czwartek 28 marca 2024     Aniela, Sykstus, Joanna
eGorzowska - internetowy dziennik Gorzowskiej Agencji Dziennikarskiej
szukaj    szukaj szukaj
Gontowiec Podróżny BLOG

« powrót
Tego o żółwiach nie wiecie
eGorzowska - 11612_uuWrXrFCDINnFo2bkyGF.jpg

23 maja 2000 r. zainicjowany został pierwszy Światowy Dzień Żółwia (w Polsce obchody organizowane są od 2009 r.) i od 22 lat właśnie tego dnia opowiada się o nich różne ciekawostki, urządza wystawy i spotkania im poświęcone.

Wszyscy wiemy, że żółwie to żywe skamieniałości, żyjące na Ziemi od co najmniej 255 milionów lat i w dodatku niewiele się przez ten czas zmieniły, ale pewnie mało komu przyjdzie do głowy, że są też jedynymi kręgowcami na świecie z… zewnętrznym szkieletem. Wokół ich żeber i kręgosłupa narastają płyty kostne będące integralną częścią zwierzęcia, więc informacje o tym, że żółw może wyjść ze swojej skorupy, trzeba między bajki włożyć. Każda tarczka tejże skorupy jest oddzielną kością i tyle. Zewnętrzną jej część nazwano karapaksem, wewnętrzną – plastronem.

Żółwie mają też wyjątkową w świecie zwierząt zdolność rozróżniania barwy. Ponadto mają doskonały wzrok, słuch, węch i niezwykle wyczulony (ze względów obronnych) zmysł dotyku. Nawet ich kostna skorupa jest unerwiona, więc w razie niebezpieczeństwa mogą się w niej szybciutko schować.

Wręcz przysłowiowa jest ich powolność („I żółw się spieszy czasem, ale między żółwiami”). Sympatyczna fraszka Marcina Urbana („Myśl natrętna od dawna umysł mój wciąż drąży, że żółw – choć łazi wolno – jednak… zawsze zdąży”) jest doskonałą ilustracją opowiastki o żółwiu i zającu, którzy spór o szybkość poruszania się postanowili rozstrzygnąć wyścigiem. Oczywiście, zając wystrzelił jak z katapulty, ale kiedy odstawił przeciwnika na znaczną odległość, postanowił sobie odrobinę odpocząć. Położył się i… zasnął. Żółw natomiast spokojnie i konsekwentnie wyprzedził go, docierając do mety jako pierwszy, oczywiście w żółwim tempie. Terry Pratchet ujął to w słowach „Żółw porusza się z taką prędkością, jaka wystarcza do polowania na sałatę”.

Perskie porzekadło mówi: „Szczęście zbliża się powoli jak żółw, ucieka jak sarna”. Tymczasem żółwie skórzaste potrafią pokonać w ciągu roku 16 000 kilometrów. To naprawdę ogromne osobniki. Ich oficjalny rekord wagowy to 700 kg, nieoficjalny – 960 kg (tzw. żółw z Harlech), ale średnia waga (300-400 kg) również jest imponująca. Mogą osiągnąć dwa metry długości i trzy metry rozpiętości przednich płetw. Nurkują do głębokości 1 000 metrów i potrafią pływać z prędkością 35 km/h. Wśród gadów większe od nich mogą być tylko niektóre krokodyle.

Najmniejszym przedstawicielem gatunku jest Żółw Padloper. Wielkość samca wynosi jedynie 6-8 cm. W Polsce występują naturalnie tylko pływające z maksymalną prędkością 1,8 km/h żółwie błotne, które ważą 0,4-1 kg, a ich karapaks mierzy 14-18 cm. Są one drapieżnikami i od 1935 r. podlegają ścisłej ochronie.

Żółwie wodne płaczą, jednak nie ze smutku, tylko dla higieny. To element oczyszczania gałki ocznej z soli, jaka mogła się nagromadzić podczas pływania w morskiej wodzie.

Dzięki swojemu wyglądowi oraz długowieczności, żółwie uważane były za zwierzęta magiczne, którym przypisywano również cechy ludzkie, takie jak miłość czy mądrość. Stały się też głównymi bohaterami wielu mitów. Według Chińczyków „Lepiej rok żyć życiem tygrysa, niż sto lat życiem żółwia”. Pewnie wzięło się to z ich legendy o żółwiu Ao, który miał być podporą świata, więc z pewnością lekko mu nie było. Podobnie uważali Hindusi. Według ich wyobrażeń Ziemia opierała się na czterech słoniach, które – stojąc na skorupie żółwia – obracały się powoli, tworząc dzień i noc.

Ajnowie (obecnie zamieszkujący głównie Hokkaido) wierzyli, że żółwie przekazują bogowi mórz modlitwy śmiertelników, więc otaczali je szczególną czcią. Podobną rolę pełniły w mitologiach sumeryjskich, greckich i rzymskich. W legendach indiańskich wszystkie zwierzęta mieszkały w skorupie żółwia do czasu, aż krab całkowicie zasypał ją piaskiem.

W książkach J. C. Coopera (zaczytywałam się kiedyś) można było odnaleźć wersje legendy różniące się nieco w zależności od konkretnego plemienia. Delawarowie uważali, że cały świat mieści się w skorupie żółwia i to go ocali podczas wielkiego potopu. Według Siuksów świat był po prostu unoszącym się na wodzie żółwiem, a u Huronów – żółw podtrzymujący świat, uczył jednego z ich bogów krzesania ognia. Natomiast Indianie Pueblo tańczyli rytualne żółwie tańce jesiennych roztopów i wiosennej krainy.

Tajlandczycy nadal wierzą, że ciało żółwia jest schronieniem dla ludzkiej duszy oczekującej nirwany, a w Indiach, żółwiak chiński traktowany jest jak zwierzę święte i można go spotkać w przyświątynnych sadzawkach. Z kolei w buddyzmie uważany jest za jedno z pierwszych spośród pięciu tysięcy wcieleń Buddy.

Ciekawa jest też przypowieść o Ajschylosie, greckim tragiku, który po usłyszeniu przepowiedni, że zginie uderzony spadającym przedmiotem, starał się nie opuszczać budynków. Na nic mu się to nie zdało, ponieważ – według legendy – poniósł śmierć w ogrodzie, trafiony żółwiem zrzuconym przez orłosępa. Ptaki te mają zwyczaj rozbijać zdobycz o skały, aby rozłupać skorupę lub połamać jej kości, a łysa głowa Ajschylosa mogła przecież taką skałę przypominać.

Na zakończenie krótki łamaniec językowy Katarzyny Marciniak, która wierszyk o żółwiu żującym żółte ziarna żyta, podsumowała stwierdzeniem „Żeby żuchwa nie zgrzytała, żujże, żółwiu, żurawinę!” A na fotografii żółwie z zielonogórskiej Palmiarni.


Tekst i foto Maria Gonta


23 maja 2022 07:47, admin ego
« powrót
Dodaj komentarz:

Twoje imię:
 
II etap prac
28 marca rozpocznie się II etap prac na skrzyżowaniu ulic: Słowiańskiej, Żwirowej, Roosevelta i Kosynierów Gdyńskich. W czwartek (28 marca), na ... <czytaj dalej>
Wielki Tydzień
W Wielki Czwartek (28 marca) o godz. 10.00 w katedrze gorzowskiej bp Tadeusz Lityński będzie przewodniczył mszy św., podczas której ... <czytaj dalej>
Negocjacje rolników z rządem
Delegacja protestu rolników z S3 węzeł Myślibórz obejmującego trzy powiaty: gryfiński, myśliborski i pyrzycki brała udział wczoraj w negocjacjach pomiędzy ... <czytaj dalej>
Kalwaria Rokitniańska
W piątek 22 marca diecezjalne sanktuarium maryjne w Rokitnie zaprasza do udziału w nabożeństwie Kalwarii Rokitniańskiej urządzanym tradycyjnie w tygodniu ... <czytaj dalej>
Przeglądaj cały katalog lub dodaj swoją firmę
Adamczak P. Kantor Wymiany Walut

ul. Sikorskiego 9, Gorzów Wlkp.
tel.
branża: Kantory <czytaj dalej>
"Xanadu" Przedsiębiorstwo Wielobranżowe Piotr Maciejewski

ul. Dąbroszyńska 80 f, Gorzów Wlkp.
tel. 95 722 72 32
branża: Transport samochodowy <czytaj dalej>

Kalendarium eventów
« marzec 2024 »
P W Ś C P S N
    
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
dodaj: imprezy@egorzowska.pl
Mała wielka sprawa
eGorzowska - adminfoto_admin.jpg
admin ego:
Piękna inicjatywa w brzydkim mieście
Znany gorzowski lekarz Ireneusz Czerniec zaprosił w niedzielę kandydatów do Rady Miasta, dziennikarzy oraz mieszkańców na spacer ulicami śródmieścia. „Porozmawiajmy i zobaczmy, cóż dobrego możemy zrobić dla naszego miasta, w celu ... <czytaj dalej>
Bez korzeni nie zakwitniesz
Archiwa Państwowe oraz Ministerstwo Edukacji Narodowej zapraszają uczniów klas 4-7 <czytaj dalej>
Kto zdobędzie mural dla szkoły
Murale Pamięci „Dumni z Powstańców” to ogólnopolski konkurs dla szkół <czytaj dalej>

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy
Robisz zdjęcia? Przyślij je do nas foto@egorzowska.pl
eGorzowska - 4d.jpg
admin ego:
Duńska wiosna z historią i nami w tle
Duńska wiosna wygląda na onieśmieloną, albo nie do końca jeszcze ... <czytaj dalej>
admin ego:
Teraz Teatr
Orędzie Jona Fossego na Międzynarodowy Dzień Teatru 2024 pt. "Sztuka ... <czytaj dalej>
admin ego radzi:
Filiżanka kawy lub dwie
Czy wiesz, że filiżanka kawy może zdziałać więcej niż tylko ... <czytaj dalej>
admin ego radzi:
Wystarczą dane
Oszuści nie muszą wcale kraść portfela. Wystarczy, że zdobędą Twoje ... <czytaj dalej>
Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog
Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert
Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum
Anonim_2329:
Zgadzam sie z oceną radnych.. Jestem emerytem, ale takiego bałąganu nie było, takiego tumiwisizmu. Ci radni powinni się wstydzic, że nie pilnowa <czytaj dalej>
FFFF:
Czy Ci bezRadni nie widzieli, nie chcieli widzieć jakości prac w centrum, parku Róż, dmuchania biurokracji w Urzedzie i spółkach, przedłużanyc <czytaj dalej>
Anonim_4777:
Wszyscy ci kandydaci......porownywac nazwiska, KRS i z własnych źródeł. To jest skok na kasę, dlatego głosujmy na .....niewidocznych. <czytaj dalej>
Anonim_9349:
Emeryci i ciemięgi tłumnie o idą głosować bo tak media każą nie widzą na kogo ale trzeba to wybiorą dając mięjsce pracy jakiemuś cielakowi <czytaj dalej>
Anonim_9349:
Na żadnego z tych ujow na plakatach nie zamierzam głosować!!
Maj miasto i region wygląda każdy widzi
Bo siermiegi takie tam siedzą od <czytaj dalej>
 
eGorzowska.pl - e-gazeta Gorzowskiej Agencji Dziennikarskiej