czwartek 25 kwietnia 2024     Marek, Jarosław, Wasyl
eGorzowska - internetowy dziennik Gorzowskiej Agencji Dziennikarskiej
szukaj    szukaj szukaj
Hanna Kaup BLOG

« powrót
Miejsce trudnego dziedzictwa
eGorzowska - 10786_y5yQg85cyJZNUGEDfN9.jpg76 lat temu, 16 kwietnia 1945 r. o 5.45, rozpoczęła się Operacja Berlińska na linii Odry i Nysy Łużyckiej. Brały w niej udział wojska dwóch frontów sowieckich z jednostkami 1 i 2 Armii Wojska Polskiego.

Na Cmentarzu Siekierkowskim w Starych Łysogórkach leży 1987 polskich żołnierzy poległych na zachodniopomorskim odcinku Odry. Mnie zdarzyło się być tam ostatnio 23 marca, dziś natomiast odwiedziłam Nadolice Wielkie. To również miejsce, które przechowuje pamięć związaną z działaniami końca II wojny światowej, tyle że na Opolszczyźnie i Dolnym Śląsku. Nazywane jest miejscem trudnego dziedzictwa.

Kilkanaście kilometrów od Wrocławia, na uboczu wsi Nadolice Wielkie, znajduje się trzyhektarowy ogrodzony teren, który porasta 626 drzew. Każde zostało posadzone w równych rzędach przypominających ustawionych w szeregach żołnierzy, każde w jakiejś intencji i każde opatrzono tabliczką z nazwiskiem lub nazwą sponsora. Miejsce zostało założone w 1998 r. jako niemiecki cmentarz, a w 2002 – po oficjalnych uroczystościach – otrzymało nową nazwę Park Pokoju i cmentarz żołnierzy niemieckich. Pochowano tu ponad 20 tys. żołnierzy, którzy zginęli na terenie województwa opolskiego i dolnośląskiego – o czym mówi pamiątkowa tablica usytuowana tuż za wejściem oraz przy krzyżu – natomiast źródła internetowe dodają, że chowane są tam również szczątki znajdowane w czasie ekshumacji wykonywanych na terenie województwa lubuskiego. Potwierdziła to prezes Fundacji Pamięć, która zajmowała się urządzeniem kompleksu, Iza Gruszka, a także informacje Stowarzyszenia Pomost, które także w ostatnich dniach w Sierczynku odkryło grób trzech żołnierzy niemieckich poległych w dniach 28-29 stycznia 1945 r. w trakcie walk o przełamanie Trzcielskiej Pozycji Przesłaniania. Tak, chodzi tu o żołnierzy niemieckich, którzy walczyli w II wojnie światowej i w wyniku jej działań zginęli.

W jednej z filmowych relacji znalezionych w Internecie, wójt gminy Czernica, do której należą Nadolice Wielkie, mówi: – Pamiętajmy, że wojna to był tragiczny czas dla obu narodów. Przestrzegajmy się nawzajem, żeby to się nigdy nie powtórzyło...

I napis: „Poległym ku pamięci, żywym ku przestrodze” znajdziemy na ostatnim z trójkątnych słupów ustawionych w przestrzeni Parku Pamięci. Pierwszy nosi cytat z Karla Jaspersa: „Pytanie o pokój nie jest pytaniem do świata, tylko pytaniem do każdego człowieka”; inny to wspomnienie I wojny światowej: „1914-1918: 9 737 000 poległych”; kolejny: „1939-1945: 55 239 500 poległych” i „1945 do dziś 40 milionów i nie ma końca”. Wszystkie napisy, również te przy centralnym krzyżu, w pobliżu którego powiewa turkusowa flaga z pięcioma białymi krzyżami, są w języku niemieckim, niektóre też w angielskim. Na terenie cmentarza-parku znajdują się również ławki pamięci, symboliczne kamienne krzyże zgrupowane po trzy, a przede wszystkim kilkadziesiąt prostokątnych tablic z wyrytymi nazwiskami poległych, które trafiają też do księgi cmentarnej.

Na cmentarz wchodzi się przez bramę, która jest częścią budynku z pomieszczeniami fundacji zajmującej się cmentarzami niemieckimi i salą wystawową. Niestety, obecnie z powodu pandemii zamknięte. Przed bramą parking. Wokół powstają nowe jednorodzinne osiedla.

Cmentarz został wykonany i sfinansowany przez Niemiecki Związek Opieki nad Grobami Ofiar Wojennych i jak głosi napis na jednej z tablic umieszczonych w bramie: „Mogiły tych poległych przypominają okropności Drugiej Wojny Światowej. Śmierć ich nawołuje do pojednania i tolerancji”. Na mapie Polski wskazano kilkanaście miejsc, w których spoczywają niemieccy żołnierze. Jest też plan Parku Pokoju i dwie inne tablice przedstawiające działalność Volksbundu w Polsce.

Jak głosi odpowiedź Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Kultury na interpelację w sprawie Parku w Nadolicach: „Całość prac związanych z ekshumacją szczątków żołnierzy niemieckich, ich ponownym pochówkiem oraz urządzeniem i bieżącym utrzymaniem cmentarza ponosiła, ponosi i ponosić będzie strona niemiecka, a nie rząd i władze RP.”

Tekst i foto Hanna Kaup
Więcej zdjęć znajdziesz tu:
http://www.egorzowska.pl/pokaz,galeria,0,0,2021-04-16_Nadolice,

Kliknij w wybrane zdjęcie aby powiększyć
miejsce trudnego dziedzictwa, zdjęcie 1/17

miejsce trudnego dziedzictwa, zdjęcie 2/17

miejsce trudnego dziedzictwa, zdjęcie 3/17

miejsce trudnego dziedzictwa, zdjęcie 4/17

miejsce trudnego dziedzictwa, zdjęcie 5/17

miejsce trudnego dziedzictwa, zdjęcie 6/17

miejsce trudnego dziedzictwa, zdjęcie 7/17

miejsce trudnego dziedzictwa, zdjęcie 8/17

miejsce trudnego dziedzictwa, zdjęcie 9/17

miejsce trudnego dziedzictwa, zdjęcie 10/17

miejsce trudnego dziedzictwa, zdjęcie 11/17

miejsce trudnego dziedzictwa, zdjęcie 12/17

miejsce trudnego dziedzictwa, zdjęcie 13/17

miejsce trudnego dziedzictwa, zdjęcie 14/17

miejsce trudnego dziedzictwa, zdjęcie 15/17

miejsce trudnego dziedzictwa, zdjęcie 16/17

miejsce trudnego dziedzictwa, zdjęcie 17/17


16 kwietnia 2021 21:33, Hanna Kaup
« powrót
Dodaj komentarz:

Twoje imię:
 
Oni tu zostają
„Zostaję!” to hasło nowej kampanii promującej Gorzów, która ma zwrócić uwagę na zalety naszego miasta, dzięki którym jest ono doskonałym ... <czytaj dalej>
Pielgrzymki
Tegoroczna piesza pielgrzymka powołaniowa odbędzie się w sobotę w sobotę 27 kwietnia. Wyjście pielgrzymki na trasę z Paradyża do Rokitna nastąpi ... <czytaj dalej>
Prezydent w ministerstwie
Prezydent Gorzowa w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. - Z doświadczenia wiem, że najważniejsze są relacje bezpośrednie. Ustalenia, które zapadają wtedy ... <czytaj dalej>
Tarasy jeszcze niedostępne
Woda w Warcie opada, odsłaniają się zalane tarasy. Niestety, ze względów bezpieczeństwa, nie mogą być jeszcze udostępnione. Zdecydowała o tym ekspertyza ... <czytaj dalej>
Przeglądaj cały katalog lub dodaj swoją firmę
"Geomar" Mariusz Smarsz

ul. Paderewskiego 34 /11, Gorzów Wlkp.
tel. 668 115 396
branża: Geodezja - usługi, sprzęt <czytaj dalej>
Bank Ochrony Środowiska S.A. Bankomat

ul. Sikorskiego 104 a, Gorzów Wlkp.
tel.
branża: Bankomaty <czytaj dalej>
"Mkm" Usługi Wulkanizacyjne Mariusz Knioch

ul. Okrzei 42, Gorzów Wlkp.
tel. 512 095 247
branża: Opony - serwis <czytaj dalej>

Kalendarium eventów
« kwiecień 2024 »
P W Ś C P S N
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
     
dodaj: imprezy@egorzowska.pl
Mała wielka sprawa
eGorzowska - adminfoto_admin.jpg
admin ego:
Piękna inicjatywa w brzydkim mieście
Znany gorzowski lekarz Ireneusz Czerniec zaprosił w niedzielę kandydatów do Rady Miasta, dziennikarzy oraz mieszkańców na spacer ulicami śródmieścia. „Porozmawiajmy i zobaczmy, cóż dobrego możemy zrobić dla naszego miasta, w celu ... <czytaj dalej>
Bez korzeni nie zakwitniesz
Archiwa Państwowe oraz Ministerstwo Edukacji Narodowej zapraszają uczniów klas 4-7 <czytaj dalej>
Kto zdobędzie mural dla szkoły
Murale Pamięci „Dumni z Powstańców” to ogólnopolski konkurs dla szkół <czytaj dalej>

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy
Robisz zdjęcia? Przyślij je do nas foto@egorzowska.pl
eGorzowska - dsc_2534.jpg
admin ego:
Synagoga w Chmielniku
Synagoga w Chmielniku jest jedną z największych w woj. świętokrzyskim. ... <czytaj dalej>
admin ego:
Nie posłuchano nas
O czym myślisz Dariusz? O tym, jak można spieprzyć szansę, ... <czytaj dalej>
admin ego radzi:
Alkoholowa mapa Polski
Ponad 95 tys. pijanych kierowców zatrzymała policja w 2023 roku. ... <czytaj dalej>
admin ego radzi:
Filiżanka kawy lub dwie
Czy wiesz, że filiżanka kawy może zdziałać więcej niż tylko ... <czytaj dalej>
Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog
Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert
Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum
Anonim_3351:
Język taki a nie inny dla podkreślenia bezsilności. Mam dokładnie takie samo zdanie. Zakleilismy się w skorupie narodowej martylologii i nie wyle <czytaj dalej>
Anonim_3351:
Jeżeli zapotrzebowanie na takie odruchy "narodowościowe" rośnie, znaczy że w społeczeństwie coś się psuje. Staje się sfrustrowane, <czytaj dalej>
Anonim_3351:
Gumofilce na traktory i do Warszawy. Żoliborz wam pomoże. <czytaj dalej>
Anonim_5511:
ktos kto ten artykuł nadyrdymał nie rozumie tekstu pisanego

tam nie ma nic rasistowskiego
tylko dobitnie podkreslona prawda <czytaj dalej>
Anonim_5511:
kończyłem technikum wieczorowe i miałem "trochę" okrojony program
jednego tygodnia na drugi polonistka zadawała lalke do przeczyta <czytaj dalej>
 
eGorzowska.pl - e-gazeta Gorzowskiej Agencji Dziennikarskiej