czwartek 28 marca 2024     Aniela, Sykstus, Joanna
eGorzowska - internetowy dziennik Gorzowskiej Agencji Dziennikarskiej
szukaj    szukaj szukaj
« powrót
Szmal w Gorzowie prosto z Laponii
eGorzowska - 4996_C2uhjOjQxp9NVPhELe6.jpgDrugi wtorek miesiąca oznacza spotkanie w ZUO Na Zapiecku. Tym razem gościem Barbary Schroeder będzie Andrzej Szmal.

Kim jest Andrzej Szmal? Zanim przyjdziecie na wtorkowe spotkanie w ZUO Na Zapiecku, przeczytajcie, co o bohaterze spotkania pisze Andrzej Haegenbarth.

„Kraina wyciszenia i kontemplacji
Tą krainą realną i poniekąd mityczną jest dla bohatera niniejszego tekstu Andrzeja Szmala, Laponia, znajdująca się na północnych krańcach Szwecji. Fotografik szczególnie upodobał sobie Muddus, który nazywa ojczyzną swej duszy.

Dlaczego piszę akurat o nim? Ponieważ po pierwsze – lubię znajdować i prezentować utalentowanych artystów, nieznanych szerokiej publiczności, którzy ze względu na jakość swojego dorobku jak najbardziej zasługują na popularyzację. A po wtóre – wymieniony fotograf, poeta i śpiewak, choć jest rodowitym poznaniakiem, żyje i tworzy za kołem podbiegunowym już ponad dwadzieścia lat. Przemierzył więc interesujące go miejsca naturalnego krajobrazu „cudem niemal - jak mówi - zachowane przed wszechogarniającym potopem cywilizacji technicznej” we wszystkich porach roku, wzdłuż i wszerz. Wykonał tysiące zdjęć, autonomicznych i do diaporam, prezentowanych z muzyką Mozarta, Pärta, Enyi, Garbarka...oraz napisał wiele wierszy, poetyckich listów i opowiadań. Dobrze więc wie o czym pisze, umie patrzeć, jest interesującą osobowością, dlatego jego prace są czymś więcej niż dokumentacją krajobrazów i rejestracją sytuacji przyrodniczych - mają walory artystyczne; wykraczają poza codzienność.

Pytany dlaczego upodobał sobie nieskalaną przyrodę z północy Szwecji, odpowiada: „Tylko w takich miejscach, arkach porządku natury, odczuwam niekiedy spokój płynący z pogodnej akceptacji otoczenia, radość czytania krajobrazu, gdzie wszystko jest na swoim miejscu, wszystko na niebie i ziemi takie, jakie MA być”. Tam fascynuje go czystość pejzażu, wyrazistość nieba, światło i urzekające zmiany pór roku. Niewątpliwie brak cywilizacyjnego szumu, naturalne otoczenie, cisza i spokój sprzyjają refleksji a nawet uzdrowieniu duszy. W takim otoczeniu myśli się o sprawach istotnych – o sobie jako istocie ludzkiej, postrzeganiu widzialnego świata i relacjach z Bogiem czy Kosmosem.

Prace Szmala nasycone jego osobowością sytuują się między obiektywnością a subiektywnością; są zapisem bezpośrednim, „chwytają” krajobrazy w określonym czasie, ale poprzez zawarte w nich emocje i sugestie wywołują u odbiorcy ciągi myślowe trudno wyrażalne środkami językowo-pojęciowymi. Gdy obrazy zyskują transcendentalne odniesienie pierwszoplanowa w początkowym oglądzie natura staje się jedynie pretekstem do snucia własnych refleksji, zależnych od osobistych doświadczeń i wiedzy oglądającego.

Na taki odbiór prac poznańsko-lapońskiego artysty, wykraczający poza powierzchnię zjawisk, moim zdaniem, mają wpływ dwa czynniki. Uduchowiona, poetycka natura artysty sprawiająca, że wybiera dany motyw, o takiej a nie innej porze dnia i roku. Do tego dochodzi punkt widzenia, sposób kadrowania itp. A drugi czynnik wzmacniający pierwszy to antynomia fotografii, którą dobrze opisał Roland Barthes, że jest ona niby wiernym zapisem rzeczywistości a równocześnie nim nie jest. A zatem z jednej strony bezinteresowna obiektywność a z drugiej – zapis konwencji, sposób widzenia świata, moda, decydująca o tym co się wybiera i jak pokazuje.

Akurat w przypadku Szmala najistotniejsze są osobiste upodobania i preferencje. Lubi słoneczne, letnie noce. Ale jego zdaniem najciekawszy jest grudzień.

Wybiera światło „czasu ciemności”, co pięknie wyraził w „Liście lodowym”, będącym polemiką z „więźniami elektryczności” i sztuczną jasnością przesłaniającą świat realny. „W imię Waszego światła – pisze poeta - zniszczycie mój świat, świat w którym wśród świetlistej polarnej nocy wciąż stoją stare, milczące, mądre drzewa. Świat nieskalanego piękna śnieżnych pustkowi, które słoneczne czerwcowe noce zamieniają w kwietne ogrody. Bo Wasze światło czyni Was ślepymi na prawdziwe piękno. Bo już prawie nie widzicie rzeczywistości poza jasnymi, płaskimi ekranami, 42-calowymi potiomkinowskimi kulisami na tle których toczy się Wasze, coraz bardziej jałowe w ultrafiolecie, życie”.

W tym miejscu warto wspomnieć, że jego wyrafinowane i sugestywne fotografie są tożsame z jego poglądami i równie naturalne jak życie, które wiedzie wśród natury. Używa aparatu, ostatnio już cyfrowego, ale bez filtrów i późniejszego - oprócz drobnych retuszów - przetwarzania w komputerze. Zapytany po co fotografuje? Odpowiedział, że nie czyni tego ani dla kariery, ani dla wystaw, ale dla paru przyjaciół, z którymi jak chlebem, chce się podzielić tym światem.

Oglądając jego prace warto zwrócić uwagę na ewokowany nastrój, subtelne walory świetlno-kolorystyczne, efekt optyczny halo, a zwłaszcza na zjawisko lustrzanego odbicia realnego świata i nieba. Niezwykły klimat mają na przykład fotogramy artysty, na których zostały przedstawione zimowe krajobrazy z Parku Narodowego Muddus w północnej Szwecji, wykonane za kołem podbiegunowym. Nośna znaczeniowo wydaje się praca z efektem optycznym halo i grupą drzew na pierwszym planie, rzucających długie cienie. Zarys pierścienia na niebie, poboczne słońca, usytuowanie drzew i niesamowity nastrój przywodzą na myśl Golgotę z ukrzyżowanym na niej Chrystusem w otoczeniu dwóch łotrów.
Niezwykle fascynujące są również magiczne obrazy z odbitym niebem, w których fikcja przeważa nad realnością. Aktywizują one wyobraźnię, skłaniając widza do snucia fantastycznych opowieści m.in. o kamiennych ptakach przemierzających niebiosa. Oprócz walorów poetyckich prace artysty mają również odniesienia filozoficzne, przykładowo „lustrzane” skłaniają do rozmyślań o dwoistości, rozdwojeniu, tezie i antytezie.

Generalnie trzeba powiedzieć, że pejzaże Szmala, będące zapisem świata północy Europy, odwołują się do elementarnych, archetypicznych potrzeb człowieka, budzą marzenia, odpowiadają na potrzebę ładu i piękna, dotykają czułych strun i głębokich pokładów emocji. Pomagają wznieść się ponad codzienność”.

Andrzej Szmal, ur. 1957 w Poznaniu, biolog, absolwent UAM. Poeta, śpiewak, fotograf. Od ćwierćwiecza zafascynowany Laponią – jej lasami, bagnami, górami, ludźmi. Przebywając tam, za kołem podbiegunowym, we wszystkich porach roku, pisze, fotografuje, żyje... Zainteresowania muzyczne i fotograficzne łączy w formie diaporamy (III miejsce na Biennale Fotografii Górskiej, Jelenia Góra 1986). Współpracuje z Galerią Renes w Poznaniu. Miał kilka wystaw indywidualnych, największą w Galerii Zak, w Poznaniu w 2006 roku. Od roku 2007, corocznie, organizuje wystawę i prezentuje swoje diaporamy w Församlingshemme, Jokkmokk (Szwecja), w ramach największego w pn. Skandynawii jarmarku zimowego.
Mieszka na północy Szwecji, głównie w Porjus w gminie Jokkmokk.

25 marca, 17.00, ZUO Na Zapiecku.
Wstęp wolny.

IW
foto archiwum własne
szmal w gorzowie prosto z laponii, zdjęcie 1/10

szmal w gorzowie prosto z laponii, zdjęcie 2/10

szmal w gorzowie prosto z laponii, zdjęcie 3/10

szmal w gorzowie prosto z laponii, zdjęcie 4/10

szmal w gorzowie prosto z laponii, zdjęcie 5/10

szmal w gorzowie prosto z laponii, zdjęcie 6/10

szmal w gorzowie prosto z laponii, zdjęcie 7/10

szmal w gorzowie prosto z laponii, zdjęcie 8/10

szmal w gorzowie prosto z laponii, zdjęcie 9/10

szmal w gorzowie prosto z laponii, zdjęcie 10/10


23 marca 2014 20:37, admin ego
« powrót
Dodaj komentarz:

Twoje imię:
 
II etap prac
28 marca rozpocznie się II etap prac na skrzyżowaniu ulic: Słowiańskiej, Żwirowej, Roosevelta i Kosynierów Gdyńskich. W czwartek (28 marca), na ... <czytaj dalej>
Wielki Tydzień
W Wielki Czwartek (28 marca) o godz. 10.00 w katedrze gorzowskiej bp Tadeusz Lityński będzie przewodniczył mszy św., podczas której ... <czytaj dalej>
Negocjacje rolników z rządem
Delegacja protestu rolników z S3 węzeł Myślibórz obejmującego trzy powiaty: gryfiński, myśliborski i pyrzycki brała udział wczoraj w negocjacjach pomiędzy ... <czytaj dalej>
Kalwaria Rokitniańska
W piątek 22 marca diecezjalne sanktuarium maryjne w Rokitnie zaprasza do udziału w nabożeństwie Kalwarii Rokitniańskiej urządzanym tradycyjnie w tygodniu ... <czytaj dalej>
Przeglądaj cały katalog lub dodaj swoją firmę
Pomorski Jacek Ośrodek Szkolenia Kierowców

ul. Zielona 33 /34, Gorzów Wlkp.
tel. 609 195 537
branża: Kursy, szkolenia <czytaj dalej>
"Max-Mir" Skup-Sprzedaż Mebli Mirosław Sałgut

ul. Wyszyńskiego 38, Gorzów Wlkp.
tel. 606 224 783
branża: Meble <czytaj dalej>
"Studio Korkowe" Milczarek Przemysław

Al. 11 Listopada 159, Gorzów Wlkp.
tel. 95 722 40 29
branża: Budowlane usługi - wykonanie pod klucz <czytaj dalej>

II etap prac
28 marca rozpocznie się II etap prac na skrzyżowaniu ulic: ... <czytaj dalej>
Pisankowy zawrót głowy
Konkurs pisankarski organizowany przez Muzeum Lubuskie w Gorzowie Wlkp. należy ... <czytaj dalej>
Wykonujesz zawód medyczny? Musisz się zarejestrować
Pół roku, licząc od 26 marca, mają na rejestrację w ... <czytaj dalej>
Złote Pióro za "Pierwszy kac"
Hanna Ciepiela z Biblioteki Pedagogicznej Wojewódzkiego Ośrodka Metodycznego, otrzymała pierwszą ... <czytaj dalej>
Kalendarium eventów
« marzec 2024 »
P W Ś C P S N
    
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
dodaj: imprezy@egorzowska.pl
Mała wielka sprawa
eGorzowska - adminfoto_admin.jpg
admin ego:
Piękna inicjatywa w brzydkim mieście
Znany gorzowski lekarz Ireneusz Czerniec zaprosił w niedzielę kandydatów do Rady Miasta, dziennikarzy oraz mieszkańców na spacer ulicami śródmieścia. „Porozmawiajmy i zobaczmy, cóż dobrego możemy zrobić dla naszego miasta, w celu ... <czytaj dalej>
Bez korzeni nie zakwitniesz
Archiwa Państwowe oraz Ministerstwo Edukacji Narodowej zapraszają uczniów klas 4-7 <czytaj dalej>
Kto zdobędzie mural dla szkoły
Murale Pamięci „Dumni z Powstańców” to ogólnopolski konkurs dla szkół <czytaj dalej>

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy
Robisz zdjęcia? Przyślij je do nas foto@egorzowska.pl
eGorzowska - dsc_0186.jpg
admin ego:
Duńska wiosna z historią i nami w tle
Duńska wiosna wygląda na onieśmieloną, albo nie do końca jeszcze ... <czytaj dalej>
admin ego:
Teraz Teatr
Orędzie Jona Fossego na Międzynarodowy Dzień Teatru 2024 pt. "Sztuka ... <czytaj dalej>
admin ego radzi:
Filiżanka kawy lub dwie
Czy wiesz, że filiżanka kawy może zdziałać więcej niż tylko ... <czytaj dalej>
admin ego radzi:
Wystarczą dane
Oszuści nie muszą wcale kraść portfela. Wystarczy, że zdobędą Twoje ... <czytaj dalej>
Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog
Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert
Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum
Anonim_2329:
Zgadzam sie z oceną radnych.. Jestem emerytem, ale takiego bałąganu nie było, takiego tumiwisizmu. Ci radni powinni się wstydzic, że nie pilnowa <czytaj dalej>
FFFF:
Czy Ci bezRadni nie widzieli, nie chcieli widzieć jakości prac w centrum, parku Róż, dmuchania biurokracji w Urzedzie i spółkach, przedłużanyc <czytaj dalej>
Anonim_4777:
Wszyscy ci kandydaci......porownywac nazwiska, KRS i z własnych źródeł. To jest skok na kasę, dlatego głosujmy na .....niewidocznych. <czytaj dalej>
Anonim_9349:
Emeryci i ciemięgi tłumnie o idą głosować bo tak media każą nie widzą na kogo ale trzeba to wybiorą dając mięjsce pracy jakiemuś cielakowi <czytaj dalej>
Anonim_9349:
Na żadnego z tych ujow na plakatach nie zamierzam głosować!!
Maj miasto i region wygląda każdy widzi
Bo siermiegi takie tam siedzą od <czytaj dalej>
 
eGorzowska.pl - e-gazeta Gorzowskiej Agencji Dziennikarskiej