W dzisiejszym świecie fast fashion rządzi, ale z niszczącym skutkiem dla środowiska.
Gdy Zachód stroi siÄ™ i Å›mieci na potÄ™gÄ™, kraje globalnego poÅ‚udnia codziennie przyjmujÄ… tysiÄ…ce kontenerów zużytych szmat i starych, podartych lub zwyczajnie niemodnych ubraÅ„, które bogaci Europejczycy i mieszkaÅ„cy Stanów Zjednoczonych wyrzucajÄ… masowo każdego roku.
Skala zjawiska tzw. fast fashion – czyli masowej nadprodukcji tanich i maÅ‚o wytrzymaÅ‚ych ubraÅ„ – i jego wpÅ‚yw na Å›rodowisko, sÄ… zatrważajÄ…ce. KilkanaÅ›cie ton na sekundÄ™ – w takim tempie wysypiska Å›mieci w rozwijajÄ…cych siÄ™ krajach zasypywane sÄ… kolejnymi haÅ‚dami zużytych tekstyliów, które Å›rednio w jednej trzeciej przypÅ‚ynęły na drugi koniec Å›wiata prosto z Europy. To szacunki Ellen MacArthur Foundation, która wyliczyÅ‚a również, że wiÄ™cej niż poÅ‚owa naszych ubraÅ„ trafia na Å›mietnik w ciÄ…gu niespeÅ‚na 12 miesiÄ™cy.
Niestety, im wiÄ™cej tanich i sÅ‚abych jakoÅ›ciowo produktów trafia na rynek, tym gorzej dla Å›rodowiska. WiÄ™kszość produkowanych i wyrzucanych w ostatnich latach tekstyliów to materiaÅ‚y bÄ™dÄ…ce poÅ‚Ä…czeniem baweÅ‚ny i wÅ‚ókien syntetycznych, które nie ulegajÄ… biodegradacji. Innymi sÅ‚owy, sÄ… to odpady, które pozostawione same sobie bÄ™dÄ… rozkÅ‚adać siÄ™ przez wiele lat, zanieczyszczajÄ…c Å›rodowisko mikroplastikiem. W przemyÅ›le tekstylnym używanych jest też ponad 1900 barwników i substancji chemicznych, które w procesie produkcji, w tym np. barwienia, trafiajÄ… do wody – punktuje Europejska Agencja Åšrodowiska (EEA).
W pułapce nadmiaru
Trendy nie napawajÄ… optymizmem. Komisja Europejska przewiduje, że do 2030 r. sprzedaż odzieży i obuwia wzroÅ›nie aż o 63 proc. Z kolei z wyliczeÅ„ przedstawionych w raporcie McKinsey & Company tylko w latach 2000-2015 Å›wiatowa produkcja tekstyliów niemal siÄ™ podwoiÅ‚a i jest szacowana na 100 mld sztuk odzieży rocznie. Przy czym, co ciekawe, Å›rednie zużycie jednej sztuki odzieży spadÅ‚o.
Odpowiedzialne za to, poza bogaceniem siÄ™ spoÅ‚eczeÅ„stwa i coraz Å‚atwiejszym dostÄ™pem do dóbr, jest wÅ‚aÅ›nie zjawisko tzw. szybkiej mody, która staÅ‚a siÄ™ dominujÄ…cym (i niezwykle lukratywnym) modelem funkcjonowania wielu najwiÄ™kszych firm odzieżowych na rynku. W skrócie polega on na szybkim kopiowaniu trendów z wybiegów uznanych projektantów i odtwarzaniu go po kosztach, w ogromnych iloÅ›ciach i bez żadnego umiaru. Im wiÄ™cej różnych kolekcji, rodzajów i wariantów – tym lepiej. Dobitnie pokazujÄ… to statystyki zebrane przez EEA: w 2000 r. standardem w sklepach byÅ‚y dwie kolekcje (lato-zima), a nieco ponad dekadÄ™ później – nowÄ… normÄ… byÅ‚o już pięć kolekcji rocznie. RekordziÅ›ci, a przy tym jedni z najwiÄ™kszych graczy na rynku, mieli w swojej ofercie jednak nawet po kilkanaÅ›cie, niekiedy nawet 24 kolekcji.
(Nie)gotowi zmierzyć się z problemem fast fashion
Liczby te, choć spektakularne, same w sobie nie zwiastujÄ… jeszcze nieuchronnej katastrofy. WypadajÄ… jednak dużo gorzej, gdy zdamy sobie sprawÄ™, jak bardzo jesteÅ›my nieprzygotowani, by caÅ‚y ten strumieÅ„ odpadów tekstylnych przetworzyć. Sama Europejska Agencja Åšrodowiska nie kryje, że w caÅ‚ej UE brakuje dziÅ› specjalistycznych zakÅ‚adów, które nadążyÅ‚yby z recyklingiem odpadów tekstylnych. A to skÅ‚ania przedsiÄ™biorców z branży odzieżowej, by szukać innych sposobów na pozbycie siÄ™ nagromadzonych i niesprzedanych ubraÅ„.
Biznes nie znosi próżni. Szkoda tylko, że poszukiwania lepszych, proekologicznych rozwiÄ…zaÅ„ zazwyczaj koÅ„czÄ… siÄ™, gdy tylko znajdÄ… siÄ™ chÄ™tne kraje rozwijajÄ…ce w Afryce, Azji lub Ameryce PoÅ‚udniowej, które za grosze przyjmÄ… kontenery peÅ‚ne tekstyliów.
DoprowadziÅ‚o to do fatalnej sytuacji, w której musimy ratować siÄ™ eksportem tekstyliów poza granice UE. Z danych EEA wynika, że w ciÄ…gu ostatnich dwóch dekad ilość używanych tekstyliów wywożonych z Unii Europejskiej potroiÅ‚a siÄ™, z nieco ponad 550 tys. ton w 2000 r. do prawie 1,7 mln ton w 2019 r. Oznacza to, że statystyczny mieszkaniec Europy wyrzuca każdego roku prawie 4 kg odzieży. To jedna czwarta wszystkich kupionych w danym roku produktów tekstylnych (nie tylko ubraÅ„, ale również produktów domowych, np. obrusów, poÅ›cieli).
Czego oczy i procedury nie widzÄ…
Jaki jest dalszy los odpadów, gdy już dopÅ‚ynÄ… do afrykaÅ„skiej lub azjatyckiej ziemi? Zdecydowana wiÄ™kszość trafi na legalne lub póÅ‚legalne wysypiska, co w warunkach krajów globalnego poÅ‚udnia oznacza najczęściej prowizorycznie zabezpieczone góry piÄ™trzÄ…cych siÄ™ Å›mieci, które pozostanÄ… z mieszkaÅ„cami przez dziesiÄ…tki, jak nie setki lat.
Popularne sÄ… też przypadki spalania Å›mieci, czÄ™sto bez jakiegokolwiek zabezpieczenia przed dymem i bez pomysÅ‚u jak bezpiecznie utylizować tony toksycznych popioÅ‚ów, które zostaÅ‚y po procesie. Taki proceder zostaÅ‚ nagÅ‚oÅ›niony chociażby przez organizacje pozarzÄ…dowe w Kambodży, które wykryÅ‚y, że odpady tekstylne najwiÄ™kszych odzieżowych marek Å›wiata byÅ‚y wykorzystywane przy produkcji cegieÅ‚ w fabrykach jako wysokokaloryczny wsad do pieców. Palono jednak nie tylko ubraniami, ale też gumÄ… czy plastikami, wystawiajÄ…c pracowników na wdychanie szkodliwych oparów.
Więcej przeczytasz tu:
https://ekobezkantow.pl/blog/fast-fashion/
Obchody 900-lecia jubileuszu
W sobotę 11 maja br. w Ośnie Lubuskim odbędą się uroczyste obchody z okazji dziewięćsetlecia ustanowienia biskupstwa lubuskiego.
Przygotowania do tej ...
<czytaj dalej>PrzebudujÄ… Ikara
Przetarg na przebudowę ostatniego etapu ulicy Ikara rozstrzygnięty.
Kolejna osiedlowa uliczka zostanie w pełni przebudowana. Nowa nawierzchnia ul. Ikara ułatwi codzienne ...
<czytaj dalej>Oni tu zostajÄ…
„ZostajÄ™!” to hasÅ‚o nowej kampanii promujÄ…cej Gorzów, która ma zwrócić uwagÄ™ na zalety naszego miasta, dziÄ™ki którym jest ono doskonaÅ‚ym ...
<czytaj dalej>Pielgrzymki
Tegoroczna piesza pielgrzymka powołaniowa odbędzie się w sobotę w sobotę 27 kwietnia.
Wyjście pielgrzymki na trasę z Paradyża do Rokitna nastąpi ...
<czytaj dalej>