piątek 17 maja 2024     Weronika, Sławomir, Brunon
eGorzowska - internetowy dziennik Gorzowskiej Agencji Dziennikarskiej
szukaj    szukaj szukaj
Hanna Kaup BLOG

« powrót
Niewiele potrzeba
eGorzowska - 10784_v26tWwp4NK9yGYKvblwU.jpgPrzecław to jedna z tych wiosek na ziemiach zachodnich, które oddalone są od głównych szlaków komunikacyjnych.
Mknąc trasą S3 nie spotkamy nawet znaku drogowego, wskazującego kierunek. Jeśli więc chcielibyście tam trafić, powinniście za Nową Solą skręcić na Nowe Miasteczko i tamtędy po około 12 lub 16 kilometrach przez Żuków i Starą Jabłonę lub Mycielin i Niegosławice dotrzeć do miejsca, w którym znajdują się ślady z czasów, gdy wieś nazywała się Ottindorf, a później Ottendorf.

Początki tej wiejskiej, leśno-łanowej osady, sięgają ok. 1240 r. Pierwszy wpis z 1403 r. nazywa ją Ottindorf. Chyba nawet mieszkańcy wioski już dziś nie pamiętają, że w XV i XVI w. była siedzibą rodziny von Braun, a więc tej, z której wywodzi się konstruktor rakiet Wernher von Braun. W XVI w. wieś przeszła w ręce rodziny von Schkopp (do 1829), a następnie kronprinza, czyli księcia koronnego (tytuł arystokratyczny nadawany następcom tronu monarszego, wskazujący na ich szczególną pozycję wśród członków rodziny monarszej i arystokracji) Wilhelma Pruskiego.

Współczesny Przecław nie przypomina już dawnej historycznej wioski. Bardzo zmienił się też od czasów po II wojnie światowej, gdy – jak w wielu wioskach – nastały tu PGR-y. Dziś już całkiem nie przypomina biednej wsi, bo od kiedy po transformacji z końca XIX w. wiele ziem przeszło w prywatne ręce, działają tam duże, kilkusethektarowe rodzinne gospodarstwa rolne, nie ma tam ugorów ani walących się budynków, jest nowa szkoła, sala gimnastyczna, duże boisko.

Niestety, jak wszędzie, gdzie znajdują się ślady przeszłości, o które należałoby zadbać choćby dlatego, że zostały wpisane do rejestru zabytków, na takie działania także w Przecławiu nie ma funduszy.

Więcej zdjęć, patrz niżej

A na liście zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa wpisane są – poza wybudowanym w końcu XIII w. z kamienia polnego kościołem filialnym pod wezwaniem św. Jakuba, obecnie czynnym – właściwie ruiny kościoła ewangelickiego z 1769 (przebudowywany w 1869, 1907 i 1927). Starsi mieszkańcy Przecławia pamiętają jeszcze czasy, gdy bywali na pięknym chórze i słuchali organów, po których dziś nie ma śladu. Strop zawalił się w 2012 r. Wnętrze wypełnione zmurszałymi belkami okalają zniszczone ściany, w których straszą otwory okienne. Zachowały się jeszcze drzwi wejściowe, ale wszelkie elementy żelazne skradziono. Na frontonie, który wieńczy niewielki żelazny krzyż, widnieją jeszcze daty 1769 i 1907. Trzecia niemal nieczytelna, najprawdopodobniej to 1927. Na ścianach widać resztki otynkowania. Obiekt od jakiegoś czasu jest ogrodzony, bo grozi zawaleniem. W jego stoi dawna plebania ewangelicka z 1770 r. – obecnie dom mieszkalny – również wymagająca renowacji. Właściwie nie ma śladu po dworskim parku i barokowym pałacu z ok. 1720, w którym – jak podają źródła – wielokrotnie gościł król August Mocny.

Jedyne ślady po dawnych mieszkańcach Ottendorfu pozostały na zaniedbanym cmentarzu, położonym tuż przy wyjeździe ze wsi, przed obecnym cmentarzem polskim. – Jeszcze niedawno była tu piękna brama, a chyba z dwa lata temu teren został uporządkowany – mówi jedna z mieszkanek pani Bożena, która oprowadza mnie po tym miejscu.

Cmentarz jest dość rozległy. Rosną na nim wysokie drzewa, ale najgorszy jest bluszcz, który zarasta groby, zasłaniając je całkowicie. Co ciekawe, na cmentarzu zachowały się w większości groby dzieci. Wiele z nich się zapada, wiele zostało zniszczonych. Do tego procesu dołożył się ktoś, kto wykonywał po sąsiedzku ogrodzenie. Przy okazji zniszczył stare, poprzewracał tablice, a groby przywalił ziemią i odpadami z budowy w postaci belek drewnianych czy palet. Nie uprzątnął korzeni drzew i zostawił hałdy piasku na grobach, których kształty jeszcze daje się rozpoznać. Smutny to widok, świadczący o braku szacunku dla zmarłych. Mam nadzieję, że gmina zareaguje na takie postępowanie i nakaże sprawcy doprowadzenie terenu do porządku, tym bardziej że czynny cmentarz jest przykładnie utrzymany, czysty i zadbany.


Ewidentny brak szacunku dla zmarłych

Więcej zdjęć z cmentarza zobaczysz tu:
http://www.egorzowska.pl/pokaz,galeria,0,0,2021-04-15_Cmentarz_Przeclaw,

Kiedy pytam ludzi, dlaczego pozwalają na takie niszczenie poniemieckich grobów, które w wielu przypadkach są niemal dziełami sztuki, zachwycając pięknymi gotyckimi inskrypcjami i symbolicznymi zdobieniami, mówią, że nie ma na to pieniędzy. Nie rozumiem, takiego tłumaczenia. Sądzę, że władze powinny pomyśleć o potraktowaniu tych miejsc jak swoistych parków, zadbać o ich oczyszczenie i przywrócić im szacunek. Niewiele potrzeba, by te miejsca nie straszyły i źle nie świadczyły o współczesnych gospodarzach przejętych po wojnie terenów na zachodzie Polski.

Tekst i foto Hanna Kaup

Kliknij w wybrane zdjęcie aby powiększyć
niewiele potrzeba, zdjęcie 1/31

niewiele potrzeba, zdjęcie 2/31

niewiele potrzeba, zdjęcie 3/31

niewiele potrzeba, zdjęcie 4/31

niewiele potrzeba, zdjęcie 5/31

niewiele potrzeba, zdjęcie 6/31

niewiele potrzeba, zdjęcie 7/31

niewiele potrzeba, zdjęcie 8/31

niewiele potrzeba, zdjęcie 9/31

niewiele potrzeba, zdjęcie 10/31

niewiele potrzeba, zdjęcie 11/31

niewiele potrzeba, zdjęcie 12/31

niewiele potrzeba, zdjęcie 13/31

niewiele potrzeba, zdjęcie 14/31

niewiele potrzeba, zdjęcie 15/31

niewiele potrzeba, zdjęcie 16/31

niewiele potrzeba, zdjęcie 17/31

niewiele potrzeba, zdjęcie 18/31

niewiele potrzeba, zdjęcie 19/31

niewiele potrzeba, zdjęcie 20/31

niewiele potrzeba, zdjęcie 21/31

niewiele potrzeba, zdjęcie 22/31

niewiele potrzeba, zdjęcie 23/31

niewiele potrzeba, zdjęcie 24/31

niewiele potrzeba, zdjęcie 25/31

niewiele potrzeba, zdjęcie 26/31

niewiele potrzeba, zdjęcie 27/31

niewiele potrzeba, zdjęcie 28/31

niewiele potrzeba, zdjęcie 29/31

niewiele potrzeba, zdjęcie 30/31

niewiele potrzeba, zdjęcie 31/31


14 kwietnia 2021 20:32, Hanna Kaup
« powrót
Dodaj komentarz:

Twoje imię:
 
Przebudowa Spichrzowej
Ostatnie przygotowania do rozpoczęcia przebudowy ulicy Spichrzowej. Konsorcjum firm TORMEL i WUPRINŻ, przebuduje ostatni, półkilometrowy odcinek ulicy Spichrzowej. Pierwsze prace ruszą ... <czytaj dalej>
UMCS z Jazz Clubem Pod Filarami
80 lat UMCS w Lublinie z Jazz Clubem „Pod Filarami”. W dniach 14 -17 maja 2024 roku w Akademickim Centrum Kultury ... <czytaj dalej>
Remont schodów
Nowe schody na Piaskach, obok lecznicza zieleń. Rusza remont schodów przy ul. Bohaterów Westerplatte, zejście do ul. Sczanieckiej. Skarpa przy schodach ... <czytaj dalej>
Obchody 900-lecia jubileuszu
W sobotę 11 maja br. w Ośnie Lubuskim odbędą się uroczyste obchody z okazji dziewięćsetlecia ustanowienia biskupstwa lubuskiego. Przygotowania do tej ... <czytaj dalej>
Przeglądaj cały katalog lub dodaj swoją firmę
"Yetico" Sp. z o.o. Zakład Produkcyjny

ul. Mosiężna 14, Gorzów Wlkp.
tel. 95 720 97 01
branża: Styropian <czytaj dalej>
"Stolaris" Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe Jerzy Siewruk

ul. Wał Okrężny 23, Gorzów Wlkp.
tel. 95 737 90 90
branża: Meble <czytaj dalej>

Kalendarium eventów
« sierpień 2024 »
P W Ś C P S N
   
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
 
dodaj: imprezy@egorzowska.pl
Mała wielka sprawa
eGorzowska - adminfoto_admin.jpg
admin ego:
Piękna inicjatywa w brzydkim mieście
Znany gorzowski lekarz Ireneusz Czerniec zaprosił w niedzielę kandydatów do Rady Miasta, dziennikarzy oraz mieszkańców na spacer ulicami śródmieścia. „Porozmawiajmy i zobaczmy, cóż dobrego możemy zrobić dla naszego miasta, w celu ... <czytaj dalej>
Bez korzeni nie zakwitniesz
Archiwa Państwowe oraz Ministerstwo Edukacji Narodowej zapraszają uczniów klas 4-7 <czytaj dalej>
Kto zdobędzie mural dla szkoły
Murale Pamięci „Dumni z Powstańców” to ogólnopolski konkurs dla szkół <czytaj dalej>

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy
Robisz zdjęcia? Przyślij je do nas foto@egorzowska.pl
eGorzowska - 9b.jpg
admin ego:
Po prostu Ponidzie
Właśnie zdałam sobie sprawę, że od miesiąca karmię Waszą wyobraźnię ... <czytaj dalej>
admin ego:
Na czym polega starość
,,Najcięższym zadaniem człowieka jest starość." Na czym polega starość!? ,,Na tym, że ... <czytaj dalej>
admin ego radzi:
Bez makijażu?
5 maja obchodzimy Światowy Dzień Bez Makijażu, poświęcony promowaniu naturalnego ... <czytaj dalej>
admin ego radzi:
Alkoholowa mapa Polski
Ponad 95 tys. pijanych kierowców zatrzymała policja w 2023 roku. ... <czytaj dalej>
Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog
Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert
Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum
Staryh:
Ale pitolenie. Ani słowa o kolejce do "znachora" o bólu w krzyżu, o polityce i innych przyjemnościach wątpliwych u będących starymi l <czytaj dalej>
Anonim_7573:
Starość

Widziałem ją wczoraj

Stała u drzwi werandy

Lewa ręką trzymała laskę
prawą chciała nacisnąć <czytaj dalej>
Anonim_7511:
internat wybudowano dzięki pieniądzom przekazanym z rządu pisu warto podkreslić

podobnie jak szkołę muzyczną i plastyczną przy kwar <czytaj dalej>
Anonim_5142:
korolewicz sie znowu udziela na forum.
jak nie zmiana miasta na bez wualkepe
to z tym lotniskiem wyimaginowanym.

komęt natomiast <czytaj dalej>
Anonim_2158:
Wybuduj se pod blokiem a nie w naczynie lotnisko <czytaj dalej>
 
eGorzowska.pl - e-gazeta Gorzowskiej Agencji Dziennikarskiej