach 1789-1866. W 1808 rozpoczął praktykę zawodową u swojego wuja Josefa Clemensa Weyhe, nadwornego ogrodnika w Brühl. Przez cztery lata młody Lenne podróżował po Niemczech, Francji i Szwajcarii. Dzięki tym podróżom stał się mistrzem krajobrazu. Poznał nie tylko znawcę ogrodów Gabriela Thouin – w Paryżu – ale też projektanta ogrodów angielskich w Monachium Friedricha Ludwiga von Sckelle. W 1816 r. Lenne został zastępcą dyrektora ogrodów dworskich pałacu Sanssouci, w 1828 – jedynym dyrektorem Ogrodów Pruskich, natomiast w 1845 – ich dyrektorem generalnym. Wśród licznych projektowanych przez Piotra Józefa Lenne parków i ogrodów znajdują się tak znane jak: park pałacowy Sanssouci w Poczdamie, ogrody Tiergarten w Berlinie, Park Zwierzyniec w Złotowie, ogród przy pałacu w Neuhardenbergu, park w Trebnitz, w Akwizgranie, Świnoujściu, Franfurcie nad Odrą czy właśnie w Kamieniu Wielkim.
 

Tu park sprzed dwoch miesięcy:

http://www.egorzowska.pl/pokaz,galeria,0,0,2013-10-03_odtworza_parkowa_perle_1,

A tu po odbiorze pierwszego etapu prac:
http://www.egorzowska.pl/pokaz,galeria,0,0,2013-10-03_odtworza_parkowa_perle_2,

Tekst i foto Hanna Kaup