poniedziałek 11 grudnia 2023     Waldemar, Damazy
eGorzowska - internetowy dziennik Gorzowskiej Agencji Dziennikarskiej
szukaj    szukaj szukaj
Gontowiec Podróżny BLOG

« powrót
Co zwiastuje Gromniczna
eGorzowska - 12295_OgGD5QpEPggoHNxhHg4h.jpg2 lutego. Najłatwiej podsumować dzisiejszy dzień przysłowiem „Gromnica – zimy połowica”. Jego mniej znana wersja brzmi zdecydowanie mniej sympatycznie: „Powiadają że Gromnica, już ci zimy połowica, ale bywać nie nowina, że dopiero ją zaczyna”.

W Ameryce Północnej obchodzą dziś Dzień Świstaka. U nas jego odpowiednikiem mógłby być Dzień Niedźwiedzia, bo jedno z wyszperanych u Adalberga przysłów głosi: „Na gromniczną Maryją niedźwiedź budę rozwali, lubo ją poprawi”. Z załączonego wyjaśnienia wynika, iż „gdy w dniu tym zima dotrzymuje, to wiosna będzie wczesna i niedźwiedź budę swoją rozwali, gdy zaś mróz zwalnia, to wiosna jeszcze daleko, i niedźwiedź budę poprawia". Gdybyśmy podchodzili do tematu po amerykańsku, powinniśmy wytypować jakiegoś misia-przepowiadacza i obstawić dziś jego gawrę dziesiątkami fotoreporterów.

Nasza obrzędowość ludowa jednak nie z niedźwiedziami, a z Matką Bożą Gromniczną jest związana. Wierzono, że w mroźne lutowe noce chodzi ona po polach z zapaloną gromnicą, chroniąc przed wymarznięciem oziminy i oświetlając drogę zabłąkanym wędrowcom. Towarzyszą jej obłaskawione wilki zwane gromnicznymi.

Wybór przysłów dotyczących dzisiejszej daty jest spory, dlatego przytoczę tylko kilka mniej znanych:
  • „W Gromnice łataj bracie rękawice” (taki odpowiednik konieczności podkucia butów przed nadejściem lutego),
  • „Jeśli Gromnice mają zielne kwiatki, Kwietną Niedzielę śnieżną będą miały dziatki” (w tym roku Kwietna/ Wierzbna/ Palmowa Niedziela przypada drugiego kwietnia; może obejdzie się bez śniegu),
  • „Na Gromnice mróz – ogryzki do gnoju włóż; na Gromnice kałuski (kałuże) – wybieraj z gnoju ogryzki” (??? – pojęcia nie mam, jak to tłumaczyć),
  • „Od Gromnic do Gromnic, aż nie będzie nic” (o próżnych obietnicach; odpowiednik „Nigdy; na świętego Dygdy”),
  • „Na gromnice pół-piwnice” (zwyczajowo gospodarze sprawdzali zapasy ziemniaków w piwnicach),
  • „W dzień Panny Gromniczny bywaj zdrów, mój śliczny” (wyraźnie daje do zrozumienia, że jeśli komuś do tej pory nie udało się usidlić jakiejś panny, to na karnawałowe uderzanie w koperczaki już trochę za późno, ponieważ nieuchronnie zbliża się czas postu).
Spośród porzekadeł meteorologicznych wybrałam tylko jedno: „W Gromnicę milszym w owczarni wilk, jak słońce”. Oskar Kolberg wyjaśnił je tak: „gospodarze utrzymują, że słońce w dniu gromnicznym jest pewną przepowiednią słoty, zimna i zarazy na owce”, natomiast towarzyszące dziś Najświętszej Panience wilki są czasowo przez nią obłaskawione. Wśród synoptyczno-rolniczych spostrzeżeń urzekło mnie z kolei takie: „Duże sople w Matkę Boską Gromniczną zapowiadają urodzaj na marchew”.

W Kościele rzymskokatolickim obchodzone jest Święto Ofiarowania Pańskiego. Kończy się czas śpiewania kolęd i wystawiania jasełek, rozbiera się kościelne choinki, demontuje szopki oraz inne ozdoby. Zgodnie z tradycją święci się też grube gromnice, dawniej odlewane z wosku (wierzono, że pszczoły to owady święte, utrzymujące kontakt ze światem pozagrobowym). Płomienie świec palących się w czasie mszy poddawano bacznym obserwacjom – obficie kapiący wosk oznaczał przedłużającą się i mroźną zimę, skwierczenie świecy przepowiadało letnie burze i ulewy.

W kalendarzu świąt nietypowych szczególnie ważny wydaje się Dzień Pozytywnego Myślenia, przynajmniej dzisiaj postarajmy się więc nie narzekać. Z kalendarza kulinarnego uśmiecha się smaczny i sympatyczny Dzień Naleśnika. Nie prześledziłam dokładnie ich historii, ale Francuzi uważają że pomysł na smażenie cieniutkich, delikatnie chrupiących na brzegach placuszków, pochodzi od nich i sięga czasów, kiedy papieże rezydowali w Avinionie (1309-1377), a drugiego lutego tradycyjnie dzielili się jedzeniem z biednymi.

Okrągły kształt naleśników ma symbolizować słońce. Smażenie ich właśnie dzisiaj, miało zapewnić rodzinie dobrobyt pod warunkiem – uwaga, uwaga – trzymania w prawej dłoni monety, przy jednoczesnym wykorzystaniu lewej ręki do przerzucania naleśników na patelni. Jeżeli ktoś nie czuł się na siłach, by tę czynność wykonać prawidłowo, mógł położyć monetę bezpośrednio na smażonym placku. No i należało je jeść nie na śniadanie, tylko na kolację. Francuski przesąd głosił, że dzisiejszy deszcz będzie odpowiedzialny za czterdziestodniowe opady, a słoneczna pogoda prorokuje rychły koniec zimy. U nas zapowiada się pierwsza wersja.

I jeszcze ważne święto ekologiczne. Światowy Dzień Mokradeł, obchodzony w rocznicę podpisania konwencji ramsarskiej (2.02.1971). Pełna jego nazwa brzmi Światowy Dzień Obszarów Wodno-Błotnych. Obchody mają nam uświadomić ogromne znaczenie ciągle malejących rezerwuarów wody.

Fotograficzne zaproszenie tym razem nie do naszego ulubionego Parku Narodowego Ujście Warty (mamy go dosłownie pod bokiem), tylko do położnego na przeciwległym krańcu kraju Drohiczyna. Tak prezentuje się zakole Bugu z tamtejszej Góry Zamkowej (138 m n.p.m.).


Tekst i foto Maria Gonta


2 lutego 2023 08:32, admin ego
« powrót
Dodaj komentarz:

Twoje imię:
 
Milion dla filharmonii
W środę 6 grudnia 2023 r. marszałek Marcin Jabłoński spotkał się z dyrektor Filharmonii Gorzowskiej Joanną Pisarewicz. W projekt budżetu Samorządu ... <czytaj dalej>
Oprogramowanie Lubuskie trzeba zaktualizować
- Oprogramowanie Lubuskie trzeba zaktualizować - powiedział podczas spotkania lubuskich samorządowców w Paradyżu - Gościkowie prezydent Gorzowa Jacek Wójcicki. 7 grudnia ... <czytaj dalej>
Coraz bliżej święta
Otwarcie hali sportowo-widowiskowej Arena GORZÓW jest głównym elementem tegorocznej kampanii „Gorzów blisko świąt”. Dwudniowa impreza zaplanowana jest w dniach 9-10 ... <czytaj dalej>
Chcą nowego porozumienia paradyskiego
Prezydent Gorzowa Jacek Wójcicki, wspólnie z prezydentami Zielonej Góry Januszem Kubickim i Nowej Soli Jackiem Milewskim, jest inicjatorem i współorganizatorem ... <czytaj dalej>
Przeglądaj cały katalog lub dodaj swoją firmę
"Grot" Przedsiębiorstwo Wielobranżowe Mirosław Radecki

ul. Walczaka 25, Gorzów Wlkp.
tel. 95 729 92 87
branża: Łożyska <czytaj dalej>
"Limar" Firma Handlowa Lidia Pęksa

ul. Fornalskiej 3, Gorzów Wlkp.
tel. 95 720 76 56
branża: Odzież - hurt <czytaj dalej>

Kalendarium eventów
« grudzień 2023 »
P W Ś C P S N
    
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
dodaj: imprezy@egorzowska.pl
Mała wielka sprawa
eGorzowska - adminfoto_hanna.jpg
Hanna Kaup:
Wierzą, że tym razem się uda
Wrócił temat zmiany nazwy naszego miasta. Zajmuje się nim Komitet Obywatelski Gorzów, który 7 listopada odbył organizacyjne spotkanie w siedzibie Zachodniej Izby Przemysłowo-Handlowej. Przedstawił najważniejsze kwestie związane z projektem złożonym ... <czytaj dalej>
Pokaż najpiękniejsze porosty
W ramach programu edukacyjno-informacyjnego WygrajMY czyste powietrze miasto ogłasza konkurs <czytaj dalej>
Zagłosuj na zmodernizowany obiekt
Trwa głosowanie w plebiscycie internetowym konkursu Modernizacja Roku & Budowa <czytaj dalej>

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy
Robisz zdjęcia? Przyślij je do nas foto@egorzowska.pl
eGorzowska - dsc_0497.jpg
admin ego:
Tudela
Do Tudeli zwabił nas jeden z największych klejnotów architektonicznych, artystycznych ... <czytaj dalej>
admin ego:
Huelva z Wybrzeża Światła
Huelva leży na Wybrzeżu Światła (Costa de la Luz), słynącym ... <czytaj dalej>
admin ego radzi:
Zakopanie w ziemi żywcem... czyli o granicy
Zakopanie w ziemi żywcem, patostreamy, niebezpieczne wyzwania – gdzie jest ... <czytaj dalej>
admin ego radzi:
Nowe technologie pomogą zadbać o seniorów
Powiedzieć, że starzejemy się jako społeczeństwo, to truizm. Według danych ... <czytaj dalej>
Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog
Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert
Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum
Anonim_1628:
Zapomniałem dodać posłów sejmowych i europosłów: Sibińska, Rafalska, niezatapialny Komarnicki senator jeden był do wyboru na liście.
O i <czytaj dalej>
Anonim_1628:
lubuskie służy tylko i wyłącznie zielonej górze i tamtym okolicom.

W Zachodniopomorskim byśmy znaczyli jeszcze mniej
nie wiem ja <czytaj dalej>
Anonim_6291:
Nooo, rewelkowe te Wasze relacje!
Z.M.P. <czytaj dalej>
Anonim_6291:
Gratuluję! I bardzo słusznie! Filharmonia i Jazz Club "Pod Filarami" to dwie wiodące instytucje kulturalne! Jest jeszcze w szpicy WiMBP! <czytaj dalej>
Anonim_5823:
Niekoniecznie. Teraz jest jednak miastem wojewódzkim. Jeżeli Zielona Góra chce dalej czerpać profity z urzędu marszałkowskiego, musi się jakoś <czytaj dalej>
 
eGorzowska.pl - e-gazeta Gorzowskiej Agencji Dziennikarskiej