Å›roda 24 kwietnia 2024     Aleks, Grzegorz, Aleksander
eGorzowska - internetowy dziennik Gorzowskiej Agencji Dziennikarskiej
szukaj    szukaj szukaj
« powrót
Nie nietoperze, ale mszaki i porosty
Publikujemy pismo zielonogórskiego Stowarzyszenia Lubuski Krajobraz Kulturowy skierowane do prezydenta Jacka Wójcickiego w sprawie drzew przy ul. KostrzyÅ„skiej.

Pan Jacek Wójcicki Prezydent Gorzowa Wlkp. ul. Sikorskiego 3-4, 66-400 Gorzów Wlkp.

Dotyczy: wstrzymanie wycinki drzew przy ul. Kostrzyńskiej, w związku ze stwierdzeniem występowania gatunku objętego ochroną prawną.

W wyniku lustracji terenowej przeprowadzonej w dniu 26 lutego 2017 r. (zbadano Å›rodkowy odcinek planowanej inwestycji), której przedmiotem byÅ‚y drzewa przeznaczone do wyciÄ™cia w ramach przedsiÄ™wziÄ™cia „Przebudowa ul. KostrzyÅ„skiej w Gorzowie Wlkp." realizowanego przez Prezydenta Miasta Gorzowa Wlkp., na kilkunastu lipach zostaÅ‚a stwierdzona obecność, objÄ™tego ochronÄ… częściowÄ…, mchu pÄ™dzliczka zielonawego Sintrichia virescens. IdentyfikacjÄ™ gatunku potwierdziÅ‚ briolog dr StanisÅ‚aw RosadziÅ„ski z ZakÅ‚adu Ekologii RoÅ›lin i Ochrony Åšrodowiska UAM w Poznaniu. Syntrichia virescens jest rzadkim, przez co potencjalnie zagrożonym w kraju epifitem, posiadajÄ…cym kategoriÄ™ „R" na Czerwonej liÅ›cie mchów Polski (Å»arnowiec i in. 2004). Widnieje również na czerwonych listach Norwegii (VU), Irlandii (DD), BuÅ‚garii (VU) i SÅ‚owenii (DD). Zasoby gatunku nie sÄ… rozpoznane w kraju.

Z uwagi na obecność Syntrichia virescens na starych lipach alejowych, wskazane jest przeprowadzenie szczegóÅ‚owej inwentaryzacji mszaków i porostów, ponieważ potencjalnie może tam wystÄ™pować wiÄ™cej cennych epifitów. Stanowiska tego gatunku prawdopodobnie znajdujÄ… siÄ™ również na pozostaÅ‚ych, nieprzebadanych odcinkach planowanej inwestycji. Niszczenie zarówno stanowisk jak i siedlisk gatunków chronionych jest zabronione prawem, chyba że uzyskano zezwolenie RDOÅš, którego nie zastÄ™puje wydana przez RDOÅš decyzja Å›rodowiskowa.

W zwiÄ…zku z powyższym Stowarzyszenie Lubuski Krajobraz Kulturowy wnosi o przeprowadzenie inwentaryzacji mszaków pod kÄ…tem wystÄ™powania gatunków chronionych i wstrzymanie wycinki drzew do momentu uzyskania decyzji Regionalnego Dyrektora Ochrony Åšrodowiska w Gorzowie Wielkopolskim zezwalajÄ…cej w uzasadnionych przypadkach na odstÄ™pstwo od zakazów, obowiÄ…zujÄ…cych wobec gatunków chronionych i ich siedlisk. PodjÄ™cie dziaÅ‚aÅ„ powodujÄ…cych zniszczenie zidentyfikowanych stanowisk, bÄ™dzie traktowane jako umyÅ›lne naruszenie przepisów o ochronie gatunkowej roÅ›lin, które zgodnie z art. 131 ustawy o ochronie przyrody (Dz.U. z 2016 r. poz. 2134 z późn. zm) podlega karze aresztu albo grzywny.

RównoczeÅ›nie, ze wzglÄ™du na wiek i gatunek drzew oraz liczne dziuple znajdujÄ…ce siÄ™ na wysokoÅ›ci uniemożliwiajÄ…cej ich zbadanie bez odpowiedniego sprzÄ™tu, jest wysoce prawdopodobne wystÄ™powanie rzadkiego chrzÄ…szcza - pachnicy dÄ™bowej Osmoderma eremita - gatunku priorytetowego z zaÅ‚Ä…cznika II Dyrektywy Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 roku, w sprawie ochrony siedlisk naturalnych oraz dzikiej fauny i flory. Na potencjalnÄ… obecność pachnicy wskazuje też opinia zespoÅ‚u specjalistów pod kierownictwem dr. Jana Cichockiego z Katedry Zoologii, WydziaÅ‚u Nauk Biologicznych, Uniwersytetu Zielonogórskiego (w zaÅ‚Ä…czeniu) oraz wczeÅ›niejsza opinia PTOP Salamandra z dnia 12 lutego br.

W zwiÄ…zku z zaistnieniem nowych okolicznoÅ›ci i faktów istniejÄ…cych w chwili wydawania decyzji Å›rodowiskowej (obecność gatunków chronionych), a nieuwzglÄ™dnionych w postÄ™powaniu, Stowarzyszenie Lubuski Krajobraz Kulturowy odrÄ™bnym pismem wnioskuje do Dyrektora RODÅš w Gorzowie Wlkp., na podstawie art. 31 oraz art. 145 paragraf 1 pkt 5 KPA o wznowienie postÄ™powania.

Nie jesteÅ›my przeciwni rozwojowi regionu i poprawie jakoÅ›ci dróg, ale nie może siÄ™ to odbywać poprzez dewastacjÄ™ krajobrazu i cennych elementów przyrody oraz pogorszenia jakoÅ›ci życia mieszkaÅ„ców. Aleje, szpalery i skupiska starych drzew sÄ… jednym z kluczowych elementów zarówno krajobrazu kulturowego jak i zasobu przyrodniczego. DoÅ›wiadczenia paÅ„stw zachodniej Europy, a szczególnie Niemiec, pokazujÄ…, że możliwa jest realizacja inwestycji drogowych z zachowaniem cennych elementów krajobrazu. Dodatkowo wobec zachodzÄ…cych zmian klimatu stare zadrzewienia sÄ… elementami Å‚agodzÄ…cymi skutki tego zjawiska i wpÅ‚ywajÄ… na polepszenie jakoÅ›ci życia mieszkaÅ„ców, szczególnie latem. Dodatkowo w omawianym przypadku peÅ‚niÄ… one rolÄ™ bufora chroniÄ…cego mieszkaÅ„ców przed haÅ‚asem i zanieczyszczeniami. Dlatego wnosimy równoczeÅ›nie o wprowadzenie zmian w projekcie, w sposób zapewniajÄ…cy zrównoważony rozwój, z poszanowaniem walorów kulturowych i przyrodniczych oraz objÄ™cie tego cennego obiektu ochronÄ… prawnÄ… w postaci pomnika przyrody.

Z poważaniem:
d inż. Marek Maciantowicz

Dr inż. Jan Cichocki Katedra Zoologii, WydziaÅ‚ Nauk Biologicznych Uniwersytet Zielonogórski ul. Szafrana 1, 65-516 Zielona Góra
OPINIA
Zielona Góra, 26.02.2017
W dniach 25-26 lutego 2017 roku, na proÅ›bÄ™ mieszkaÅ„ców ul KostrzyÅ„skiej w Gorzowie Wielkopolskim, przeprowadzono oglÄ™dziny i wstÄ™pnÄ… inwentaryzacjÄ™ przyrodniczÄ… alei drzew rosnÄ…cych przy ulicy KostrzyÅ„skiej pod kÄ…tem wystÄ™powania w nich chronionych gatunków roÅ›lin i zwierzÄ…t. W wyniku oglÄ™dzin wytypowano potencjalne kryjówki nietoperzy i za pomocÄ… endoskopu sprawdzono, czy znajdujÄ… siÄ™ w nich nietoperze. Nie stwierdzono obecnoÅ›ci nietoperzy w kontrolowanych dziuplach. Należy jednak zaznaczyć, że duża ich część znajduje siÄ™ na znacznej wysokoÅ›ci, poza zasiÄ™giem obserwatora. MogÄ… stanowić one kryjówki dla nietoperzy w okresie zimowym, ale również letnim. Należy też zaznaczyć, że tego typu kryjówki mogÄ… być wykorzystywane, jako schronienia przejÅ›ciowe w trakcie wiosennej i jesiennej migracji tych ssaków. Zatem pojedyncza kontrola dziupli i niewykrycie w niej nietoperzy nie musi wykluczać jej znaczenia, jako siedliska tych zwierzÄ…t. Należy też mieć na uwadze, że aleje i szpalery drzew stanowiÄ… istotne elementy w krajobrazie, uÅ‚atwiajÄ…ce przemieszczanie siÄ™ a także sÄ… ważnymi miejscami żerowania wiÄ™kszoÅ›ci krajowych gatunków nietoperzy.

Przeprowadzono analizÄ™ zasiedlenia drzew przez pachnicÄ™ dÄ™bowÄ… Osmoderma eremita. W celu wykrycia pachnicy dÄ™bowej u podnóży pni drzew rosnÄ…cych przy ul. KostrzyÅ„skiej poszukiwano odchodów larw oraz szczÄ…tków pachnicy dÄ™bowej. Ze wzglÄ™du na termin przeprowadzania kontroli i niskÄ… temperaturÄ™ powietrza nie ingerowano w gÅ‚Ä™bokie partie dziupli w celu poszukiwania larw, bowiem w okresie tym prawo nie zezwala na tak dużą ingerencjÄ™, nawet w potencjalne siedlisko tego chronionego owada. Zatem negatywna kontrola w miesiÄ…cach zimowych bÄ…dź wczesnowiosennych nie Å›wiadczy o braku tego gatunku na stanowisku. Należy również zaznaczyć, że wiele drzew posiadaÅ‚o gÅ‚Ä™bokie dziuple, z otworem poÅ‚ożonym w wyższych partiach, uniemożliwiajÄ…cym prawidÅ‚owÄ… kontrolÄ™. W celu potwierdzenia lub wykluczenia wystÄ™powania tego gatunku na badanym stanowisku niezbÄ™dna jest kontrola obecnoÅ›ci postaci dorosÅ‚ych chrzÄ…szczy w terminie letnim, w miesiÄ…cach czerwiec-sierpieÅ„. Åšrednica drzew tworzÄ…cych alejÄ™, jej skÅ‚ad gatunkowy oraz obecność znanych stanowisk pachnicy dÄ™bowej w promieniu 20 km od opisywanego miejsca wskazuje, że jest to potencjalne stanowisko pachnicy dÄ™bowej.

W ,,Opinii Generalnej Dyrekcji Ochrony Åšrodowiska na temat wÅ‚aÅ›ciwej metody oraz terminu inwentaryzacji pachnicy dÄ™bowej w alejach przydrożnych" czytamy, że każda inwestycja wiążąca siÄ™ z wycinkÄ… potencjalnego siedliska powinna być poprzedzona ekspertyzÄ… specjalisty entomologa, polegajÄ…cÄ… na wyszukiwaniu Å›ladów obecnoÅ›ci gatunku oraz postaci dojrzaÅ‚ych w miesiÄ…cach ich wystÄ™powania, czyli lipcu i sierpniu (htps://www.gdos.gov.p1). Ponadto w „Metodyce monitoringu pachnicy dÄ™bowej" (Monitoring gatunków zwierzÄ…t. Przewodnik metodyczny. Część I, s. 90-111. GIOÅš, Warszawa.) czytamy: „Zgodnie z DyrektywÄ… ÅšrodowiskowÄ… UE, wszelkie inwestycje wiążące siÄ™ z likwidacjÄ… aktualnych i potencjalnych siedlisk pachnicy dÄ™bowej zawsze powinny być poprzedzone dokÅ‚adnÄ… analizÄ… wszystkich możliwych wariantów wykonania przedsiÄ™wziÄ™cia i wybraniem spoÅ›ród nich rozwiÄ…zania najbardziej korzystnego dla chronionego gatunku." Zima nie jest odpowiedniÄ… porÄ… roku dla tego typu inwentaryzacji przyrodniczych.

Niestwierdzenie w tym okresie chronionych gatunków zwierzÄ…t nie wyklucza ich wystÄ™powania w badanych stanowiskach. Typowe dla wiÄ™kszoÅ›ci gatunków jest najlepsze schronienie siÄ™ przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi. Pnie starych drzew z licznymi dziuplami dajÄ… ku temu możliwoÅ›ci. Celowe jest przeprowadzenie analizy w okresach pozwalajÄ…cych na okreÅ›lenie wystÄ™powania wyżej wspomnianych taksonów. Szczególnie dotyczy to wystÄ™powania pachnicy dÄ™bowej. Opisywane drzewa majÄ… maÅ‚o dziupli w części odziomkowej drzew, co utrudnia przeprowadzenie rzetelnej oceny wystÄ™powania tego gatunku. DogodnÄ… porÄ… na przeprowadzanie takich badaÅ„ jest okres od czerwca do sierpnia. Za pomocÄ… umieszczanych na drzewach puÅ‚apek feromonowych można stwierdzić lub wykluczyć obecność pachnicy w wymienionych drzewach. Obecnie pachnice mogÄ… być ukryte w najniższych częściach drzew, niedostÄ™pnych dla osób inwentaryzujÄ…cych alejÄ™. Ponadto w obrÄ™bie inwentaryzowanej alei stwierdzono na lipach obecność objÄ™tego ochronÄ… częściowÄ… gatunku mchu Sintrichla virescens.

Wysoce prawdopodobne jest wystÄ™powanie innych gatunków objÄ™tych ochronÄ… zwiÄ…zanych ze starymi drzewami, gÅ‚ównie owadów saproksylicznych, porostów czy mszaków. WÅ‚aÅ›ciwa analiza pod kÄ…tem wystÄ™powania tych organizmów wymaga jednak rzetelnej inwentaryzacji w dogodnym terminie (okresie aktywnoÅ›ci zwierzÄ…t i wegetacji roÅ›lin). W przypadku obecnoÅ›ci chronionych gatunków, w sytuacji likwidacji ich siedlisk, niezbÄ™dne jest uzyskanie derogacji od zakazów w stosunku do objÄ™tych ochronÄ… gatunków organizmów.

Jan Cichocki

W opracowaniu opinii wziÄ™li udziaÅ‚: prof. dr hab. Grzegorz GabryÅ› — zoolog (WydziaÅ‚ Nauk Biologicznych, Uniwersytet Zielonogórski, czÅ‚onek Regionalnej Rady Ochrony Przyrody dziaÅ‚ajÄ…cej przy Regionalnym Dyrektorze Ochrony Åšrodowiska w Gorzowie Wielkopolskim) dr inż. Jan Cichocki — chiropterolog (WydziaÅ‚ Nauk Biologicznych, Uniwersytet Zielonogórski) dr inż. Marek Maciantowicz — dendrolog (Stowarzyszenie Lubuski Krajobraz Kulturowy, czÅ‚onek Regionalnej Rady Ochrony Przyrody dziaÅ‚ajÄ…cej przy Regionalnym Dyrektorze Ochrony Åšrodowiska w Gorzowie Wielkopolskim) mgr Monika Pietraszko — entomolog (Stowarzyszenie DziewięćsiÅ‚) mgr Marcin WarchaÅ‚owski — chiropterolog (WydziaÅ‚ Nauk Biologicznych, Uniwersytet Zielonogórski) mgr RadosÅ‚aw Jaros — chiropterolog (PTOP Salamandra) mgr Tomasz Rutkowski — entomolog (WydziaÅ‚ Biologii, UAM w Poznaniu)

27 lutego 2017 15:56, admin ego
« powrót
Dodaj komentarz:

Twoje imiÄ™:
 
Komentarze:


Opinia zielonogórskich fachowców wstrzyma inwestycję w Gorzowie, a kasa poleci na jakąś inwestycję w Zielonej Górze. Brawo Pani M. i Pan W. dalej będziemy jeździć po drodze którą brukowali Niemcy. Ta kostka jest bardziej zabytkowa i wartościowsza niż te "wiekowe" drzewa, należy pamiętać, że wszystkie porosty "biesiadują" na tzw. trupach drzewnych. Proszę zobaczyć stan wyciętych drzew przy Koniawskiej jakie są puste.
Jarek, 27.02.2017, 19:49, 81.190.186.36 ##

A tak w uzupełnieniu zeolog, entymolog i chipterolog określają rodzaj mchu, brakuje jeszcze stolarza, ślusarza, kominiarza i jeszcze paru innych przedstawicieli różnych zawodów.
Jarek, 27.02.2017, 19:55, 81.190.186.36 ##

Pewnie takie same okazy są w innych miejscach Gorzowa.A i specjalistów,którzy znajdą je też w naszym mieście nie brakuje.
Anonim_3296, 28.02.2017, 13:30, 83.20.208.31 ##

Etnomolodzy, chiropterolodzy i dendrofile.
Jak teraz sie nie wytnie to pozniej nie bedzie mozna bo jest jakiś okres lęgowy.
Inwestycji się nie da naprawić na tym etapie procedur dofinansowania unijnego i kolejnosci wykonywania projektów.
Na etapie projektowym dali d..y miasto i projektant ktory nie zostal przypilnowany realizowal zalecenia miejskiego inspektora rowerowego i sugestii dotyczacych przebiegu drogi bez przesuwania nie ze względu tylko na drzewa które jako pomniki przyrody mogą 100lat jeszcze przezyc niektóre ale na atrakcyjnie rozlokowanie sciezki rowerowej w zacienionym miejscu przy drzewach Wchlaniających szkodliwe opary samochodowe szkodzące rowerzystom, tamujące hałas od drogi do posesji, zimą dające osłonę cieplną, jak komuś gałęzie spadają na głowę podczas wichur to było postawić znak ostrzegawczy na ścieżce pieszej i lepsze zadbanie o wycinanie gałęzi, drzewa przy wyjazdach z posesji nie ograniczałyby pola widzenia gdyby droga została przesunięta 2metry w tory i byłaby mozliwosc wycinki w przyszlosci ewentualnej pod 3ci pas ruchu gdy zajdzie taka koniecznosc bez wykupu nieruchomosci za grube miliony od prywatnych wlascicieli. Jezeli czuja sie oszukani to zostali ale przez poprzednika ktory im obiecywal juz juz tylko pierw dokonczymy filharmonijkę dla elit za 150mln. Więc do niego pretensje że wam nie zrobił drogi 4-pasmowej przez tyle lat a obiecywac na następne kadencje podkładając komuś kukułcze jajo to jest nie na miejscu.
Tak samo jak drzewka użyte jako oręż do walki politycznej bo kończy się to na siekierezadzie. Mieszkancy w zdecydowanej wiekszosci nie poparli protestującej grupki złożonej w połowie z ludzi dla miasta i 2 innych radnych oraz miłośnika filharmonii Andrewa T. Byli wszyscy ładnie ujęci na zdjęciu.
Anonim_8916, 01.03.2017, 09:53, 5.172.233.142 ##

Serwis www.egorzowska.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy, które są wyłączną własnością ich autorów.

Pielgrzymki
Tegoroczna piesza pielgrzymka powoÅ‚aniowa odbÄ™dzie siÄ™ w sobotÄ™ w sobotÄ™ 27 kwietnia. WyjÅ›cie pielgrzymki na trasÄ™ z Paradyża do Rokitna nastÄ…pi ... <czytaj dalej>
Prezydent w ministerstwie
Prezydent Gorzowa w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. - Z doÅ›wiadczenia wiem, że najważniejsze sÄ… relacje bezpoÅ›rednie. Ustalenia, które zapadajÄ… wtedy ... <czytaj dalej>
Tarasy jeszcze niedostępne
Woda w Warcie opada, odsÅ‚aniajÄ… siÄ™ zalane tarasy. Niestety, ze wzglÄ™dów bezpieczeÅ„stwa, nie mogÄ… być jeszcze udostÄ™pnione. ZdecydowaÅ‚a o tym ekspertyza ... <czytaj dalej>
Apel o pomoc w sprawie odbudowy AJP
W dramatycznej dla uczelni i miasta sytuacji potrzebne jest wspólne dziaÅ‚anie. Dlatego prezydent miasta Jacek Wójcicki apeluje o pomoc w ... <czytaj dalej>
Przeglądaj cały katalog lub dodaj swoją firmę
Poltrans Zakład Produkcyjno-Transportowy

ul. Nowa 18, Gorzów Wlkp.
tel. 95 732 48 52
branża: Transport miÄ™dzynarodowy <czytaj dalej>
"Poczta Polska" S.A. Urząd Pocztowy Gorzów Wlkp. 10

ul. Słoneczna 62, Gorzów Wlkp.
tel. 95 727 84 11
branża: UrzÄ™dy Pocztowe <czytaj dalej>

Pielgrzymki
Tegoroczna piesza pielgrzymka powoÅ‚aniowa odbÄ™dzie siÄ™ w sobotÄ™ w sobotÄ™ ... <czytaj dalej>
Zginęła w swoje 32. urodziny
Data 22 kwietnia 1940 jest uznawana za prawdopodobny dzieÅ„ Å›mierci ... <czytaj dalej>
Wicewojewoda zrezygnował
Wojewoda Lubuski Marek Cebula zwoÅ‚aÅ‚ na 22 kwietnia briefing prasowy. Niespodziewanie ... <czytaj dalej>
Zmiana na stanowisku wójta gminy Bogdaniec
Po niedzielnej dogrywce wyborczej nowym wójtem gminy Bogdaniec zostaÅ‚ Tomasz ... <czytaj dalej>
Kalendarium eventów
« kwiecieÅ„ 2024 »
P W Åš C P S N
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
     
dodaj: imprezy@egorzowska.pl
Mała wielka sprawa
eGorzowska - adminfoto_admin.jpg
admin ego:
Piękna inicjatywa w brzydkim mieście
Znany gorzowski lekarz Ireneusz Czerniec zaprosiÅ‚ w niedzielÄ™ kandydatów do Rady Miasta, dziennikarzy oraz mieszkaÅ„ców na spacer ulicami Å›ródmieÅ›cia. „Porozmawiajmy i zobaczmy, cóż dobrego możemy zrobić dla naszego miasta, w celu ... <czytaj dalej>
Bez korzeni nie zakwitniesz
Archiwa PaÅ„stwowe oraz Ministerstwo Edukacji Narodowej zapraszajÄ… uczniów klas 4-7 <czytaj dalej>
Kto zdobędzie mural dla szkoły
Murale PamiÄ™ci „Dumni z PowstaÅ„ców” to ogólnopolski konkurs dla szkóÅ‚ <czytaj dalej>

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy
Robisz zdjęcia? Przyślij je do nas foto@egorzowska.pl
eGorzowska - facet2b.jpg
admin ego:
Nie posłuchano nas
O czym myÅ›lisz Dariusz? O tym, jak można spieprzyć szansÄ™, ... <czytaj dalej>
admin ego:
Najstarszy buski zabytek
Upór ma swoje dobre strony. UparliÅ›my siÄ™, by zobaczyć wnÄ™trze ... <czytaj dalej>
admin ego radzi:
Alkoholowa mapa Polski
Ponad 95 tys. pijanych kierowców zatrzymaÅ‚a policja w 2023 roku. ... <czytaj dalej>
admin ego radzi:
Filiżanka kawy lub dwie
Czy wiesz, że filiżanka kawy może zdziaÅ‚ać wiÄ™cej niż tylko ... <czytaj dalej>
Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog
Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert
Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum
Anonim_2113:
Wolność wypowiedzi koÅ„czy siÄ™ tam, gdzie zaczyna siÄ™ promowanie nienawiÅ›ci, znieważanie i rasizm <czytaj dalej>
Anonim_6779:
LiteraturÄ™ np. Homera czyta siÄ™ tylko po to, aby podróżować np. do Grecji lub mitologÄ™ rzymskÄ… do teatru w Neapolu. Tylko z przyczyn turystyczn <czytaj dalej>
Anonim_9617:
Jest wolność myÅ›li i wypowiedzi, wiÄ™c kto bÄ™dzie chciaÅ‚, pójdzie. ZaÅ› ten OÅ›rodek Monitorowania.....to " ciepÅ‚e" posady i chęć & <czytaj dalej>
Anonim_3351:
Won do Warszawy gumofilce. <czytaj dalej>
Anonim_6779:
Nie sÄ…dziÅ‚em na poczÄ…tku, że Pan bÄ™dzie aż tak dobrym managerem. Zaczęło siÄ™ trochÄ™ dziwnie, Å›wiÄ™tem i kurczakami, ale efekty pokazaÅ‚y, Å <czytaj dalej>
 
eGorzowska.pl - e-gazeta Gorzowskiej Agencji Dziennikarskiej