czwartek 28 marca 2024     Aniela, Sykstus, Joanna
eGorzowska - internetowy dziennik Gorzowskiej Agencji Dziennikarskiej
szukaj    szukaj szukaj
Gontowiec Podróżny BLOG

« powrót
Co zwiastuje Gromniczna
eGorzowska - 12295_OgGD5QpEPggoHNxhHg4h.jpg2 lutego. Najłatwiej podsumować dzisiejszy dzień przysłowiem „Gromnica – zimy połowica”. Jego mniej znana wersja brzmi zdecydowanie mniej sympatycznie: „Powiadają że Gromnica, już ci zimy połowica, ale bywać nie nowina, że dopiero ją zaczyna”.

W Ameryce Północnej obchodzą dziś Dzień Świstaka. U nas jego odpowiednikiem mógłby być Dzień Niedźwiedzia, bo jedno z wyszperanych u Adalberga przysłów głosi: „Na gromniczną Maryją niedźwiedź budę rozwali, lubo ją poprawi”. Z załączonego wyjaśnienia wynika, iż „gdy w dniu tym zima dotrzymuje, to wiosna będzie wczesna i niedźwiedź budę swoją rozwali, gdy zaś mróz zwalnia, to wiosna jeszcze daleko, i niedźwiedź budę poprawia". Gdybyśmy podchodzili do tematu po amerykańsku, powinniśmy wytypować jakiegoś misia-przepowiadacza i obstawić dziś jego gawrę dziesiątkami fotoreporterów.

Nasza obrzędowość ludowa jednak nie z niedźwiedziami, a z Matką Bożą Gromniczną jest związana. Wierzono, że w mroźne lutowe noce chodzi ona po polach z zapaloną gromnicą, chroniąc przed wymarznięciem oziminy i oświetlając drogę zabłąkanym wędrowcom. Towarzyszą jej obłaskawione wilki zwane gromnicznymi.

Wybór przysłów dotyczących dzisiejszej daty jest spory, dlatego przytoczę tylko kilka mniej znanych:
  • „W Gromnice łataj bracie rękawice” (taki odpowiednik konieczności podkucia butów przed nadejściem lutego),
  • „Jeśli Gromnice mają zielne kwiatki, Kwietną Niedzielę śnieżną będą miały dziatki” (w tym roku Kwietna/ Wierzbna/ Palmowa Niedziela przypada drugiego kwietnia; może obejdzie się bez śniegu),
  • „Na Gromnice mróz – ogryzki do gnoju włóż; na Gromnice kałuski (kałuże) – wybieraj z gnoju ogryzki” (??? – pojęcia nie mam, jak to tłumaczyć),
  • „Od Gromnic do Gromnic, aż nie będzie nic” (o próżnych obietnicach; odpowiednik „Nigdy; na świętego Dygdy”),
  • „Na gromnice pół-piwnice” (zwyczajowo gospodarze sprawdzali zapasy ziemniaków w piwnicach),
  • „W dzień Panny Gromniczny bywaj zdrów, mój śliczny” (wyraźnie daje do zrozumienia, że jeśli komuś do tej pory nie udało się usidlić jakiejś panny, to na karnawałowe uderzanie w koperczaki już trochę za późno, ponieważ nieuchronnie zbliża się czas postu).
Spośród porzekadeł meteorologicznych wybrałam tylko jedno: „W Gromnicę milszym w owczarni wilk, jak słońce”. Oskar Kolberg wyjaśnił je tak: „gospodarze utrzymują, że słońce w dniu gromnicznym jest pewną przepowiednią słoty, zimna i zarazy na owce”, natomiast towarzyszące dziś Najświętszej Panience wilki są czasowo przez nią obłaskawione. Wśród synoptyczno-rolniczych spostrzeżeń urzekło mnie z kolei takie: „Duże sople w Matkę Boską Gromniczną zapowiadają urodzaj na marchew”.

W Kościele rzymskokatolickim obchodzone jest Święto Ofiarowania Pańskiego. Kończy się czas śpiewania kolęd i wystawiania jasełek, rozbiera się kościelne choinki, demontuje szopki oraz inne ozdoby. Zgodnie z tradycją święci się też grube gromnice, dawniej odlewane z wosku (wierzono, że pszczoły to owady święte, utrzymujące kontakt ze światem pozagrobowym). Płomienie świec palących się w czasie mszy poddawano bacznym obserwacjom – obficie kapiący wosk oznaczał przedłużającą się i mroźną zimę, skwierczenie świecy przepowiadało letnie burze i ulewy.

W kalendarzu świąt nietypowych szczególnie ważny wydaje się Dzień Pozytywnego Myślenia, przynajmniej dzisiaj postarajmy się więc nie narzekać. Z kalendarza kulinarnego uśmiecha się smaczny i sympatyczny Dzień Naleśnika. Nie prześledziłam dokładnie ich historii, ale Francuzi uważają że pomysł na smażenie cieniutkich, delikatnie chrupiących na brzegach placuszków, pochodzi od nich i sięga czasów, kiedy papieże rezydowali w Avinionie (1309-1377), a drugiego lutego tradycyjnie dzielili się jedzeniem z biednymi.

Okrągły kształt naleśników ma symbolizować słońce. Smażenie ich właśnie dzisiaj, miało zapewnić rodzinie dobrobyt pod warunkiem – uwaga, uwaga – trzymania w prawej dłoni monety, przy jednoczesnym wykorzystaniu lewej ręki do przerzucania naleśników na patelni. Jeżeli ktoś nie czuł się na siłach, by tę czynność wykonać prawidłowo, mógł położyć monetę bezpośrednio na smażonym placku. No i należało je jeść nie na śniadanie, tylko na kolację. Francuski przesąd głosił, że dzisiejszy deszcz będzie odpowiedzialny za czterdziestodniowe opady, a słoneczna pogoda prorokuje rychły koniec zimy. U nas zapowiada się pierwsza wersja.

I jeszcze ważne święto ekologiczne. Światowy Dzień Mokradeł, obchodzony w rocznicę podpisania konwencji ramsarskiej (2.02.1971). Pełna jego nazwa brzmi Światowy Dzień Obszarów Wodno-Błotnych. Obchody mają nam uświadomić ogromne znaczenie ciągle malejących rezerwuarów wody.

Fotograficzne zaproszenie tym razem nie do naszego ulubionego Parku Narodowego Ujście Warty (mamy go dosłownie pod bokiem), tylko do położnego na przeciwległym krańcu kraju Drohiczyna. Tak prezentuje się zakole Bugu z tamtejszej Góry Zamkowej (138 m n.p.m.).


Tekst i foto Maria Gonta


2 lutego 2023 08:32, admin ego
« powrót
Dodaj komentarz:

Twoje imię:
 
II etap prac
28 marca rozpocznie się II etap prac na skrzyżowaniu ulic: Słowiańskiej, Żwirowej, Roosevelta i Kosynierów Gdyńskich. W czwartek (28 marca), na ... <czytaj dalej>
Wielki Tydzień
W Wielki Czwartek (28 marca) o godz. 10.00 w katedrze gorzowskiej bp Tadeusz Lityński będzie przewodniczył mszy św., podczas której ... <czytaj dalej>
Negocjacje rolników z rządem
Delegacja protestu rolników z S3 węzeł Myślibórz obejmującego trzy powiaty: gryfiński, myśliborski i pyrzycki brała udział wczoraj w negocjacjach pomiędzy ... <czytaj dalej>
Kalwaria Rokitniańska
W piątek 22 marca diecezjalne sanktuarium maryjne w Rokitnie zaprasza do udziału w nabożeństwie Kalwarii Rokitniańskiej urządzanym tradycyjnie w tygodniu ... <czytaj dalej>
Przeglądaj cały katalog lub dodaj swoją firmę
"Grupa Alpin" Beata Grabowska

ul. Kombatantów 34, Gorzów Wlkp.
tel. 693 306 403
branża: Biura - rachunkowe <czytaj dalej>

Kalendarium eventów
« marzec 2024 »
P W Ś C P S N
    
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
dodaj: imprezy@egorzowska.pl
Mała wielka sprawa
eGorzowska - adminfoto_admin.jpg
admin ego:
Piękna inicjatywa w brzydkim mieście
Znany gorzowski lekarz Ireneusz Czerniec zaprosił w niedzielę kandydatów do Rady Miasta, dziennikarzy oraz mieszkańców na spacer ulicami śródmieścia. „Porozmawiajmy i zobaczmy, cóż dobrego możemy zrobić dla naszego miasta, w celu ... <czytaj dalej>
Bez korzeni nie zakwitniesz
Archiwa Państwowe oraz Ministerstwo Edukacji Narodowej zapraszają uczniów klas 4-7 <czytaj dalej>
Kto zdobędzie mural dla szkoły
Murale Pamięci „Dumni z Powstańców” to ogólnopolski konkurs dla szkół <czytaj dalej>

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy
Robisz zdjęcia? Przyślij je do nas foto@egorzowska.pl
eGorzowska - krystyna pronko (2).jpg
admin ego:
Duńska wiosna z historią i nami w tle
Duńska wiosna wygląda na onieśmieloną, albo nie do końca jeszcze ... <czytaj dalej>
admin ego:
Teraz Teatr
Orędzie Jona Fossego na Międzynarodowy Dzień Teatru 2024 pt. "Sztuka ... <czytaj dalej>
admin ego radzi:
Filiżanka kawy lub dwie
Czy wiesz, że filiżanka kawy może zdziałać więcej niż tylko ... <czytaj dalej>
admin ego radzi:
Wystarczą dane
Oszuści nie muszą wcale kraść portfela. Wystarczy, że zdobędą Twoje ... <czytaj dalej>
Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog
Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert
Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum
Anonim_2329:
Zgadzam sie z oceną radnych.. Jestem emerytem, ale takiego bałąganu nie było, takiego tumiwisizmu. Ci radni powinni się wstydzic, że nie pilnowa <czytaj dalej>
FFFF:
Czy Ci bezRadni nie widzieli, nie chcieli widzieć jakości prac w centrum, parku Róż, dmuchania biurokracji w Urzedzie i spółkach, przedłużanyc <czytaj dalej>
Anonim_4777:
Wszyscy ci kandydaci......porownywac nazwiska, KRS i z własnych źródeł. To jest skok na kasę, dlatego głosujmy na .....niewidocznych. <czytaj dalej>
Anonim_9349:
Emeryci i ciemięgi tłumnie o idą głosować bo tak media każą nie widzą na kogo ale trzeba to wybiorą dając mięjsce pracy jakiemuś cielakowi <czytaj dalej>
Anonim_9349:
Na żadnego z tych ujow na plakatach nie zamierzam głosować!!
Maj miasto i region wygląda każdy widzi
Bo siermiegi takie tam siedzą od <czytaj dalej>
 
eGorzowska.pl - e-gazeta Gorzowskiej Agencji Dziennikarskiej