Rozmowa z prezesem firmy analitycznej PharmaExpert Piotrem Kulą

Nowa ustawa o refundacji leków spędza sen z powiek nie tylko farmaceutom, ale i pacjentom, hurtownikom i producentom leków. Z kolei zdaniem rządu – ustawa będzie w znakomity sposób regulować refundację leków w Polsce. Wprowadza ona limit na wydatki na leki. Będzie wynosił 17 procent całego budżetu NFZ. To kwota o 3 procent niższa niż w 2010, co oznacza konieczność cięcia kosztów. Ograniczenie wydatków na leki do 17 procent to średnia wydatków na leki w krajach OECD. Ustawę Sejm uchwalił w marcu, w Senacie zgłoszono do niej poprawki. Teraz znów trafi pod obrady Sejmu. Ale jaki będzie kształt ustawy, okaże się, kiedy zostanie ostatecznie przyjęta przez Sejm i Prezydenta.

O to, jaki może być wpływ nowej ustawy na polski rynek farmaceutyczny, a przede wszystkim jakie będzie jej znaczenie dla pacjentów, zapytaliśmy prezesa firmy analitycznej PharmaExpert – Piotra Kulę.

W przeciwieństwie do wielu krajów, takich jak np. Niemcy czy Anglia, system refundacji leków w Polsce jest dość skomplikowany. Tam obowiązuje stała opłata pacjenta za wydanie leku. W Polsce mamy do czynienia z ceną detaliczną i limitem cenowym leków refundowanych. Wszystko, co jest poniżej tego limitu, refunduje państwo, co powyżej, płaci pacjent. Jednak, gdy mamy lek z 50-procentową odpłatnością, pacjent płaci 50 procent do limitu plus 100 procent nadwyżki między ceną detaliczną a limitem leku. Trudne do wyliczenia… ale skoro tak jest to, jak obliczyć, ile będzie płacił pacjent za leki refundowane?
- Niestety, z naszych obliczeń i symulacji wynika, że poziom współpłacenia wzrośnie, nawet znacznie powyżej 35 procent. Szczególnie dotkliwie odczują to osoby starsze, które i tak ponoszą duże koszty związane z zakupem leków. Istnieje też obawa, że ta odpłatność pacjenta może nadal rosnąć. Sukcesem było to, że w roku 2009 i na początku 2010 udało się obniżyć poziom współpłacenia pacjentów za leki do poziomu poniżej 30 procent. Ale obecnie mamy trend niekorzystny. Niestety, jest to efekt sytuacji ekonomicznej kraju. Pacjenci dopłacają do leków więcej niż w przeszłości.To trudne do zaakceptowania, gdy u naszych sąsiadów na Słowacji, w Czechach czy na Węgrzech poziom współpłacenia wynosi dwa, trzy razy mniej niż w Polsce i wynosi około 13 procent.

To nie jest dla pacjentów pocieszające …
- Z informacji, które teraz są dostępne, wynikać może, że nie wszyscy pacjenci do leków refundowanych dopłacą więcej. Wydaje się, że w przypadku leków stosowanych w nadciśnieniu i obniżaniu cholesterolu poziom współpłacenia spadnie, a więc powinny być tańsze. Jednak w przypadku leków przeciwzakrzepowych, na niektóre schorzenia układu kostnego i leki przeciwdrgawkowe – wzrośnie, czyli pacjent zapłaci więcej. Proszę jednak wziąć pod uwagę, że dopóki nie ma podpisanej ustawy, są to wszystko symulacje.

Czy nie uważa pan, że gdy pacjent będzie musiał zapłacić więcej niż dotychczas za niektóre leki, po prostu ich nie kupi?
- Pacjenci będą szukać w aptekach i pytać o jak najtańsze zamienniki zapisanych leków, żeby ich było stać na kontynuowanie terapii.

A jeżeli uda się wynegocjować niższe ceny u producentów leków? Tak było niedawno w Niemczech, gdzie firmy farmaceutyczne obniżyły niektóre ceny…
- Teraz też ceny są negocjowane z producentami. Oczywiście, jeżeli zaistniałaby możliwość wynegocjowania znacznie niższych cen na leki, to byłoby jak najbardziej korzystne dla pacjentów, ale musiałyby być to ceny o ok. 30-40 proc. niższe. Ale jest to nierealne, ponieważ ceny leków refundowanych w Polsce należą już dziś do najniższych w Unii Europejskiej. Jak wiadomo, nowa ustawa zakłada, że lista leków refundowanych będzie zmieniana sześć razy w roku, a nie - jak do tej pory - dwa. Choć zarówno firmy farmaceutyczne, jak i resort zdrowia będą miały znacznie więcej pracy, może to chociaż dla wybranych grup pacjentów będzie korzystne.

Jest jednak pewne "ale"… Załóżmy taką opcję – ceny leków, które i tak są jednymi z najniższych w Europie będą jeszcze obniżone. Leki będą więc bardzo tanie. Ale co się wówczas może stać?
- Co prawda firma farmaceutyczna, której leki znajdą się na liście refundacyjnej, ma obowiązek zapewnienia dostępności leków na rynku, jednak istnieje takie zagrożenie, że wówczas bylibyśmy tym krajem, skąd będzie się leki wywozić. Nie byłoby to korzystne dla chorych. Słyszymy coraz częściej, iż nowa ustawa spowoduje, że niektóre leki nie trafią na listę refundacyjną, lecz będą sprzedawane jako pełnopłatne. Dziwne, prawda? Zawsze firmy farmaceutyczne dobijały się, by na liście refundacyjnej się znaleźć. Teraz może być odwrotnie, jeśli weźmie się pod uwagę wysokie kary za przekroczenie refundacji lub niewystarczające dostawy, masę wymaganych dokumentów, rozmowy w ministerstwie, opłaty za złożenie wniosku itd. I to kilka razy w roku!

A jak będzie z lekami za grosik?
- Wraz z wejściem w życie nowej ustawy refundacyjnej pacjenci muszą się liczyć z tym, że cena leku refundowanego będzie taka sama w każdej aptece. Teraz jest tak, że ceny leków są różne, pacjenci więc szukają tej apteki, w której kupią taniej. Apteki prześcigały się w promocjach, dawały upusty, rabaty, zakładały karty lojalnościowe, by przywiązać do placówki pacjenta. Były też takie sytuacje, że leki sprzedawano za grosz lub nawet dopłacano do kupionego leku. Te mechanizmy będą wykluczone. Po wprowadzeniu w życie nowej ustawy refundacyjnej takich sytuacji nie będzie. Ceny będą jednakowe, i wynikać będą z ustaleń i negocjacji ministerstwa z firmami farmaceutycznymi.

Można powiedzieć, że ta nowa ustawa zmieni rynek leków, który będzie mniej rynkowy niż teraz?
- Uważam że jest to ustawa rewolucyjna. Są w niej zmiany, które dotyczą aptek, hurtowni, firm farmaceutycznych oraz pacjentów. Ale jedynym beneficjentem jest płatnik, który poczyni znaczne oszczędności swojego budżetu. Bo zarówno hurtownie, jak i apteki zarobią mniej, straci też pacjent. Zadajemy pytanie, co będzie z hurtowniami? Jesteśmy unikatowym krajem w Unii Europejskiej, gdzie hurtownie, są najczęściej rodzimymi firmami, które zainwestowały spory kapitał w ich prowadzenie. W tej chwili marża hurtowa jest jedną z najniższych w Europie, a ma się zmniejszyć z 8,71 do 5 procent. Spowoduje to znaczny spadek rentowności hurtowni farmaceutycznych i problemy na rynku hurtu. By utrzymać swoją rentowność, hurtownie będą musiały obniżać koszty, obniżka kosztów oznacza zmniejszenie jakości usług wobec aptek.

Czy nadal będzie tak, że pacjent w aptece usłyszy: Po lek proszę przyjść jutro lub pojutrze, ponieważ nie magazynujemy preparatów?
- Tak może nadal być, albo jeszcze gorzej. W tej chwili mamy kilka dostaw w ciągu dnia do apteki. Każda dostawa kosztuje tyle samo. Ale wzrastają koszty paliwa i utrzymania firm. Hurtownie nie będą więc dostarczać leków do apteki trzy razy dziennie, lecz raz w ciągu dnia lub rzadziej. A więc koło się zamyka. Teraz jest około 200 hurtowni zatrudniających 16 tys. osób. Gdy spadnie marża, mniejsze będą dochody, hurtownie będą zmuszane do zmniejszania liczby personelu. Oby do tego nie doszło. Sprawa dotyczy też aptek.

No właśnie, czy wprowadzenie nowej ustawy może wpłynąć na funkcjonowanie aptek?
- Musimy pamiętać, że spośród 13 350 aptek około 40 procent jest w złej kondycji finansowej. Są po prostu zadłużone. A hurtownie będą żądały zwrotu swoich pieniędzy za leki. Ponadto, skończą się rabaty na leki, upusty cenowe. Niektóre apteki będą miały problemy z płynnością finansową. Może dojść do tego, że około 2 tys. aptek nierentownych będzie musiało zakończyć działalność. A zmniejszenie liczby aptek to już ogromny problem dla chorych, głównie z małych ośrodków miejskich i ze wsi. Dla chorego poszukiwanie leków to może być długa podróż w czasie.

Dziękuję.

Materiał prasowy przygotowany przez Stowarzyszenie Dziennikarze dla Zdrowia z okazji 10. jubileuszowego Dnia Polskiej Farmacji, Warszawa, maj 2011.

Dodaj komentarz:

Prezydent w ministerstwie

Prezydent Gorzowa w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. - Z doświadczenia wiem, że najważniejsze są relacje bezpośrednie. Ustalenia, które zapadają wtedy ... <czytaj dalej>

Tarasy jeszcze niedostępne

Woda w Warcie opada, odsłaniają się zalane tarasy. Niestety, ze względów bezpieczeństwa, nie mogą być jeszcze udostępnione. Zdecydowała o tym ekspertyza ... <czytaj dalej>

Apel o pomoc w sprawie odbudowy AJP

W dramatycznej dla uczelni i miasta sytuacji potrzebne jest wspólne działanie. Dlatego prezydent miasta Jacek Wójcicki apeluje o pomoc w ... <czytaj dalej>

Rozmowa z komisarzem Wojciechowskim

Komunikat w sprawie rolników. Zgodnie z wczorajszą rozmową telefoniczną z komisarzem rolnictwa Januszem Wojciechowskim przekazuję, że na najbliższym i ostatnim w ... <czytaj dalej>

«	kwiecień 2024					»
P	W	Ś	C	P	S	N
1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30

Piękna inicjatywa w brzydkim mieście

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy

Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog

Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert

Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum

budowa jednostki wojskowej w gorzowie
<czytaj dalej>

ma doswiadczenie w firmie budowlanej poprawiania architektury na małą skalę

cele jakie moge podpowiedzieć
to centrum przesiadkowe <czytaj dalej>

Szkoła na MEDAL.BRAWO...



<czytaj dalej>

"Ktoś biegł tą uliczką przed nami, miał jak my
wzrok zdjęty uczuciem;"
(Kamil Kwidziński, pierwszy wers wiersza Jotunheim< <czytaj dalej>

Ciekawe, że depresji nie mają ci, którzy ciężko pracują, którym brakuje do wypłaty, tym, którzy wyprzedają się tym, którzy starają się <czytaj dalej>