- Ze wspóÅ‚czesnÄ… muzykÄ… klasycznÄ… jest trochÄ™ tak, jak z owocami morza, trzeba spróbować, by jÄ… pokochać – przekonuje w rozmowie skrzypek Orkiestry Filharmonii Gorzowskiej Maciej Grygiel, który z Kwartetem im. Henryka MikoÅ‚aja Góreckiego wystÄ…pi w koncercie kameralnym „Mistrzowskie kwartety XX wieku”. Gorzowianie bÄ™dÄ… mogli go wysÅ‚uchać 15 marca. W programie dwie kompozycje: Karola Szymanowskiego i Witolda LutosÅ‚awskiego.

Dlaczego Karol Szymanowski i Witold Lutosławski?
- Od bardzo dawna interesujÄ™ siÄ™ muzykÄ… wspóÅ‚czesnÄ…. Szczególnie bliska jest mi muzyka Witolda LutosÅ‚awskiego. Jeszcze w liceum zakochaÅ‚em siÄ™ w jednym z jego utworów, który potem graÅ‚em na dyplomie. Podobnie jest z Karolem Szymanowskim. Nie ukrywam, że przemawiaÅ‚y też za tym wyborem wzglÄ™dy osobiste i moje wÅ‚asne upodobania i tÄ™sknoty. PochodzÄ™ co prawda z Krakowa, ale korzenie mam w górach i dlatego miÄ™dzy innymi szukam takich wpÅ‚ywów w muzyce. W poprzednim sezonie z kwartetem graliÅ›my utwór Grażyny Bacewicz, zaÅ› w utworze Szymanowskiego te nawiÄ…zania do folkloru góralskiego sÄ… jeszcze bardziej czytelne. Co wiÄ™cej, już teraz mogÄ™ zapowiedzieć, że podobnych wyborów bÄ™dÄ™ dokonywaÅ‚ w przyszÅ‚oÅ›ci. ZÅ‚ożyÅ‚em już kolejne projekty, które również czerpiÄ… inspiracjÄ™ z muzyki góralskiej.

WspóÅ‚czesna muzyka klasyczna kojarzy siÄ™ gÅ‚ównie z muzykÄ… trudnÄ…, eksperymentalnÄ…. SÅ‚usznie?
- MuszÄ™ zaznaczyć, że dla mnie nie jest to Å›ciÅ›le muzyka wspóÅ‚czesna. To XX wiek, wiÄ™c można Å›miaÅ‚o powiedzieć, że to XX-wieczny kanon muzyki klasycznej. Co wiÄ™cej, Kwartet smyczkowy LutosÅ‚awskiego uznany jest za jeden z najważniejszych XX-wiecznych kwartetów. RzeczywiÅ›cie nowatorski, bo LutosÅ‚awski wprowadza tam metodÄ™ aleatorycznÄ… stworzonÄ… przez Johna Cage’a. Jako pierwszy zastosowaÅ‚ jÄ… do kwartetów smyczkowych.

Co oznacza ta metoda?
- Alea z greckiego oznacza kostkÄ™ do gry. WystÄ™pujÄ… tam tak zwane serie dźwiÄ™ków, schematy, na bazie których instrumentalista ma szerokie pole do popisu. Na podstawie konkretnych tonów może improwizować, wprowadzać wÅ‚asnÄ… interpretacjÄ™. LutosÅ‚awski usprawniÅ‚ i unowoczeÅ›niÅ‚ tÄ™ metodÄ™, nazywajÄ…c ja aleatoryzmem kontrolowanym.

TrochÄ™ przypomina to muzykÄ™ jazzowÄ….
- W pewnym sensie tak. Dlatego wÅ‚aÅ›nie ta muzyka jest tak ciekawa. Każde jej wykonanie jest inne, różni siÄ™ od poprzedniego.

Jakie zatem będzie wasze?
- O ile w pierwszej części, która jest punktualistyczna, ciężko mówić o dowolnoÅ›ci i improwizacji, to już w drugiej części – okreÅ›lÄ™ to dość banalnie – można wyżyć siÄ™ trochÄ™ na instrumencie, wÅ‚ożyć w niÄ… nieco wÅ‚asnej ekspresji i charakteru. Z kolei ta druga część przechodzi w przepiÄ™knÄ… część żaÅ‚obnÄ…. PamiÄ™tam pewien wywiad ze znakomitym skandynawskim dyrygentem Esa-Pekka Salonen, który byÅ‚ zafascynowany twórczoÅ›ciÄ… LutosÅ‚awskiego i prywatnie siÄ™ z nim przyjaźniÅ‚. W tym wywiadzie wspomina sÅ‚owa LutosÅ‚awskiego na temat powstania tej ostatniej części Kwartetu smyczkowego. SmutnÄ… inspiracjÄ… do jej napisania byÅ‚ widok zniszczonej w wyniku II wojny Å›wiatowej Warszawy. I to ewidentnie w tej muzyce sÅ‚uchać, jest tam smutek, żal, tÄ™sknota. Ten wywiad, ta rozmowa z LutosÅ‚awskim, jego wspomnienia byÅ‚y dla mnie osobiÅ›cie inspirujÄ…ce podczas pracy nad tym utworem.

Przejdźmy zatem do utworu Szymanowskiego.
- To również kanon Å›wiatowy. Jest to kwartet ekspresjonistyczny, w którym znajdujemy wiele kontrastów, a także wiele nawiÄ…zaÅ„ do muzyki góralskiej. Szymanowski byÅ‚ niÄ… zafascynowany, co sÅ‚ychać w wielu jego utworach symfonicznych.

WystÄ…picie jako Kwartet im. Góreckiego. Od jak dawna tworzycie razem?
- Kwartet powstaÅ‚ w 2011 r. Przy niewielkich zmianach skÅ‚adu gramy razem już od oÅ›miu lat. Od poczÄ…tku dziaÅ‚alnoÅ›ci artystycznej aktywnie wÅ‚Ä…czaliÅ›my siÄ™ w życie muzyczne Gorzowa, biorÄ…c udziaÅ‚ w różnych wydarzeniach kulturalnych.

ZapowiedziaÅ‚ pan, że podczas przyszÅ‚ego sezonu artystycznego możemy również spodziewać siÄ™ najlepszej wspóÅ‚czesnej muzyki klasycznej. Możemy zdradzić jakieÅ› szczegóÅ‚y?
- TrochÄ™ na to za wczeÅ›nie, bo projekty muszÄ… zostać zaakceptowane przez dyrektora artystycznego, ale rzeczywiÅ›cie zÅ‚ożyÅ‚em dwa: z kwintetami Alfreda Schnittke’go i Grażyny Bacewicz, a drugi z muzykÄ… dawnÄ….

Wróćmy do poczÄ…tku naszej rozmowy. Co powiedziaÅ‚by pan tym, którzy z nieufnoÅ›ciÄ… podchodzÄ… do klasycznej muzyki wspóÅ‚czesnej?
- MyÅ›lÄ™, że z muzykÄ… wspóÅ‚czesnÄ… jest trochÄ™ tak, jak z innymi rzeczami, których nie znamy i których trochÄ™ siÄ™ obawiamy. PorównaÅ‚bym to na przykÅ‚ad do owoców morza. Dla wielu z nas wyobrażenie o nich oraz sam wyglÄ…d mogÄ… być zniechÄ™cajÄ…ce, tymczasem gdy ich spróbujemy, okazuje siÄ™, że odkryliÅ›my nowe, ciekawe smaki, które jesteÅ›my w stanie pokochać. Z muzykÄ… LutosÅ‚awskiego jest podobnie. Warto przyjść na ten koncert, by spróbować przekonać siÄ™, że wspóÅ‚czesna muzyka klasyczna kryje w sobie piÄ™kno i bogactwo brzmieÅ„. Nie warto kierować siÄ™ uprzedzeniami. W innym wypadku może nas ominąć coÅ›, co być może bylibyÅ›my w stanie naprawdÄ™ polubić. Wydaje mi siÄ™, że ci z paÅ„stwa, którzy nie znajÄ… tej muzyki wyjdÄ… z koncertu mile zaskoczeni.

Dziękuję.

Rozmawiała Urszula Śliwińska
Foto archiwum własne

Dodaj komentarz:

Oni tu zostajÄ…

„ZostajÄ™!” to hasÅ‚o nowej kampanii promujÄ…cej Gorzów, która ma zwrócić uwagÄ™ na zalety naszego miasta, dziÄ™ki którym jest ono doskonaÅ‚ym ... <czytaj dalej>

Pielgrzymki

Tegoroczna piesza pielgrzymka powoÅ‚aniowa odbÄ™dzie siÄ™ w sobotÄ™ w sobotÄ™ 27 kwietnia. WyjÅ›cie pielgrzymki na trasÄ™ z Paradyża do Rokitna nastÄ…pi ... <czytaj dalej>

200 lat dla pani Zofii

NieczÄ™sto zdarza siÄ™, aby tradycyjnie Å›piewane „sto lat”, z racji chwili, modyfikowano w sekwencji życzeÅ„ na lat „dwieÅ›cie”. Tak wÅ‚aÅ›nie ... <czytaj dalej>

Prezydent w ministerstwie

Prezydent Gorzowa w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. - Z doÅ›wiadczenia wiem, że najważniejsze sÄ… relacje bezpoÅ›rednie. Ustalenia, które zapadajÄ… wtedy ... <czytaj dalej>

«	kwiecieÅ„ 2024					»
P	W	Åš	C	P	S	N
1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30

Piękna inicjatywa w brzydkim mieście

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy

Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog

Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert

Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum

108tys
I durna dajÄ…ca efekt odwrotny kampania <czytaj dalej>

W podstawówce w 6 klasie jezdziÅ‚em niezle na deskorolce, pewno do dzisiaj potrafiÄ™. <czytaj dalej>

Sorry, ale na co komuÅ› w wieku 50 lat seskorolka. Jak byÅ‚ kort tenisowy w Parku Kopernika wybudowany w czynie spoÅ‚ecznym to pózniej korzystali z t <czytaj dalej>

Dobrze! Bo wiele dobrych koncertów w tym sezonie.
Również w Sali Kameralnej. Także autorskie, naszych filharmoników. Wczoraj np. wystÄ™p dwà <czytaj dalej>

Jest tak bo zdurnieliÅ›my..... <czytaj dalej>