piątek 29 marca 2024     Wiktoryna, Cyryl, Eustachy
eGorzowska - internetowy dziennik Gorzowskiej Agencji Dziennikarskiej
szukaj    szukaj szukaj
Gontowiec Podróżny BLOG

« powrót
Humerszczyzna
eGorzowska - 12641_JrPZWeQUfYurCzjHtGQz.jpg3 czerwca to dzień, w którym świętują rowerzyści. Ja niestety, należę do tych nieszczęśników, którzy za młodu nie nauczyli się korzystać z jednośladów. Trochę próbowałam w okolicach trzydziestki i nawet mi wychodziło (krótkie odcinki w linii prostej z hamowaniem na płocie), kiedy jednak usłyszałam od Bodkowego siostrzeńca prorocze słowa: „Ciocia, jak się nie przewrócisz, to się nie nauczysz”, odechciało mi się próbować dalej. Potem nadszedł czas nowych kolan i obawa, że po takiej wywrotce trzeba je będzie ponownie wymieniać, więc tkwię w tej swojej nieumiejętności użytkowania roweru, z zazdrością przyglądając się tym, którzy na nim jeżdżą. Nisko się im wszystkim kłaniam (dziś Dzień Savoir Vivre’u) i zapraszam chętnych (nie tylko rowerzystów) na wycieczkę, tym razem nie południowoeuropejską, ale w mniej uczęszczane podpoznańskie okolice. Jest tam kilka ciekawych miejscowości, które można połączyć w szlak o nazwie Humerszczyzna lub Humerkowszczyzna (od nazwiska zmarłego 20 lat temu Zygmunta Humerczyka, niegdysiejszego proboszcza parafii Ceradz Kościelny), a do oglądania są osobliwe obiekty sztuki recyklingu w wersji ludowej – dzieło jego społecznej aktywności i artystycznych pomysłów.

Ksiądz tworzył kompozycje przestrzenne o tematyce ludowej, religijnej, społecznej, historyczno-patriotycznej i abstrakcyjno-filozoficznej. Wykorzystywał gotowe elementy urządzeń rolniczych, kamienie polne, większe głazy, stare sprzęty domowe i narzędzia rolnicze, kany na mleko, pnie o ciekawych kształtach, słowem wszystko, co dało się podporządkować jego artystycznej wizji. Nie mam pojęcia, czy osobiście parał się rzeźbą w drewnie oraz metalo- i kamienioplastyką, czy był tylko pomysłodawcą tych dzieł, zlecając ich wykonanie parafianom, ale podobno czerpał inspiracje z dzieł Hasiora. Na pewno natomiast był niestrudzonym zbieraczem muzealnych staroci, gromadząc ich olbrzymie ilości. Jego dzieła można oglądać w Ceradzu Kościelnym, Ceradzu Dolnym, Grzebienisku i Gaju Wielkim.

Na głównym skrzyżowaniu w Ceradzu Kościelnym zobaczycie intrygującą rzeźbę mężczyzny wykonaną z najróżniejszych metalowych przedmiotów użytkowych (zwróćcie uwagę na pośladki, pięknie wyprofilowane ze starej łopaty). Wrażenie robi płot otaczający plebanię z wkomponowanymi weń najróżniejszymi narzędziami rolniczymi i warsztatowymi (na zdjęciu jego fragment). Są też pomniki upamiętniające 100-lecie miejscowego Kółka Rolniczego i 50-lecia Koła Włościanek, kompozycja przedstawiająca powstanie wsi na tle historii kraju, jest kamienny ołtarz z kulą ziemską z metalowych prętów i nieco innych ciekawostek, których warto poszukać samemu.


Będąc we wsi, absolutnie nie można pominąć tamtejszego zespołu sakralnego św. Stanisława Biskupa i Męczennika, w którego skład wchodzą: gotycki kościół z I poł. XVI w., kaplica grobowa rodziny Engeströmów (poł. XIX w.) i drewniana dzwonnica cmentarna (1958 r.). Z historią rodziny Engeströmów warto zapoznać się już w Jankowicach, które rozłożyły się jeszcze bliżej Poznania. Znajduje się tam pięknie odnowiony pałac „wiekopolskiego Szweda”, najstarszy na tym terenie przykład architektury klasycyzmu romantycznego, wybudowany na polecenie Larsa Engestrӧma w XVIII w. i przebudowany na początku XX w. dla Stefana Kwileckiego.

Kim był ów Lars o tajemniczo brzmiącym nazwisku? W „Opisaniu Historyczno-Statystycznym Wielkiego Księstwa Poznańskiego” Jana Nepomucena Bobrowicza z 1846 r. czytamy: „Wawrzeniec Hrabia Engeström. Czcigodny ten Szwed był posłem przy rządzie polskim w 1788 i wpływem swoim wspierał zamiar odrodzenia Polski. Sejm czteroletni nadał mu indygenat, Hrabia Engeström został później ministrem spraw zagranicznych swego kraju, a na koniec przeniósł się do Jankowic (które wniosła mu w posagu Rozalia Chłapowska) i tamże w 1825 życia dokonał. Zostawił po sobie pamiętniki drukiem jeszcze nieogłoszone. W Jankowicach jest pałac wytwornie urządzony przez Hrabinę Engeström wdowę.”

Para miała troje dzieci: Eufemię, która nie wyszła za mąż i była damą dworu królowej Zofii Albertiny w Sztokholmie; Doroteę, która wyszła za barona Gustava Sternelda, późniejszego ministra spraw zagranicznych Szwecji; oraz jedynego syna Gustava Stanisława (pierworodny, urodzony w Warszawie), który nie przyniósł rodzinie chluby, za co został zmuszony do zrzeczenia się wszelkich praw do tytułów i majątków. Natomiast wychowany przez babkę syn Gustava Stanisława – Lars Stanisław Bonawentura von Engeström znany jako Wawrzyniec Engeström (1829-1910) jest do dziś wspominany nie tylko w Wielkopolsce. Wystarczy powiedzieć, że oprócz udziału w antyaustriackim powstaniu i Wiośnie Ludów (za co skazano go na roczny pobyt w Twierdzy Kostrzyńskiej) i udziału w Powstaniu Styczniowym (wówczas ponownie został uwięziony), wsławił się działalnością społeczną (m.in. wspierał finansowo Muzeum Polskie w Rapperswilu). Był pisarzem, poetą, tłumaczem literatury skandynawskiej. Przez 25 lat pełnił funkcję sekretarza Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, był jednym z założycieli Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych, założycielem Towarzystwa Kolonii Letnich w Kobylnicy, długoletnim przyjacielem Józefa Ignacego Kraszewskiego, filantropem i wreszcie pomysłodawcą akcji „szklanka mleka”.

Tekst i foto Maria Gonta

3 czerwca 2023 08:30, admin ego
« powrót
Dodaj komentarz:

Twoje imię:
 
Komunikacja miejska w święta

Miejski Zakład Komunikacji w Gorzowie Wielkopolskim informuje o funkcjonowaniu komunikacji miejskiej w okresie Świąt Wielkanocnych. 30 marca (sobota): linie tramwajowe nr 1, ... <czytaj dalej>
II etap prac
28 marca rozpocznie się II etap prac na skrzyżowaniu ulic: Słowiańskiej, Żwirowej, Roosevelta i Kosynierów Gdyńskich. W czwartek (28 marca), na ... <czytaj dalej>
Wielki Tydzień
W Wielki Czwartek (28 marca) o godz. 10.00 w katedrze gorzowskiej bp Tadeusz Lityński będzie przewodniczył mszy św., podczas której ... <czytaj dalej>
Negocjacje rolników z rządem
Delegacja protestu rolników z S3 węzeł Myślibórz obejmującego trzy powiaty: gryfiński, myśliborski i pyrzycki brała udział wczoraj w negocjacjach pomiędzy ... <czytaj dalej>
Przeglądaj cały katalog lub dodaj swoją firmę
Kinal Paweł Neohome-Nieruchomości

ul. Mieszka I 48 m. 4, Gorzów Wlkp.
tel. 95 737 97 32
branża: Nieruchomości - kupno, sprzedaż, wynajem <czytaj dalej>
Mazurkiewicz Waldemar Usługi Remontowo-Budowlane

ul. Sikorskiego 93 m. 6, Gorzów Wlkp.
tel. 504 257 040
branża: Budowlane usługi - wykonanie pod klucz <czytaj dalej>
Wiśniewski Artur Kancelaria Adwokacka

ul. Bohaterów Warszawy 6, Gorzów Wlkp.
tel. 95 720 13 82
branża: Adwokaci <czytaj dalej>

Kalendarium eventów
« marzec 2024 »
P W Ś C P S N
    
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
dodaj: imprezy@egorzowska.pl
Mała wielka sprawa
eGorzowska - adminfoto_admin.jpg
admin ego:
Piękna inicjatywa w brzydkim mieście
Znany gorzowski lekarz Ireneusz Czerniec zaprosił w niedzielę kandydatów do Rady Miasta, dziennikarzy oraz mieszkańców na spacer ulicami śródmieścia. „Porozmawiajmy i zobaczmy, cóż dobrego możemy zrobić dla naszego miasta, w celu ... <czytaj dalej>
Bez korzeni nie zakwitniesz
Archiwa Państwowe oraz Ministerstwo Edukacji Narodowej zapraszają uczniów klas 4-7 <czytaj dalej>
Kto zdobędzie mural dla szkoły
Murale Pamięci „Dumni z Powstańców” to ogólnopolski konkurs dla szkół <czytaj dalej>

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy
Robisz zdjęcia? Przyślij je do nas foto@egorzowska.pl
eGorzowska - guma1.jpg
admin ego:
Wielkanoc w Danii
Wielkanoc (Påske) trwa w Danii już od wczoraj. Nie, żeby ... <czytaj dalej>
admin ego:
Szkoła wymaga zmian
Jak dobrze, że nie jesteśmy maturzystami. Pisze do mnie nauczycielka akademicka, ... <czytaj dalej>
admin ego radzi:
Filiżanka kawy lub dwie
Czy wiesz, że filiżanka kawy może zdziałać więcej niż tylko ... <czytaj dalej>
admin ego radzi:
Wystarczą dane
Oszuści nie muszą wcale kraść portfela. Wystarczy, że zdobędą Twoje ... <czytaj dalej>
Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog
Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert
Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum
Anonim_4788:
Ci radni są do d..y wszyscy <czytaj dalej>
Anonim_4788:
Słusznie odjęto punkty. Cyjanek to nie morfina. Pisać o czymś czego się nie wi to zwymyślanie i brak wiedzy więc punkty jak najbardziej uzasadn <czytaj dalej>
Anonim_2329:
Zgadzam sie z oceną radnych.. Jestem emerytem, ale takiego bałąganu nie było, takiego tumiwisizmu. Ci radni powinni się wstydzic, że nie pilnowa <czytaj dalej>
FFFF:
Czy Ci bezRadni nie widzieli, nie chcieli widzieć jakości prac w centrum, parku Róż, dmuchania biurokracji w Urzedzie i spółkach, przedłużanyc <czytaj dalej>
Anonim_4777:
Wszyscy ci kandydaci......porownywac nazwiska, KRS i z własnych źródeł. To jest skok na kasę, dlatego głosujmy na .....niewidocznych. <czytaj dalej>
 
eGorzowska.pl - e-gazeta Gorzowskiej Agencji Dziennikarskiej