W Wielką Sobotę Duńczycy odpoczywają przed następnym świątecznym dwudzionkiem. Nie wędrują ze święconką. To kraj w przeważającej większości luterański, więc nie ma tutaj tradycji święcenia potraw. Któregoś roku zapakowaliśmy pełen bagażnik koszyczków przygotowanych przez okolicznych Polaków i pojechaliśmy do oddalonej o 70 km Kopenhagi, do katolickiego kościoła. W stolicy mieszka ¼ ludności Danii i jest tam łącznie ok. 80 kościołów, w tym trzy katolickie. W całym kraju jest raptem kilkanaście katolickich parafii, więc taki wyjazd ze święconką to cała wyprawa.
Dla luteran najważniejszym dniem w roku jest Wielki Piątek, ale w Danii do spraw wiary podchodzi się dość swobodnie. Przynależność do Kościoła Ewangelicko-Luterańskiego Danii (tak brzmi jego oficjalna nazwa) deklaruje obecnie ok. 80% obywateli, w rzeczywistości praktyki religijne podejmuje nie więcej jak 3% Duńczyków. Dopiero od ok. 100 lat zagwarantowana jest tutaj wolność wyznania. Kiedy w 1536 r. panujący wówczas król Chrystian III wydał dekret zobowiązujący mieszkańców kraju do przyjęcia nowej religii, wyznawcy innych odłamów, niż luteranizm, musieli się stąd wyprowadzić. Do dziś głową Duńskiego Kościoła Narodowego jest król (do niedawna była to królowa Małgorzata) razem z Ministrem Spraw Kościelnych.
Mimo że luteranizm ma tu status kościoła państwowego, przynależność do niego jest dobrowolna. Kto jednak tę przynależność deklaruje, płaci specjalny podatek kościelny (1,5% od podstawy opodatkowania). Inną specyfiką Duńskiego Kościoła Narodowego jest Store Bededag, czyli Wielki Dzień Modlitw ustanowiony ok. 150 lat po wprowadzeniu luteranizmu. Coraz większa liczba nabożeństw pokutnych zbyt często odrywała ludzi od pracy, gromadząc ich w świątyniach. Nie licząc mnogości świąt religijnych, działo się to także w każdą środę (dzień pokuty za codzienne grzechy) i w każdy piątek (dzień postu i modlitwy).
W miarę rozwoju przemysłu, handlu i rolnictwa zaczynało w tych dniach brakować rąk do pracy. I wtedy wyznaczono jeden dzień w roku – czwarty piątek po Niedzieli Wielkanocnej – jako Wielki Dzień Modlitw, przygotowując jednocześnie specjalny rytuał, wykaz pieśni, czytań i szeroki repertuar konkretnych modlitw. Obecność na spotkaniach liturgicznych była obowiązkowa, trwały one wiele godzin, z przerwami na przygotowane wcześniej posiłki.
Wprowadzony w 1686 r. Store Bededag został najpierw przez najgorliwszych wiernych oprotestowany. Ostatecznie zaczął obowiązywać na terenie całego kraju dopiero w 1770 r. jednocześnie skasowano szereg dotychczasowych świąt (m.in. Święto Trzech Króli, trzeci dzień Bożego Narodzenia, dzień Jan Chrzciciela, św. Marcina, św. Marka oraz dodatkowe dni modlitw i pokuty w środy i piątki). Przez kolejne lata Wielki Dzień Modlitw również nieco ewoluował, bowiem okazało się, że nie jest możliwe, by dokumentnie wszyscy modlili się przez 24 godziny na dobę.
Na początku XX w. charakter świętowania zmienił się najbardziej. Do dziś pozostaje to dzień wolny od pracy i to taki, w którym nawet większość dużych sklepów jest pozamykana, ale za to mogą już działać restauracje, kina, muzea, miejsca zabaw i rozrywki. Dzwony przestały ogłaszać mobilizację do modlitwy, a ludzie najczęściej zamiast chodzić do kościoła, wybierają się na spacer, wyjeżdżają do swoich letnich domków, uprawiają sporty.
Maria Gonta
foto Gontowiec Podróżny
Kliknij w wybrane zdjęcie aby powiększyć
UMCS z Jazz Clubem Pod Filarami
80 lat UMCS w Lublinie z Jazz Clubem „Pod Filarami”.
W dniach 14 -17 maja 2024 roku w Akademickim Centrum Kultury ...
<czytaj dalej>Remont schodów
Nowe schody na Piaskach, obok lecznicza zieleń.
Rusza remont schodów przy ul. Bohaterów Westerplatte, zejście do ul. Sczanieckiej. Skarpa przy schodach ...
<czytaj dalej>Obchody 900-lecia jubileuszu
W sobotę 11 maja br. w Ośnie Lubuskim odbędą się uroczyste obchody z okazji dziewięćsetlecia ustanowienia biskupstwa lubuskiego.
Przygotowania do tej ...
<czytaj dalej>Przebudują Ikara
Przetarg na przebudowę ostatniego etapu ulicy Ikara rozstrzygnięty.
Kolejna osiedlowa uliczka zostanie w pełni przebudowana. Nowa nawierzchnia ul. Ikara ułatwi codzienne ...
<czytaj dalej>