Cukrzyca to choroba interdyscyplinarna, a to oznacza, że powinni siÄ™ niÄ… zajmować lekarze wielu specjalnoÅ›ci, nie tylko diabetolodzy. I tak też siÄ™ dzieje. Pacjentem chorym na cukrzycÄ™ zajmujÄ… siÄ™ m. in. kardiolodzy, nefrolodzy, neurolodzy, ortopedzi. Teraz doÅ‚Ä…czajÄ… do nich…stomatolodzy.
Kiedy stomatolog pomaga wykryć cukrzycę? Na ten temat rozmawiamy z prof. dr hab. n. med.
Leszkiem Czupryniakiem, kierownikiem Kliniki Chorób WewnÄ™trznych i Diabetologii WUM.
Stomatologia wydaje siÄ™ tak odlegÅ‚Ä… dziedzinÄ… od diabetologii, że aż trudno uwierzyć, żeby dentyÅ›ci mogli coÅ› dla chorych na cukrzycÄ™ zrobić… Kardiolodzy, nefrolodzy, okuliÅ›ci – tak, albowiem, cukrzyca daje wiele powikÅ‚aÅ„ w narzÄ…dach organizmu, którymi zajmujÄ… siÄ™ ci wÅ‚aÅ›nie specjaliÅ›ci, ale stomatolodzy…?
- Stomatolodzy mogÄ… mieć znaczÄ…cy udziaÅ‚ w wykrywaniu cukrzycy. Choroby zÄ™bów i jamy ustnej u osób z cukrzycÄ… sÄ… bowiem bardzo czÄ™ste. Chorzy na cukrzycÄ™ majÄ… znacznie mniej zÄ™bów, niż osoby zdrowe. Ludzie w wieku 60 – 70 lat powinni mieć co najmniej dziesięć wÅ‚asnych zÄ™bów, tymczasem bardzo maÅ‚o chorych na cukrzycÄ™ może siÄ™ takim wynikiem „pochwalić”. Ponadto zmiany chorobowe w jamie ustnej u pacjentów z cukrzycÄ…, jak np. próchnica czy stany zapalne dziÄ…seÅ‚, postÄ™pujÄ… szybciej. Trudniejsze sÄ… także w takich przypadkach procesy gojenia. Wyraźnie zwiÄ™ksza siÄ™ skÅ‚onność do zakażeÅ„ i zmian grzybiczych. I wreszcie; cukrzyca ma negatywny wpÅ‚yw na wszczepianie implantów, może być przyczynÄ… wielu poważnych zmian bÅ‚ony Å›luzowej w jamie ustnej.
Czy dlatego zawiÄ…zaÅ‚a siÄ™ we wrzeÅ›niu Koalicja Diabeto-Stomatologiczna? Co byÅ‚o powodem utworzenia tak dziwnie brzmiÄ…cego „ciaÅ‚a”?
- Kilka lat temu przeprowadziliÅ›my badanie oceniajÄ…ce stan uzÄ™bienia u ponad 2,5 tys. chorych na cukrzycÄ™. OkazaÅ‚o siÄ™, że majÄ… oni znacznie mniej zÄ™bów niż odpowiednio dobrana grupa kontrolna bez tej choroby. I to nasunęło nam pomysÅ‚ wspóÅ‚pracy stomatologów z diabetologami. Obecna koalicja jest wiÄ™c jakby kontynuacjÄ… poprzedniego projektu.
Na czym będzie polegała działalność Koalicji Diabeto-Stomatologicznej?
- Koalicja już dziaÅ‚a. Jej Partnerami sÄ… Polskie Towarzystwo Diabetologiczne, Polskie Towarzystwo Stomatologiczne oraz Firma TEVA. Bierze w niej udziaÅ‚ już ponad 500 stomatologów. Każdy z nich otrzyma 20 skierowaÅ„ na badanie poziomu cukru we krwi u swoich pacjentów. Skierowania bÄ™dÄ… wrÄ™czane tym pacjentom, u których istnieje realne ryzyko cukrzycy. Dla stomatologów biorÄ…cych udziaÅ‚ w projekcie przygotowaliÅ›my konkretny protokóÅ‚, pozwalajÄ…cy na kwalifikacjÄ™ chorego. Podejrzenie cukrzycy ma sugerować nie tylko stan jamy ustnej, ale także nadwaga lub otyÅ‚ość, wiek powyżej 45. roku życia, cukrzyca wystÄ™pujÄ…ca u najbliższej rodziny. I jeÅ›li choć jeden z tych czynników bÄ™dzie miaÅ‚ pacjent, otrzyma skierowanie na badanie poziomu cukru. PrzygotowaliÅ›my 50 tys. takich skierowaÅ„.
ProszÄ™ wymienić zmiany w jamie ustnej, które widoczne goÅ‚ym okiem, mogÄ… wskazywać na cukrzycÄ™ albo sugerować jej zwiÄ™kszone ryzyko?
- To np. grzybicze zakażenie w kÄ…cikach ust, blady, gorzej unaczyniony jÄ™zyk, suchość w jamie ustnej, szybko postÄ™pujÄ…ce ubytki, odsÅ‚oniÄ™te szyjki, zaawansowana próchnica.
CukrzycÄ™ w Polsce bardzo czÄ™sto rozpoznaje siÄ™ wówczas kiedy poczyni poważne spustoszenie w organizmie. Dlaczego nadal tak źle jest z wykrywaniem tej choroby?
- Bo cukrzyca dÅ‚ugo nie daje żadnych objawów. Późna rozpoznawalność cukrzycy to powszechny problem. Nawet w krajach, które mogÄ… siÄ™ pochwalić najlepszymi wynikami, okoÅ‚o 25 proc. przypadków cukrzycy pozostaje dÅ‚ugo nierozpoznawalna. I dzieje siÄ™ tak mimo dobrej, nawet bardzo dobrej podstawowej opieki zdrowotnej i wÅ‚aÅ›ciwego systemu badaÅ„. W Polsce choruje na cukrzycÄ™ okoÅ‚o 3 mln osób, ale ponad póÅ‚ miliona nie jest Å›wiadoma wystÄ™powania tej choroby. Warto dodać, że ponad drugie tyle ma stan przed cukrzycowy, ale jeszcze nie jest tego Å›wiadoma.
A gdyby każdy z nas systematycznie robiÅ‚ badania profilaktyczne…
- Otóż to. A już na pewno raz do roku badanie poziomu cukru we krwi powinny oznaczać: osoby z nadwagÄ…, czyli z BMI równym i powyżej 25 kg/m2, z cukrzycÄ… w rodzinie, maÅ‚Ä… aktywnoÅ›ciÄ… fizycznÄ…, nadciÅ›nieniem, hiperlipidemiÄ…, zespoÅ‚em policystycznych jajników, chorobami ukÅ‚adu sercowo-naczyniowego, przebytÄ… cukrzycÄ… w ciąży, urodzeniem dziecka o wadze powyżej 4 kg.
Jest pan jednym z ambasadorów Koalicji Diabeto-Stomatologicznej. Czego Pan oczekuje po tym projekcie?
- Lepszej wykrywalnoÅ›ci cukrzycy. I jeszcze raz apelujÄ™ do stomatologów, aby nie skupiali siÄ™ wyÅ‚Ä…cznie na dziaÅ‚aniach, które należą do ich specjalnoÅ›ci, ale aby nie ignorowali tych symptomów u swoich pacjentów, które mogÄ… Å›wiadczyć o innej chorobie. W tym przypadku – cukrzycy. I podkreÅ›lam: nie chodzi o to, żeby zastÄ™pować lekarzy rodzinnych, tylko o to, aby im pomagać w postawieniu prawidÅ‚owej diagnozy.
MateriaÅ‚ przygotowany przez Stowarzyszenie „Dziennikarze dla Zdrowia”, towarzyszÄ…cy XV Ogólnopolskiej Konferencji „Polka w Europie”, wrzesieÅ„ - październik 2016 r.
Pielgrzymki
Tegoroczna piesza pielgrzymka powołaniowa odbędzie się w sobotę w sobotę 27 kwietnia.
Wyjście pielgrzymki na trasę z Paradyża do Rokitna nastąpi ...
<czytaj dalej>Prezydent w ministerstwie
Prezydent Gorzowa w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
- Z doÅ›wiadczenia wiem, że najważniejsze sÄ… relacje bezpoÅ›rednie. Ustalenia, które zapadajÄ… wtedy ...
<czytaj dalej>Tarasy jeszcze niedostępne
Woda w Warcie opada, odsÅ‚aniajÄ… siÄ™ zalane tarasy. Niestety, ze wzglÄ™dów bezpieczeÅ„stwa, nie mogÄ… być jeszcze udostÄ™pnione.
Zdecydowała o tym ekspertyza ...
<czytaj dalej>Apel o pomoc w sprawie odbudowy AJP
W dramatycznej dla uczelni i miasta sytuacji potrzebne jest wspólne dziaÅ‚anie. Dlatego prezydent miasta Jacek Wójcicki apeluje o pomoc w ...
<czytaj dalej>