Gontowiec Podróżny BLOG

30 marca. Mimo że ostatnio sypnęło śniegiem, na polach ruch wielki. Obserwowaliśmy go podczas naszej wyprawy sprzed kilku dni do miejscowości Warta. Pokonaliśmy lekkim zygzakiem prawie tysiąc kilometrów (licząc w obie strony), wszędzie uwijają się skrzętnie traktory i inne specjalistyczne maszyny. Rolnicy wiedzą dobrze, że „W marcu, kto siać nie zaczyna, biednyć to gospodarzyna” albo inaczej: „W marcu, kto siać nie zaczyna, dobra swego zapomina, spiesz więc w pole, by po trochu, rzucić w ziemię owsa, grochu”.

Z grochem to w ogóle ciekawa sprawa, bowiem poświęcono mu niemało przysłów i obrzędów. Symbolem odrzucenia zalotów była niegdyś nie tylko czarna polewka, ale również wieniec z suchego grochu. Na Pałukach obrzucano grochem pannę młodą (tylko). Miało to jej zagwarantować cierpliwe znoszenie trudów stanu małżeńskiego. Natomiast podkarpacka legenda opowiada, jak to Matka Boska rozpłakała się szczerze nad ludźmi doświadczającymi klęski nieurodzaju. Jej łzy zamieniły się w groch, nie pozwalając im umrzeć śmiercią głodową, a ziarna grochu od tej pory nazywane były łzami Matki Boskiej.

Z całą pewnością roślina zajmowała ważne miejsce w dawnym menu i koniecznie należało wysiewać ją w marcu, bo „Kto sieje groch w marcu, gotuje go w garncu, a kto sieje w maju, ten gotuje w jaju” („Każdy gospodarz zasiewa pierwszy groch na marca, aby też próżnego nie miał na ognisku garnca”). „Grochowy rok – dobry rok”. Razem z kapustą świadczył o dobrobycie: „Kiedy jest tylko groch w chałupie, a kapusta w kłodzie, to bieda nie dobodzie, boć kapusta to nasza gospodyni, a groch to gospodarz”.

Zwracano też baczną uwagę na tzw. okoliczności siewu. I tak:
- groch można było siać tylko w dni, w których nazwie nie występowała głoska r, od której rozpoczyna się słowo robak (wtorek, środa i czwartek odpadały więc w przedbiegach),
- podczas siewu absolutnie nie wolno było puszczać bąków, bo i wtedy groch zarobaczywieje,
- obowiązywał zakaz gotowania i spożywania grochu na dobę przed siewem (także jako działanie antyrobakowe),
- nie siano go też podczas nowiu; zgodnie z wierzeniami taki groch nigdy nie dojrzewa, odnawiając kwitnienie podczas kolejnego nowiu, i kolejnego, i kolejnego…
- dobrze było zasiewać, gdy wiatr wiał od „miękkiej strony” (od południa albo od zachodu); dzięki temu łatwiej go było potem gotować (w jednej, a nie w trzech wodach).

Wśród grochowych ciekawostek są jeszcze takie, które wskazują na jego zastosowanie w medycynie ludowej. W dawnych zielnikach wychwalano wodę grochową jako środek na wszelkie zakłucia, grochowa polewka pita na czczo była środkiem na zaparcia, a grochowa mąka (często w połączeniu z bobową) służyła jako okład na tzw. krwawankę (hemoroidy). Tak więc, kto żyw „Ruszaj w marcu w pole, by po trochu rzucić w ziemię owsa, grochu”.

Wszystkich, którzy lubią świętować informuję, że dziś obchodzimy Dzień Spacerów Po Parku i Dzień Ołówka, a w rocznicę sprzedania przez Rosję Alaski (30.03.1867) obchodzimy Dzień Pośrednika w Obrocie Nieruchomościami i tu warto wspomnieć, że pośrednikiem w tej transakcji z ramienia Ameryki był Włodzimierz Bonawentura Krzyżanowski, cioteczny brat Fryderyka Chopina, uczestnik wojny secesyjnej i generał wojsk Unii.

Ponieważ nie mamy w domowym archiwum zdjęć z Alaski i na pewno drogi nas już tam nie zaprowadzą, dzisiejsza fotografia dokumentuje inną rocznicę. 30.03.1853 r. w oknie wystawowym lwowskiej apteki „Pod Złotą Gwiazdą” zapłonęła pierwsza lampa naftowa, skonstruowana przez farmaceutę Ignacego Łukasiewicza i blacharza Adama Bratkowskiego. Z pewnością wyglądała o wiele skromniej od tych, które pokazuję. To i tak zaledwie niewielki fragment kolekcji, którą można podziwiać w Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego im. Ignacego Łukasiewicza w Bóbrce.


Wśród poważnych świąt mamy natomiast Ogólnopolski Dzień Świadomości Kleszczowego Zapalenia Mózgu i Światowy Dzień Choroby Afektywnej Dwubiegunowej.

Tekst i foto Maria Gonta

Dodaj komentarz:

Ważne, by szanować innych

Tzw. nieznani sprawcy, a raczej znani, zniszczyli mój bilbord wyborczy. Naklejono kilka małych flag niemieckich, czyniąc mnie zapewne Niemcem, zupełnie ... <czytaj dalej>

Od poniedziałku zmiana trasy

Od poniedziałku autobusy pojadą zmienioną trasą. Miejski Zakład Komunikacji w Gorzowie Wielkopolskim informuje, że od 2 października 2023 r. (poniedziałek) do ... <czytaj dalej>

Przyjdź, zagłosuj

Po miesiącu spotkań z mieszkańcami i dyskusjach o zadaniach wymagających realizacji w ramach Budżetu Obywatelskiego 2024 w rejonach zmierzamy do ... <czytaj dalej>

Nowa e-usługa w urzędzie skarbowym

Oczekiwana przez użytkowników usługa „Rozliczenia” już dostępna w e-Urzędzie Skarbowym. Dzięki nowej usłudze w e-Urzędzie Skarbowym (e-US) podatnicy i płatnicy mogą ... <czytaj dalej>

«	październik 2023					»
P	W	Ś	C	P	S	N
						1
2	3	4	5	6	7	8
9	10	11	12	13	14	15
16	17	18	19	20	21	22
23	24	25	26	27	28	29
30	31

Idźmy na wybory

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy

Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog

Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert

Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum

W upadku PRL-u czy raczej transformacji ustrojowej Jarek grał pierwsze skrzypce. Był mózgiem Wałęsy robola nieuka. Zrobił go prezydentem. <czytaj dalej>

Zaraz po tusku <czytaj dalej>

Jeden wpis mało. Trzeba było aż 3 razy z tą propagandą? Jarosław Kaczyński to największe nieszczęście jakie się Polsce trafiło od upadku P <czytaj dalej>

wierzę i wiem że jarosław jest prawym człowiekiem tj nie kradnie, posiada niewielki majątek w postaci mieszkania, emeryutury, pensji. Nie ma żon <czytaj dalej>

powinni iść tylko ci co się interesują stanem państwa i potrafią go realnie ocenić
bez wpływu zakłamanych mediów. niestety 100% społec <czytaj dalej>