Trwają przygotowania siódmej edycji Orszaku Trzech Króli. Do Gorzowa zawita po raz pierwszy.

W ponad 300 miejscowościach Polski i 15 na świecie trwają przygotowania do Orszaku Trzech Króli. Wydarzenie przygotowują szkoły, parafie, domy kultury i wolontariusze. Orszak ruszy 6 stycznia 2015 r.
To będzie impreza plenerowa, a jej scenariusz oparty na ewangelicznym przekazie o Mędrcach ze Wschodu, którzy podążają za Betlejemską Gwiazdą, by odkryć w ubogiej szopie narodzonego Jezusa. Oddają mu pokłon i objawiają światu.

W Gorzowie orszak ruszy o 14.00 z Placu Grunwaldzkiego w kierunku katedry. Będzie mu towarzyszyło głośne kolędowanie ubranych w barwne stroje rycerzy, wojowników i dwórek. Każdy będzie mógł przyłączyć się do Orszaku Trzech Króli. W tym celu otrzyma od organizatorów papierową koronę.

W innych miastach wydarzenie ma już swoją tradycję. Np. w Krakowie Trzej Królowie jadą z Wawelu dorożkami, w Kłodzku przywraca się tradycję wypiekania „szczodraków” – pieczywa obrzędowego dla kolędników, w Chochołowie zaproszeni sąsiedzi z Suchej Hory śpiewają słowackie kolędy, a w Świdnicy wspólnie będą kolędować katolicy i protestanci.

– Fenomen Orszaku nie tyle kryje się w tym, że z roku na rok przybywa miejsc, gdzie jest organizowany, tylko w tym, że uruchamia tyle obywatelskiego działania rodziców, dzieci, szkół, ośrodków kultury czy parafii. Orszak rzeczywiście potrafi łączyć choćby tym, że nie idzie przeciw komukolwiek, tylko każdego zaprasza swoim zawołaniem: Do stajenki! - podkreśla prezes Fundacji Orszak Trzech Króli Maciej Marchewicz.

Orszak Trzech Króli jest inicjatywą lokalną i oddolną. Organizują go zwykli ludzie, rodziny, młodzież, dzieci. W wielu miejscowościach jest początkiem lokalnej współpracy, która kontynuowana jest cały rok w różnych działaniach na rzecz wspólnoty.

Ambasadorami Orszaku są m.in.: reżyser Krzysztof Zanussi, zespół Varius Manx, aktor Rafał Mroczek, Bolesław Błaszczyk z Grupy MoCarta. W Gorzowie patronat nad jasełkami przyjął bp Stefan Regmunt i prezydent Jacek Wójcicki.

Oprac. redakcja

Informacja ze strony: http://orszak.org/

Czym jest Święto Trzech Króli
Dzień Objawienia Pańskiego, Święto Epifanii, potocznie nazywane w Polsce Świętem Trzech Króli, stanowi ważny punkt w kalendarzu liturgicznym – należy do jednych z pierwszych świąt, które ustanowił Kościół (III wiek w Kościele Wschodnim oraz IV wiek w Kościele Zachodnim). Święto zamyka cykl świąteczny Bożego Narodzenia. Wspominane jest wówczas wydarzenie opisane w Ewangelii Mateusza, w którym Mędrcy ze Wschodu nazywani również Królami lub Magami (w VIII wieku nadano im imiona Kacper, Melchior i Baltazar), wyruszyli do Betlejem, by pokłonić się Nowonarodzonemu Jezusowi. Prowadzeni przez betlejemską gwiazdę, przynieśli Małemu Dzieciątku drogocenne dary: mirrę, złoto i kadzidło. Po ponad pięćdziesięciu latach przerwy, od 2011 roku jest to w Polsce znowu dzień wolny od pracy, podobnie jak i w wielu innych krajach, np. we Włoszech, Hiszpanii, Grecji,
Szwecji, Finlandii, Austrii czy Szwajcarii.

Czym są przedstawienia jasełkowe
Od stuleci Święto Trzech Króli nieodmiennie wiąże się z tradycją wystawiania jasełek oraz tzw. widowisk herodowych. Początkowo były one znane we Włoszech, później we Francji. W średniowieczu rozpowszechnili je franciszkanie. Legenda głosi nawet, że tradycję wystawiania jasełek (tak jak i budowę szopek bożonarodzeniowych) zapoczątkował sam św. Franciszek z Asyżu. W Polsce jasełka wystawia się od kilkuset lat. Jasełka to inaczej „przedstawienia o Bożym Narodzeniu” – ich nazwa wywodzi się od staropolskiego słowa „jasło” oznaczającego żłób. Barbara Ogrodowska w „Polskich obrzędach i zwyczajach dorocznych” zaznacza, że w jasełkach występowały zarówno postacie znane z Biblii – Święta Rodzina, Trzej Królowie, Herod, jak i swojscy pastuszkowie noszący polskie imiona – Kuba, Bartosz, Wojciech, Maciek.

Czym jest Orszak Trzech Króli
Bezpośrednim nawiązaniem do tradycji wystawiania jasełek ulicznych jest Orszak Trzech Króli. Jednocześnie przenosi on wydarzenia sprzed tysięcy lat we współczesność – po to, by ta najważniejsza historia w dziejach świata mogła być opowiadana wciąż na nowo. Dlatego w Orszaku wątki tradycyjne łączą się z najbardziej aktualnymi, by pokazać, że zdarzenia sprzed 2 000 lat wciąż mają znaczenie dla współczesnego człowieka. Orszak prowadzą Trzej Królowie symbolizujący trzy kontynenty – Europę, Azję i Afrykę. Podążają na wierzchowcach, w bogatych szatach i nakryciach głowy. Ich świtę stanowią setki dzieci ubranych w kolorowe stroje świadczące o przynależności do jednego z trzech orszaków. Towarzyszą im góralskie kapele, żywe zwierzęta. Podążają za nimi mieszkańcy miasta – w kolorowych koronach na głowie, śpiewający kolędy. Kulminacyjnym momentem jest pokłonienie się Małemu Dzieciątku Jezus oraz Świętej Rodzinie, a później wspólne kolędowanie. Orszak przypominać ma o bogatej, polskiej tradycji jasełkowej i zachęcać przede wszystkim do wspólnego i radosnego przeżywania Święta Trzech Króli. Nawiązuje do wielobarwnych i rozśpiewanych pochodów kolędników głoszących dobrą i radosną nowinę o narodzeniu Dzieciątka Jezus. Orszak ma również wymiar ewangelizacyjny oraz charytatywny.

Fundacja
Fundacja „Orszak Trzech Króli” została powołana do istnienia w 2010 roku, od 2012 roku jest organizacją pożytku publicznego. Jest głównym organizatorem największych jasełek ulicznych na świecie - Orszaku Trzech Króli w Warszawie, a także w kilkuset miejscowościach w Polsce i na świecie. Przez cały rok pracuje również nad innymi wartościowymi projektami.

Głównym celem Fundacji jest przywrócenie radosnej tradycji wspólnego kolędowania do przestrzeni publicznej oraz szerzenie wartości prorodzinnych i wspólnotowych. Fundacja zabiega również o to, aby każdy Orszak miał wymiar charytatywny. Zebrane podczas Orszaku datki trafiają do potrzebujących, w tym m.in. zdolnych dzieci i młodzieży ze źle sytuowanych materialnie rodzin. Orszak współpracuje w tym zakresie z Fundacją Dzieło Nowego Tysiąclecia.

Orszak Trzech Króli to nie tylko uliczne jasełka, które odbywają się co roku 6 stycznia, w Święto Trzech Króli, ale również szczególna „wartość dodana” – całoroczna, bogata oferta edukacyjna, kulturalna i artystyczna skierowana za pośrednictwem szkół, świetlic, organizacji harcerskich i innych placówek do dzieci i młodzieży na każdym etapie wiekowym i rozwojowym – od przedszkola do liceum. Fundacja Orszak Trzech Króli wspiera szkolne teatry, chóry, kluby odtwórstwa historycznego. Fundacja jest także organizatorem świetnie już rozpoznawalnych, ogólnopolskich konkursów: na najpiękniejszą szopkę bożonarodzeniową, konkursu plastycznego i fotograficznego.

Fundacja "Orszak Trzech Króli” ożywia uśpioną tradycję związaną ze świętowaniem okresu Bożego Narodzenia oraz udowadnia, że może ona z powodzeniem funkcjonować we współczesnym świecie. Przywraca więc do publicznej przestrzeni dacja „Orszakradosne, wspólne kolędowanie, rozumiane zarówno jako śpiewanie kolęd „pełnym głosem”, jak i tradycję wystawiania przedstawień jasełkowych i obchodzenia domostw przez kolędników wędrujących od drzwi do drzwi w okresie od 25 stycznia do 6 grudnia. Są to niewyczerpane źródła inspiracji.

Fundacja „Orszak Trzech Króli” reaktywuje dawne obyczaje z różnych terenów Polski, przypominając o ich bogactwie, różnorodności, niezwykłej urodzie i głębokim, symbolicznym znaczeniu. Przywracając te staropolskie zwyczaje, Fundacja zwraca szczególną uwagę na to, że ich przeżywanie miało od zawsze aspekt nie tylko religijny, ale również „więziotwórczy” – prorodzinny, wspólnotowy, integrujący, pomagający budować autentyczne, głębokie relacje, łączący ludzi i całe pokolenia. Fundacja pokazuje jak cennym, aktywnie i twórczo spędzonym czasem może być okres Świąt Bożego Narodzenia – w wymiarze tak rodzinnym, jak i społecznym.

Działania Fundacji zostały dostrzeżone i docenione przez kapitułę konkursu “Tulipany życia“, która w 2012 roku nagrodziła tym tytułem oraz statuetką “Tulipanów” barwne orszaki w prestiżowej kategorii „Dzieło Kultury”. Jury tak uzasadniło wybór: „Współczesna sztuka operuje często hermetycznym językiem i środkami wyrazu zrozumiałymi jedynie dla wąskich grup odbiorców. Dlatego niezwykle cieszą inicjatywy tworzące otwartą przestrzeń uczestniczenia w kulturze. Orszaki Trzech Króli odwołują się do tradycji polskich i wartości leżących u podstaw cywilizacji europejskiej. Wspólne kolędowanie na ulicach polskich miast pokazuje jak rodziny mogą ubogacać najbliższe otoczenie”.

W 2012 roku informacje o Orszaku Trzech Króli znalazły się na stronie internetowej Narodowego Instytutu Dziedzictwa, który od 50 lat (wcześniej jako Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków) jest promotorem polskiego dziedzictwa w Polsce i na świecie, współpracując z wieloma międzynarodowymi instytucjami działającymi na rzecz zachowania narodowego dziedzictwa, w tym m.in. z UNESCO.

W 2013 roku starania Fundacji Trzech Króli i wszystkich lokalnych organizatorów w Polsce i na świecie stały się jeszcze bardziej zauważalne w publicznej przestrzeni. Orszak otrzymał prestiżowe wyróżnienie od kapituły nagrody „Pro Publico Bono”.