Stanowisko Koalicji Czas na OdrÄ™ i apel do rzÄ…dzÄ…cych.

Życie w Odrze ginie. Druga co do wielkości rzeka w Polsce, jest zatruta. Na kilkuset kilometrach przez ostatnie dni wędkarze, społecznicy i przyrodnicy wyłowili tony śniętych ryb. To niestety początek strat środowiskowych. Nad Odrą działają też przedstawiciele Koalicji Ratujmy Rzeki i Koalicji czas na Odrę.

Koalicja Czas na OdrÄ™ wydaÅ‚a wspólne stanowisko w sprawie sytuacji na Odrze. Koalicja wzywa wÅ‚adze polskie oraz MiÄ™dzynarodowÄ… KomisjÄ™ Ochrony Odry przed Zanieczyszczeniem (www.mkoo.pl) do podjÄ™cia natychmiastowych dziaÅ‚aÅ„ zmierzajÄ…cych do znalezienia winnych - zarówno zanieczyszczeniu rzeki, jak i zaniechaniom w akcji ostrzegawczej i ratunkowej.

Stowarzyszenie 515 kilometr Odry zwraca uwagÄ™ na brak ostrzeżeÅ„ ze strony wÅ‚adz dla mieszkaÅ„ców Nadodrza o spÅ‚ywajÄ…cym OdrÄ… zakażeniu:

„Reakcja PaÅ„stwa? Å»adna! zainteresowanie wÅ‚adz to #tematrzeka. My, mieszkajÄ…cy tuż nad OdrÄ…, na jej 515 kilometrze, prowadzimy dziaÅ‚ania zwiÄ…zane z turystykÄ… nadodrzaÅ„skÄ…, edukacjÄ… przyrodniczÄ…, ale też realizujemy miÄ™dzynarodowe projekty edukacyjne z grantów, wciąż nie wiemy z JAKIM ZAGROÅ»ENIEM mamy do czynienia. Od 2019 roku zapraszamy mieszkaÅ„ców nad rzekÄ™, która siÄ™ odradza, organizujemy spacery przyrodnicze, w tym roku również Å›niadania nad OdrÄ…! We wrzeÅ›niu szkoÅ‚y majÄ… zacząć przychodzić na zajÄ™cia terenowe. Brak oficjalnych, precyzyjnych informacji paraliżuje nasze dziaÅ‚ania i każe martwić siÄ™ o zdrowie. Mieszkam 30 metrów od Odry, wdycham codziennie powietrze znad rzeki, które paruje bo jest bardzo gorÄ…co. Czy jestem bezpieczna? Czy bezpieczne jest zapraszanie beneficjentów projektu nad OdrÄ™? Czy bezpieczne jest prowadzenie naszych staÅ‚ych monitoringów i obserwacji przyrodniczych z pÅ‚ywajÄ…cych jednostek? Wg komunikatów WIOS - tak, ale to decyzje zza biurek, tymczasem tu na miejscu, rzeka Å›mierdzi, ryby w rzece sÄ… albo zdechÅ‚e albo w stanie agonalnym. PaÅ„stwa w tej sprawie nie ma a rzeka zamienia siÄ™ w trupa” - Magda Bobryk, zaÅ‚ożyciel Stowarzyszenia 515 kilometr Odry.

Sytuacja zatrucia Odry i sposobu reakcji instytucji pokazuje, że nasz system kontroli jakości środowiska, prewencji, ostrzegania w przypadku awarii i skażenia rzeki nie działa.

Piotr NieznaÅ„ski, WWF Polska, Koalicja Ratujmy Rzeki: „Nieznana jest jeszcze skala strat Å›rodowiskowych. Powinien je oszacować niezależny (również politycznie) zespóÅ‚ ekspertów a nie politycy i urzÄ™dnicy. I przygotować plan rewitalizacji Odry i rzeki - na koszt tych którzy zatruli nam OdrÄ™ lub na koszt PaÅ„stwa które nie byÅ‚o w stanie temu zapobiec. Ten drugi wariant oznacza niestety, że zapÅ‚acimy za to z naszych podatków”.

Potrzebny jest jak najszybszy plan rewitalizacji Odry i przywrócenia jej stanu przyrodniczego przynajmniej do stanu sprzed skażeniem.

Krzysztof Smolnicki, prezes Fundacji EkoRozwoju:

Naturalne rzeki i ich doliny majÄ… nie tylko znaczÄ…cÄ… rolÄ™ w ochronie przeciw powodziom i suszom, ale również zwiÄ™kszajÄ… zdolność do oczyszczania wody i szanse na przetrwanie organizmów wodnych w przypadku skażenia chemicznego. Nie trujcie, że nie ma na to Å›rodków. Miast topić gigantyczne pieniÄ…dze w skanalizowanie rzeki Odry dla wÄ…tpliwych celów „przywracania” żeglugi towarowej warto przeznaczyć je na przywrócenie naturalnej rzeki sÅ‚użącej rozwojowi spoÅ‚ecznoÅ›ci lokalnych, ochronie i poprawie jakoÅ›ci życia mieszkaÅ„ców. To siÄ™ naturalnie opÅ‚aci.

Obecne wydarzenia wyraźnie pokazują, że system przeciwdziałania katastrofom ekologicznym i zagrożeniom środowiskowym jest nieefektywny i niewystarczający.

Dlatego Koalicja Czas Na OdrÄ™ wzywa Pana Premiera oraz odpowiedzialne za obecnÄ… sytuacjÄ™ instytucje publiczne do natychmiastowego podjÄ™cia odpowiednich dziaÅ‚aÅ„, w tym m.in. powoÅ‚ania sztabu kryzysowego oraz zabezpieczenia zdrowia i życia mieszkaÅ„ców Nadodrza.

Stanowisko
Bezprecedensowe zanieczyszczenie rzeki Odry trujÄ…cymi substancjami doprowadziÅ‚o do katastrofy ekologicznej o zasiÄ™gu znaczÄ…co ponadlokalnym, w tej chwili przybierajÄ…cej wymiar miÄ™dzynarodowy. WstrzÄ…sajÄ…ce obrazy tysiÄ™cy ginÄ…cych ryb poruszyÅ‚y mieszkaÅ„ców województw dolnoÅ›lÄ…skiego i lubuskiego. Skala dÅ‚ugotrwaÅ‚ego zniszczenia ekosystemu rzeki może być jednak znacznie poważniejsza.

Wobec sytuacji kryzysowej zawiodÅ‚y sÅ‚użby paÅ„stwowe, w tym zarzÄ…dzajÄ…ce rzekami Wody Polskie. DziaÅ‚ania podjÄ™to zdecydowanie zbyt późno i w niewystarczajÄ…cy sposób. ZawiódÅ‚ system oceny jakoÅ›ci wód – sÅ‚użby rozpoczęły analizy z dużym opóźnieniem. ZabrakÅ‚o ostrzeżeÅ„ do mieszkaÅ„ców o katastrofie, która stwarza również zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi. To obywatele i organizacje pozarzÄ…dowe – w tym dużej mierze stowarzyszenia wÄ™dkarskie przejęły rolÄ™ sprawnie dziaÅ‚ajÄ…cego PaÅ„stwa, wdrażajÄ…c swoim nakÅ‚adem dziaÅ‚ania naprawcze. To kolejny przykÅ‚ad chaotyczniej i niewydolnej dziaÅ‚alnoÅ›ci instytucji odpowiedzialnych na dobrostan wód w Polsce.

Polskie organizacje ekologiczne skupione w MiÄ™dzynarodowej Koalicji Czas na OdrÄ™! od poczÄ…tku zidentyfikowania problemu apelujÄ… o dziaÅ‚ania, nagÅ‚aÅ›niajÄ… problem, pomagajÄ… w usuwaniu skutków, zbierajÄ… dokumentacjÄ™ próbek wód, osadów oraz zatrutych zwierzÄ…t. W chwili obecnej skÅ‚adamy doniesienie do prokuratury o możliwoÅ›ci popeÅ‚nienia przestÄ™pstwa przeciw Å›rodowisku, które spowodowaÅ‚o zniszczenia w Å›wiecie zwierzÄ…t w znacznych rozmiarach. Za takie przestÄ™pstwo grozi do 5 lat wiÄ™zienia.

Koalicja Czas na OdrÄ™! wzywa wÅ‚adze polskie oraz MiÄ™dzynarodowÄ… KomisjÄ™ Ochrony Odry przed Zanieczyszczeniem (www.mkoo.pl) do podjÄ™cia natychmiastowych dziaÅ‚aÅ„ zmierzajÄ…cych do znalezienia winnych – zarówno zanieczyszczeniu rzeki, jak i zaniechaniom w akcji ostrzegawczej i ratunkowej. Koniecznie jest przeciwdziaÅ‚anie podobnym sytuacjom w przyszÅ‚oÅ›ci poprzez usprawnienie bieżącego systemu monitoringu jakoÅ›ci wód, wczesnego ostrzegania mieszkaÅ„ców oraz koordynacjÄ™ dziaÅ‚aÅ„ i jasny podziaÅ‚ odpowiedzialnoÅ›ci. NiezbÄ™dnym krokiem powinno być uruchomienie na dużą skalÄ™ programów renaturyzacji rzek. Naturalne rzeki i ich doliny majÄ… nie tylko znaczÄ…cÄ… rolÄ™ w ochronie przeciw powodziom i suszom, ale również zwiÄ™kszajÄ… zdolność do oczyszczania wody oraz szanse na przetrwanie organizmów wodnych w przypadku skażenia chemicznego.

iw