Gontowiec Podróżny BLOG

30 marca. Mimo że ostatnio sypnęło śniegiem, na polach ruch wielki. Obserwowaliśmy go podczas naszej wyprawy sprzed kilku dni do miejscowości Warta. Pokonaliśmy lekkim zygzakiem prawie tysiąc kilometrów (licząc w obie strony), wszędzie uwijają się skrzętnie traktory i inne specjalistyczne maszyny. Rolnicy wiedzą dobrze, że „W marcu, kto siać nie zaczyna, biednyć to gospodarzyna” albo inaczej: „W marcu, kto siać nie zaczyna, dobra swego zapomina, spiesz więc w pole, by po trochu, rzucić w ziemię owsa, grochu”.

Z grochem to w ogóle ciekawa sprawa, bowiem poświęcono mu niemało przysłów i obrzędów. Symbolem odrzucenia zalotów była niegdyś nie tylko czarna polewka, ale również wieniec z suchego grochu. Na Pałukach obrzucano grochem pannę młodą (tylko). Miało to jej zagwarantować cierpliwe znoszenie trudów stanu małżeńskiego. Natomiast podkarpacka legenda opowiada, jak to Matka Boska rozpłakała się szczerze nad ludźmi doświadczającymi klęski nieurodzaju. Jej łzy zamieniły się w groch, nie pozwalając im umrzeć śmiercią głodową, a ziarna grochu od tej pory nazywane były łzami Matki Boskiej.

Z całą pewnością roślina zajmowała ważne miejsce w dawnym menu i koniecznie należało wysiewać ją w marcu, bo „Kto sieje groch w marcu, gotuje go w garncu, a kto sieje w maju, ten gotuje w jaju” („Każdy gospodarz zasiewa pierwszy groch na marca, aby też próżnego nie miał na ognisku garnca”). „Grochowy rok – dobry rok”. Razem z kapustą świadczył o dobrobycie: „Kiedy jest tylko groch w chałupie, a kapusta w kłodzie, to bieda nie dobodzie, boć kapusta to nasza gospodyni, a groch to gospodarz”.

Zwracano też baczną uwagę na tzw. okoliczności siewu. I tak:
- groch można było siać tylko w dni, w których nazwie nie występowała głoska r, od której rozpoczyna się słowo robak (wtorek, środa i czwartek odpadały więc w przedbiegach),
- podczas siewu absolutnie nie wolno było puszczać bąków, bo i wtedy groch zarobaczywieje,
- obowiązywał zakaz gotowania i spożywania grochu na dobę przed siewem (także jako działanie antyrobakowe),
- nie siano go też podczas nowiu; zgodnie z wierzeniami taki groch nigdy nie dojrzewa, odnawiając kwitnienie podczas kolejnego nowiu, i kolejnego, i kolejnego…
- dobrze było zasiewać, gdy wiatr wiał od „miękkiej strony” (od południa albo od zachodu); dzięki temu łatwiej go było potem gotować (w jednej, a nie w trzech wodach).

Wśród grochowych ciekawostek są jeszcze takie, które wskazują na jego zastosowanie w medycynie ludowej. W dawnych zielnikach wychwalano wodę grochową jako środek na wszelkie zakłucia, grochowa polewka pita na czczo była środkiem na zaparcia, a grochowa mąka (często w połączeniu z bobową) służyła jako okład na tzw. krwawankę (hemoroidy). Tak więc, kto żyw „Ruszaj w marcu w pole, by po trochu rzucić w ziemię owsa, grochu”.

Wszystkich, którzy lubią świętować informuję, że dziś obchodzimy Dzień Spacerów Po Parku i Dzień Ołówka, a w rocznicę sprzedania przez Rosję Alaski (30.03.1867) obchodzimy Dzień Pośrednika w Obrocie Nieruchomościami i tu warto wspomnieć, że pośrednikiem w tej transakcji z ramienia Ameryki był Włodzimierz Bonawentura Krzyżanowski, cioteczny brat Fryderyka Chopina, uczestnik wojny secesyjnej i generał wojsk Unii.

Ponieważ nie mamy w domowym archiwum zdjęć z Alaski i na pewno drogi nas już tam nie zaprowadzą, dzisiejsza fotografia dokumentuje inną rocznicę. 30.03.1853 r. w oknie wystawowym lwowskiej apteki „Pod Złotą Gwiazdą” zapłonęła pierwsza lampa naftowa, skonstruowana przez farmaceutę Ignacego Łukasiewicza i blacharza Adama Bratkowskiego. Z pewnością wyglądała o wiele skromniej od tych, które pokazuję. To i tak zaledwie niewielki fragment kolekcji, którą można podziwiać w Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego im. Ignacego Łukasiewicza w Bóbrce.


Wśród poważnych świąt mamy natomiast Ogólnopolski Dzień Świadomości Kleszczowego Zapalenia Mózgu i Światowy Dzień Choroby Afektywnej Dwubiegunowej.

Tekst i foto Maria Gonta

Dodaj komentarz:

Nowa e-usługa w urzędzie skarbowym

Oczekiwana przez użytkowników usługa „Rozliczenia” już dostępna w e-Urzędzie Skarbowym. Dzięki nowej usłudze w e-Urzędzie Skarbowym (e-US) podatnicy i płatnicy mogą ... <czytaj dalej>

Od słowa może zacząć się wszelkie zło

Na początku było słowo. Tak, Biblia. Od słowa zaczyna się wszelkie dobro, ale i od słowa może zacząć się wszelkie ... <czytaj dalej>

Rodzą się dzieci dzięki programowi in vitro

Gorzowski program polityki zdrowotnej, pomagający w leczeniu niepłodności, realizowany jest od dwóch lat. Dzięki wsparciu z miejskiego budżetu na świat ... <czytaj dalej>

Gigantyczna afera na szczytach władzy

Publikujemy felieton Jerzego Wierchowicza. Kilka tygodni temu zjednoczona prawica przegłosowała 4 pytania referendalne, z których dwa dotyczyły kwestii nielegalnych imigrantów czyli, ... <czytaj dalej>

«	wrzesień 2023					»
P	W	Ś	C	P	S	N
				1	2	3
4	5	6	7	8	9	10
11	12	13	14	15	16	17
18	19	20	21	22	23	24
25	26	27	28	29	30

Wybór między dobrym a dobrym

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy

Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog

Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert

Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum

Tak, ta Symfonia, jej Muzyka to swoiste katharsis dla wykonawców i słuchaczy...
Z.M.P. <czytaj dalej>

Moja laurka dla pani Weroniki


Moja Pani od polskiego ma siwe włosy
i jest po dwóch zawałach

Ale ciągle, kiedy z N <czytaj dalej>

Świetna sesja.Dobrze że Byłyście.Błyskawiczna relacja bezcenna.Podziwiam.

<czytaj dalej>

Przypomnę ostatni film i zarazem pierwszy polski który wygrał Oscara. To ida. Tylko za wątek w szpitalu gdzie chory przyznał się że siekierą z <czytaj dalej>

Ten biuletyn to świetna sprawa. Nie mogę się co roku nadziwić, że osoby z "takimi" (bardzo ciekawymi) życiorysami mieszkają obok mnie <czytaj dalej>