3 sierpnia 2015 r. prezydenci Gorzowa i Zielonej Góry podpisali z marszaÅ‚ek porozumienie o realizacji Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego L2020.
Na realizacjÄ™ inwestycji w obu lubuskich stolicach przeznaczono ponad 107 mln euro. Zielona Góra otrzyma 58 mln euro, Gorzów - 49 mln euro. - DziÅ› bardzo ważny dzieÅ„, szczególnie dla naszych stolic, ale także dla samorzÄ…du województwa. Wprowadzamy w życie nowe narzÄ™dzie w polityce spójnoÅ›ci ukierunkowane na duże miasta. DziÄ™ki tym Å›rodkom zyskajÄ… caÅ‚e obszary funkcjonalne, czyli także gminy wokóÅ‚ stolic. Takie partnerstwa zostaÅ‚y już podpisane zarówno na póÅ‚nocy jak i na poÅ‚udniu – mówiÅ‚a marszaÅ‚ek
Elżbieta Anna Polak.
Oba ZwiÄ…zki ZIT w ramach podpisanych porozumieÅ„ bÄ™dÄ… peÅ‚nić funkcjÄ™ instytucji poÅ›redniczÄ…cej ZIT i m.in. bÄ™dÄ… wypracowywać propozycje kryteriów wyboru projektów i harmonogram ogÅ‚aszania konkursów w ramach formuÅ‚y ZIT, oceniać projekty w zakresie kryteriów zgodnoÅ›ci lub stopnia zgodnoÅ›ci ze StrategiÄ… ZIT, zatwierdzać listy ocenionych projektów do dofinansowania. PodstawÄ… realizacji ZIT-ów bÄ™dÄ… strategie, które okreÅ›lajÄ… zintegrowane dziaÅ‚ania sÅ‚użące rozwiÄ…zywaniu problemów gospodarczych, Å›rodowiskowych, klimatycznych, demograficznych i spoÅ‚ecznych, które majÄ… wpÅ‚yw na obszary miejskie i otaczajÄ…ce je gminy. SwojÄ… zÅ‚ożyÅ‚a już Zielona Góra, Gorzów koÅ„czy pracÄ™ nad swojÄ…. - Projekty bÄ™dÄ… rozwiÄ…zywaÅ‚y problemy istotne dla caÅ‚ego obszaru powiÄ…zaÅ„ funkcjonalnych. Chcemy, aby to narzÄ™dzie dawaÅ‚o lepsze rezultaty – tÅ‚umaczyÅ‚a marszaÅ‚ek.
ZIT-y to nowe wyzwanie dla lubuskich stolic. – To dla nas bardzo ważne porozumienie, ponieważ bierzemy na siebie dużą odpowiedzialność. Przed nami dużo pracy. Jednak cieszy mnie to, że nastÄ™puje coraz wiÄ™ksza decentralizacja, a tym samym zwiÄ™ksza siÄ™ poziom zaufania do samorzÄ…dów – wyjaÅ›niÅ‚ prezydent Gorzowa
Jacek Wójcicki.
Wiceminister
Waldemar SÅ‚ugocki zaznaczyÅ‚, że obok Å›rodków z Regionalnego Programu Operacyjnego w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Åšrodowisko i Gorzów, i Zielone Góra otrzymajÄ… po ok. 50 mln euro. W ramach POIiÅš wspierane bÄ™dÄ… inwestycje w trzech obszarach:
- niskoemisyjny transport miejski (Zielona Góra – zakup autobusów elektrycznych, Gorzów – modernizacja taboru kolejowego)
- modernizacja sieci ciepłowniczych
- termomodernizacja budynków
Zintegrowane Inwestycje Terytorialne (ZIT) to nowy sposób wspóÅ‚pracy samorzÄ…dów, w którym miasta wojewódzkie i otaczajÄ…ce je gminy (wchodzÄ…ce w skÅ‚ad ich obszarów funkcjonalnych) oraz wÅ‚adze województwa wspólnie ustalajÄ… cele do osiÄ…gniÄ™cia i wskazujÄ… wspólne przedsiÄ™wziÄ™cia. ZIT to wyjÅ›cie poza sztywne granice administracyjne JST i wiÄ™ksze możliwoÅ›ci oddziaÅ‚ywania projektów unijnych. Fundusze na wdrażanie projektów w ramach formuÅ‚y ZIT bÄ™dÄ… pochodzić z tzw. rezerwy programowej (kwota wydzielona na etapie programowania z przeznaczonych dla Polski funduszy) oraz z podstawowej alokacji Regionalnego Programu Operacyjnego - Lubuskie 2020 (RPO - L2020).
ZwiÄ…zki ZIT MOF Województwa Lubuskiego
Zgodnie z zaÅ‚ożeniami „Umowy Partnerstwa - Programowanie perspektywy finansowej 2014-2020, zatwierdzonÄ… przez KomisjÄ™ EuropejskÄ… w dniu 23 maja 2014 roku”, ZIT majÄ… być skierowane do miejskich obszarów funkcjonalnych. Wynika to z silniejszego w obecnym programowaniu ukierunkowania na rozwój obszarów miejskich na szczeblu strategicznym. Zgodnie z art. 30 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójnoÅ›ci finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020 ZIT sÄ… instrumentem rozwoju terytorialnego, które w ramach regionalnego programu operacyjnego realizowane sÄ… na terenie miast bÄ™dÄ…cych siedzibÄ… wÅ‚adz samorzÄ…du województwa lub wojewody i obszarów powiÄ…zanych oraz na terenie innych miast i obszarów powiÄ…zanych z nimi funkcjonalnie.
Na tej podstawie wyznaczony zostaÅ‚ zakres terytorialny Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Zielonej Góry i Gorzowa, który jest zgodny z zapisami Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030, gdzie wyodrÄ™bniony zostaÅ‚ ukÅ‚ad osadniczy zachowujÄ…cy ciÄ…gÅ‚ość przestrzennÄ… zÅ‚ożony z odrÄ™bnych administracyjnie jednostek (gmin miejskich, wiejskich i miejsko-wiejskich) i skÅ‚adajÄ…cy siÄ™ ze zwartego obszaru miejskiego oraz powiÄ…zanej z nim funkcjonalnie strefy zurbanizowanej oraz z opracowaniem MRR z lutego 2013 r. pn. „Kryteria delimitacji miejskich obszarów funkcjonalnych oÅ›rodków wojewódzkich”. Na tej podstawie wyznaczono Miejski Obszar Funkcjonalny Gorzowa Wlkp., który tworzÄ…: Miasto Gorzów Wielkopolski - rdzeÅ„ obszaru funkcjonalnego, Gmina KÅ‚odawa, Gmina Santok, Gmina Deszczno, Gmina Bogdaniec, natomiast Miejski Obszar Funkcjonalny Zielonej Góry, który tworzÄ…: Miasto Zielona Góra - rdzeÅ„ obszaru funkcjonalnego, Gmina CzerwieÅ„sk, Gmina Åšwidnica, Gmina Sulechów, Gmina Zabór wyznaczono na podstawie „Analizy zasiÄ™gu obszaru funkcjonalnego Miasta Zielona Góra w celu jego delimitacji”.
Strategia ZIT MOF Zielonej Góry i Gorzowa
SamorzÄ…dy sÄ… zobligowane do zawiÄ…zania zinstytucjonalizowanej formy partnerstwa i przygotowania wspólnej Strategii ZIT, która zawierać bÄ™dzie najważniejsze cele i przedsiÄ™wziÄ™cia przewidziane do realizacji. Zgodnie z art. 36 ust. 3 rozporzÄ…dzenia nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. Instytucja ZarzÄ…dzajÄ…ca może wyznaczyć jednÄ… lub kilka Instytucji PoÅ›redniczÄ…cych, w tym wÅ‚adze lokalne, podmioty zajmujÄ…ce siÄ™ rozwojem regionalnym lub organizacje pozarzÄ…dowe do zarzÄ…dzania i wdrażania ZIT zgodnie z przepisami dotyczÄ…cymi poszczególnych funduszy.
Strategia ZIT okreÅ›la zintegrowane dziaÅ‚ania sÅ‚użące rozwiÄ…zywaniu problemów gospodarczych, Å›rodowiskowych, klimatycznych, demograficznych i spoÅ‚ecznych, które majÄ… wpÅ‚yw na obszary miejskie. Ponadto niezbÄ™dne jest zawarcie Porozumienia miÄ™dzy ZwiÄ…zkiem ZIT, a ZarzÄ…dem Województwa.
Porozumienia ze ZwiÄ…zkami ZIT MOF ZG oraz ZIT MOF GW
W celu realizacji dziaÅ‚aÅ„ ujÄ™tych w Strategiach ZIT, ZwiÄ…zki ZIT muszÄ… podpisać Porozumienia o wdrażaniu ZIT w ZarzÄ…dem Województwa Lubuskiego. Zawarcie PorozumieÅ„ jest jednoznaczne z powierzeniem IP ZIT realizacji zadaÅ„ w ramach instrumentu Zintegrowane Inwestycje Terytorialne Regionalnego Programu Operacyjnego – Lubuskie 2020 w zakresie realizacji nastÄ™pujÄ…cych poddziaÅ‚aÅ„ SzczegóÅ‚owego Opisu Osi Priorytetowych RPO – L2020:
Dla Zielonej Góry:
3.2.3 Efektywność energetyczna, Oś 3 Gospodarka niskoemisyjna;
3.3.3 Ograniczenie niskiej emisji w miastach, OÅ› 3 Gospodarka niskoemisyjna;
4.4.3 Zasoby kultury i dziedzictwa kulturowego, OÅ› 4 Åšrodowisko i kultura;
4.5.2 Kapitał przyrodniczy regionu, Oś 4 Środowisko i kultura: dz. 4.5 Kapitał przyrodniczy regionu;
5.1.3 Transport drogowy, OÅ› 5 Transport;
7.4.2 Aktywne wÅ‚Ä…czenie w ramach podmiotów integracji spoÅ‚ecznej, OÅ› 7 Równowaga spoÅ‚eczna;
8.1.3 Wyrównywanie dysproporcji w jakoÅ›ci ksztaÅ‚cenia na poziomie elementarnym, OÅ› 8 Nowoczesna edukacja;
8.2.3 Wyrównywanie dysproporcji w jakoÅ›ci ksztaÅ‚cenia na poziomie ogólnym oraz dostosowanie oferty edukacyjnej do potrzeb uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych i zdrowotnych,
OÅ› 8 Nowoczesna edukacja;
9.1.2 Infrastruktura zdrowotna i usług społecznych, Oś 9 Infrastruktura społeczna;
9.2.3 Rozwój obszarów zmarginalizowanych, OÅ› 9 Infrastruktura spoÅ‚eczna.
Dla Gorzowa:
1.3.2 Tereny inwestycyjne, OP 1. Gospodarka i Innowacje;
1.4.2 Promocja regionu, OP 1. Gospodarka i Innowacje;
3.2.2 Efektywność energetyczna, Oś 3 Gospodarka niskoemisyjna;
3.3.2 Ograniczenie niskiej emisji w miastach, OÅ› 3 Gospodarka niskoemisyjna;
4.4.2 Zasoby kultury i dziedzictwa kulturowego, OÅ› 4 Åšrodowisko i kultura;
5.1.2 Transport drogowy, OÅ› 5 Transport;
8.1.2 Wyrównywanie dysproporcji w jakoÅ›ci ksztaÅ‚cenia na poziomie elementarnym, OÅ› 8 Nowoczesna edukacja;
8.2.2 Wyrównywanie dysproporcji w jakoÅ›ci ksztaÅ‚cenia na poziomie ogólnym oraz dostosowanie oferty edukacyjnej do potrzeb uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych i zdrowotnych,
OÅ› 8 Nowoczesna edukacja;
8.4.2 Doskonalenie jakości kształcenia zawodowego, Oś 8 Nowoczesna edukacja;
9.2.2 Rozwój obszarów zmarginalizowanych, OÅ› 9 Infrastruktura spoÅ‚eczna;
9.3.2 Rozwój infrastruktury edukacyjnej, OÅ› 9 Infrastruktura spoÅ‚eczna.
Kierunki działań
WÅ›ród gÅ‚ównych kierunków dziaÅ‚aÅ„ sÅ‚użących zwiÄ™kszaniu konkurencyjnoÅ›ci obszarów funkcjonalnych miast wojewódzkich, atrakcyjnoÅ›ci ich rynków pracy, czy inwestycyjnej znajduje siÄ™ rozwój zrównoważonego, sprawnego transportu Å‚Ä…czÄ…cego miasto i jego obszar funkcjonalny oraz poprawa dostÄ™pnoÅ›ci transportowej do gÅ‚ównych oÅ›rodków miejskich w kraju, realizacja planów gospodarki niskoemisyjnej, rewitalizacja zdegradowanych dzielnic, poprawa stanu Å›rodowiska przyrodniczego, ale także wzmacnianie badaÅ„, rozwoju technologicznego, innowacji oraz sieciowania miast w zakresie rozwoju spoÅ‚eczno - gospodarczego.
Fundusze na wdrażanie projektów w ramach formuÅ‚y ZIT
Fundusze na wdrażanie projektów w ramach formuÅ‚y ZIT bÄ™dÄ… pochodzić z tzw. rezerwy programowej (kwota wydzielona na etapie programowania z przeznaczonych dla Polski funduszy) oraz z podstawowej alokacji RPO – Lubuskie 2020 (EFRR oraz EFS).
Szacunkowa alokacja inwestycji ZIT w RPO-L2020 obejmuje dziaÅ‚ania z EFRR oraz EFS wynosi: dla Gorzowa Wlkp. 49 282 322,00 euro, dla Zielonej Góry wynosi 58 345 706,00 euro.
Dodatkowo, istnieje możliwość, aby projekty wynikajÄ…ce ze Strategii ZIT (projekty komplementarne do projektów realizowanych w formule ZIT w RPO), otrzymaÅ‚y preferencje w procesie wyboru projektów w ramach programów krajowych, gÅ‚ównie Programu Infrastruktura i Åšrodowisko 2014 – 2020 (po uzgodnieniu na linii ZwiÄ…zek ZIT – IZ RPO – L2020 – MIR).
oprac red. wg LUM
foto LUM