Rozmowa z byłym prezydentem Gorzowa Tadeuszem Jędrzejczakiem (cz. 2).

Część pierwszą można przeczytać tu:
http://www.egorzowska.pl/pokaz,polityka,6299,jak_mam_racje_ciezko_odpuscic_1,

Wie pan, co kiedyś powiedział mi obecny prezydent? "Jestem taki jak Tadeusz Jędrzejczak, tylko ja nie prowadzę wojen."
- Å»yczyÅ‚bym mu tego. Ja pani powiem tak. Miasto, które ma budżet póÅ‚ miliarda. Miasto, które ma spóÅ‚ki, z których wszystkie przynoszÄ… zyski. Miasto, w którym jest sześć procent bezrobocia i sÄ… inwestorzy z Dalekiego Wschodu. Miasto, w którym jest bardzo wiele poważnych interesów, bo jest to miasto w miarÄ™ zamożne. Miasto, do którego przyjeżdża codziennie ponad pięć tysiÄ™cy ludzi. W tym mieÅ›cie sÄ… ludzie, którzy majÄ… różnego rodzaju interesy. BÄ™dÄ… oni naciskali na prezydenta. BÄ™dÄ… używali różnych chwytów. Od politycznych przez różnego rodzaju akcje medialne, wypowiedzi, naciski itd. ChciaÅ‚bym, żeby Jacek byÅ‚ taki jak ja. Å»yczÄ™ mu tego. BÄ™dzie musiaÅ‚ stoczyć niejeden bój, chyba że bÄ™dzie siÄ™ poddawaÅ‚. Ja mu źle nie życzÄ™. Jacka znam kupÄ™ lat. Trzeba mieć umiejÄ™tność powiedzenia "nie". Ja takÄ… umiejÄ™tność miaÅ‚em. Czasem nie zdawaÅ‚em sobie sprawy, że komuÅ› szkodzÄ™ w sensie jego prywatnych interesów czy ambicji. Zawsze byÅ‚a rzecz ważniejsza, czyli to, że ma to sÅ‚użyć ogóÅ‚owi. W zwiÄ…zku z tym chciaÅ‚bym, żeby Jacek byÅ‚ stanowczy i chciaÅ‚bym, żeby miaÅ‚ tÄ… umiejÄ™tność powiedzenia "nie". Zobaczymy za parÄ™ tygodni, bo rozstrzyga siÄ™ teraz kilka spraw. Pewna jest jedna rzecz. Części nie mówi "nie". To widać wyraźnie. SÄ… grupy, które majÄ… na niego wpÅ‚yw i którym ulega.

Wcześniejsza umowa biznesowa?
- MyÅ›lÄ™, że jest wiele takich Å›rodowisk, które wczeÅ›niej Jacka wspieraÅ‚y czy może nie jego wspieraÅ‚y, a bardziej zwalczaÅ‚y mnie. To nie jest dobre. Trzeba problemy rozwiÄ…zywać raz na zawsze. Nie można budować drogi jednopasmowej, jeżeli można zbudować czteropasmowÄ…. Do jednopasmowej siÄ™ już nie wróci. To sÄ… teorie wygÅ‚aszane przez ludzi, którzy myÅ›lÄ… w kategoriach jednej kadencji. Prezydent miasta tak dużego musi myÅ›leć w kategoriach 10, 15, 20 lat do przodu. Trzeciej perspektywy finansowej już nie bÄ™dzie. Do tych Å›rodków siÄ™ już nie wróci. JeÅ›li siÄ™ do nich nie wróci, to tak zostanie. A jeÅ›li tak zostanie, to stracimy możliwoÅ›ci rozwoju. Nie bÄ™dzie możliwoÅ›ci wielu dziaÅ‚aÅ„. Niech pani popatrzy na jednÄ… rzecz. Nie zrobiliÅ›my ZespoÅ‚u SzkóÅ‚ Artystycznych, to już do nich nie wróciliÅ›my. Ja myÅ›laÅ‚em o tym, żeby zrobić to liceum jak liceum Kenara. Stempel tej szkoÅ‚y to nie miaÅ‚ być stempel jednej z wielu szkóÅ‚ w Polsce, tylko jednej z tych szkóÅ‚, do których przywozi siÄ™ dzieci, które mieszkajÄ… w internacie. Dzieci, które przejeżdżajÄ… tutaj z regionu czy z Polski, bo tutaj dostajÄ… stempel tej szkoÅ‚y.

Panie prezydencie, takie wymysÅ‚y w Gorzówku?
- No wÅ‚aÅ›nie, mi chodzi o to, żeby to nie byÅ‚ Gorzówek. Ja nie dlatego budowaÅ‚em 50-metrowÄ… pÅ‚ywalniÄ™ w mieÅ›cie, bo jestem chory na umyÅ›le.

Ale sam pan wie, ile potem było pytań, wątpliwości.
- No dobrze, ale do Słowianki nie dopłacamy.

Borykała się z problemem finansowym.
- No, ale ona siÄ™ borykaÅ‚a za sprawÄ… radnych. Tam chodziÅ‚o o takÄ… rzecz. Zanim zaczÄ™liÅ›my budowÄ™, to byÅ‚o tak, że okreÅ›liliÅ›my potrzeby miasta w 1998 roku. PierwszÄ… sprawÄ…, którÄ… uznaliÅ›my za najbardziej pilnÄ… byÅ‚a kwestia obwodnicy miasta. Wtedy byÅ‚a taka inicjatywa budowy obwodnicy przez Most Lubuski. Na GórczyÅ„skiej można byÅ‚o drugi pas dobudować i dalej puÅ›cić trasÄ™ przez poligony. Jeszcze wtedy byÅ‚o wojsko. Ja doszedÅ‚em do wniosku, że jeżeli mamy rozwiÄ…zać problem docelowo, już tak na dziesiÄ…tki i setki lat do przodu, to musimy zbudować obwodnicÄ™ na zachodzie. W zwiÄ…zku z tym podjÄ…Å‚em decyzjÄ™ o budowie 12 kilometrów drogi. Moi zastÄ™pcy patrzyli na mnie z wielkim niedowierzaniem, że my to zrobimy. WydaliÅ›my na ten projekt milion dolarów, co wtedy wydawaÅ‚o siÄ™ sumÄ… niebotycznÄ…. Tym bardziej, że mieliÅ›my potężne dÅ‚ugi, bo wtedy budżet wynosiÅ‚ 188 milionów. Tak zaprojektowaliÅ›my. DziÄ™ki temu przebieg trasy S3, o której wtedy w Polsce jeszcze nie mówiono, jest taki, jaki jest, czyli poza miastem.

Plus dla pana. Co z pływalnią?
- Jeżeli budować pÅ‚ywalniÄ™, to w ten sposób. Pierwsza idea to byÅ‚ basen na Energetyków. CaÅ‚e Å›rodowisko pÅ‚ywackie i piÅ‚ki wodnej mówiÅ‚o, żeby postawić balon albo konstrukcjÄ™ i bÄ™dzie dobrze. PostanowiÅ‚em dowiedzieć siÄ™, jak to jest. ByÅ‚em w Paryżu i w kilku innych miejscach w Europie. ByÅ‚em na mistrzostwach Å›wiata. No i byÅ‚em zainteresowany, jak to siÄ™ odbywa, jak to funkcjonuje po otwarciu. Kto tam chodzi i jakie jest wykorzystanie obiektu od godziny szóstej do 14, kiedy ludzie sÄ… w pracy i w szkole. Wtedy siÄ™ okazaÅ‚o, że tam gdzie jest OSIR, który zarzÄ…dza basenami, czyli np. w Zielonej Górze, wszÄ™dzie tam dopÅ‚aca siÄ™ niebotyczne sumy. W zwiÄ…zku z tym ja postanowiÅ‚em powoÅ‚ać spóÅ‚kÄ™ prawa handlowego, żeby zarzÄ…d i rada nadzorcza czuli siÄ™ odpowiedzialni za aspekt ekonomiczny, a nie tylko stali u prezydenta po kolejne dotacje.
Sprawa druga – lokalizacja. I pomyÅ›laÅ‚em, czy zmieÅ›ciÅ‚oby siÄ™ to w Parku SÅ‚owiaÅ„skim na placu cyrkowym. To architekci, którzy przyjechali do Gorzowa zaproponowali, żeby SÅ‚owianka powstaÅ‚a tam, gdzie jest. Powiedzieli mi, że basen bÄ™dzie miaÅ‚ otoczenie jak Opera LeÅ›na w Sopocie.

Z pana opowieści wynika, że Jędrzejczak słucha innych?
- OczywiÅ›cie. Jakby pani porozmawiaÅ‚a z LidkÄ… PrzybyÅ‚owicz na temat dyskusji o Zespole SzkóÅ‚ Artystycznych i Filharmonii. Ile ona sama wykonaÅ‚a pracy, wizyt, jazd po Polsce, doradztwa itd., to pani by nie uwierzyÅ‚a. Ja miaÅ‚em wolÄ™ budowy kolejnych obiektów. W ogóle uważam, że my powinniÅ›my jako samorzÄ…dy w Polsce, bo jesteÅ›my jeszcze biednym krajem na dorobku, w każdej kadencji budować budynek użytecznoÅ›ci publicznej, taki jak filharmonia, SÅ‚owianka, jak szereg innych. Dlatego chciaÅ‚em najwiÄ™cej pieniÄ™dzy wydać na oÅ›wiatÄ™ i na edukacjÄ™ w tej kadencji.

Czego panu najbardziej brak w tym mieście?
- Brakuje mi dobrej infrastruktury w centrum Gorzowa i zakoÅ„czenia tej rewolucji, która rozpoczęła siÄ™ przed kilkoma laty, kiedy zaczÄ™liÅ›my starać siÄ™ o Å›rodki finansowe na przebudowÄ™ ukÅ‚adu komunikacji. MyÅ›lÄ™ tu o tramwajach i centrum miasta. Brakuje mi też dokoÅ„czenia budowy ZespoÅ‚u SzkóÅ‚ Artystycznych, Centrum Edukacji Zawodowej, bo wtedy mielibyÅ›my zupeÅ‚nie nowe centrum miasta. Te kilka tysiÄ™cy mÅ‚odzieży, która byÅ‚aby zwiÄ…zana z tym, musiaÅ‚oby to centrum Gorzowa odwiedzać. Koncepcje, które przygotowaliÅ›my w ubiegÅ‚ym roku na zmianÄ™ organizacji ruchu w centrum, spowodowaÅ‚yby, że przy okazji modernizacji centrum miasta zrealizowalibyÅ›my porzÄ…dny deptak na Chrobrego. Wtedy Gorzów dostaÅ‚by nowÄ… twarz.

Już nie chcÄ™ pytać o tramwaje, bo to kolejny temat rzeka. Wróćmy jeszcze do jednej rzeczy. Książka byÅ‚a dyplomatycznÄ… zagrywkÄ…?
- Nie. Ja podyktowałem ją Bagińskiemu.

I co się z nią stało?
- Wie pani, nie wiem. Ja mu dałem wszystkie materiały, jakie chciał. Podyktowałem mu całą książkę.

Czas mija.
- Mija, a książki nie ma. Nie mam na to wpÅ‚ywu. Ja wÅ‚aÅ›nie w ten sposób poznaÅ‚em Roberta BagiÅ„skiego, który przyszedÅ‚ do mnie z propozycjÄ… napisania książki o mnie. Ja mu to wszystko przekazaÅ‚em, a książki nie napisaÅ‚. Nie mam na to żadnego wpÅ‚ywu.

Jak to tak? Nie dogadaliście się? Nic nie ustaliliście? Ta książka już miała być rok temu.
- Rok temu miaÅ‚a wyjść. MyÅ›my siÄ™ dogadali, że ja mu wszystko powiem, dam mu wszystkie materiaÅ‚y, które bÄ™dzie chciaÅ‚. Ja mu wszystko przekazaÅ‚em. On mi ciÄ…gle mówi, że już koÅ„czy, że jeszcze chwilÄ™, że ma już wydawcÄ™.

OK, nie będę pytać o Bagińskiego. Podstawowe moje pytanie do pana na dzisiaj brzmi: Dlaczego?
- Ale co dlaczego?

Dlaczego idzie pan do wyborów z list PSL?
- A to nie jest tak.

Przecież został pan zgłoszony.
- To nie jest tak. Po pierwsze, w ogóle nie miaÅ‚em zamiaru kandydować.

No to dlaczego pan kandyduje?
- Kiedy posÅ‚uchaÅ‚em, jacy kandydaci majÄ… być, co mówiÄ… o mieszkaÅ„cach, co mówiÄ… o wyborcach, a wiem, jakie motywacje nimi kierujÄ…, doszedÅ‚em do wniosku, że ja mam też szansÄ™.

Obudził się w panu duch rywalizacji?
- Nie. Ja jestem z takiej gliny ulepiony, która nie pozwala mi na godzenie siÄ™ z tym, żeby w Polsce byÅ‚o gorzej niż jest.

Ciągle chce się panu walczyć?
- Tak. Chciałbym dobrej Polski. Chciałbym Polski otwartej.

To idealizm.
- Ale ja jestem idealistÄ….

Z doświadczeniami, po przejściach.
- Tak. Ja pani powiem, że do tego podchodzÄ™ inaczej. Uważam, że Polska jest warta tego, żeby dla niej i od niej dostawać ciÄ™gi. Ale jesteÅ›my takim narodem, który swoich bohaterów ceni dopiero wtedy, kiedy stawia im pomniki.

Postawią Jędrzejczakowi pomnik?
- Nie wiem. Pewnie nie, ale na pewno zostanÄ™ w pamiÄ™ci mieszkaÅ„ców Gorzowa i naszego regionu. ZostanÄ™ zapamiÄ™tany jako czÅ‚owiek, który trochÄ™ dla tego miasta zrobiÅ‚ i który dla tego miasta pracowaÅ‚. Nie dla siebie, nie dla jakichÅ› tam interesów.

Wie pan jakie zaraz będą komentarze pod słowami: "Nie dla siebie"?
- Ludzi zÅ‚ych i zakompleksionych, którym siÄ™ nic nie udaÅ‚o, czy takich co za pomocÄ… innych robiÄ… różne przykroÅ›ci, jest dużo. Ich nie brakuje. UrzÄ…d Skarbowy jest peÅ‚en takich donosów. Internet jest peÅ‚en takich wpisów.

Każdy wódz ma swoich żoÅ‚nierzy.
- Tak, a ja nie mam.

Jak to nie?
- Nie. Ja nie mam.

Chyba jednak pan ma.
- Mam ludzi, którzy po prostu mnie popierajÄ…, ze mnÄ… siÄ™ zgadzajÄ…. To nie jest tak, że mam samych przeciwników.

To sÄ… żoÅ‚nierze, którzy o pana walczÄ….
- To dobrze. Ci ludzie mają rację, bo ja właśnie jestem takim człowiekiem.

To jest ta miłująca strona, a druga zawistna?
- Nie sÄ…dzÄ™. Ja myÅ›lÄ™ też, że te podziaÅ‚y, które ostro siÄ™ zarysowaÅ‚y w ubiegÅ‚ym roku, teraz siÄ™ osÅ‚abiÅ‚y.

Czas goi rany?
- SÄ…dzÄ™, że wielu ludzi naszÅ‚a refleksja. To nie do koÅ„ca chyba byÅ‚o tak. Ja jestem rozsÄ…dnym, poukÅ‚adanym czÅ‚owiekiem. Jestem idealistÄ…. Kocham ten kraj. MiaÅ‚em okazjÄ™ wielokrotnie z Polski wyjechać. PochodzÄ™ z robotniczego domu. UrodziÅ‚em siÄ™ na 31 stycznia na poddaszu. Moi rodzice byli zwykÅ‚ymi robotnikami, którzy przez caÅ‚e życie byli zwiÄ…zani z Ursusem. Od szóstej rano do wieczora tam pracowali. W domu po prostupieniÄ™dzy nie byÅ‚o. ByÅ‚o za to takie myÅ›lenie, że bÄ™dzie lepiej, że nam siÄ™ powiedzie.

Że to lepiej od nas zależy?
-Tak, że warto się o to starać. Dlatego całe życie byłem związany z lewicą i to z tą lewicą społeczną.

Cdn.

Tekst i foto Hanna Kaup