Wyniki najnowszego badania CBOS jednoznacznie pokazujÄ…, że to doroÅ›li pomagajÄ… nastolatkom zdobyć pierwszy w życiu alkohol. W rÄ™ce mÅ‚odzieży trafia on najczęściej za poÅ›rednictwem peÅ‚noletnich znajomych, którzy zgadzajÄ… siÄ™ kupić niepeÅ‚noletniemu napój procentowy albo z pomocÄ… domowników, którzy czÄ™stujÄ… mÅ‚odego czÅ‚owieka kieliszkiem czegoÅ› mocniejszego, np. podczas rodzinnej uroczystoÅ›ci. Z badania wynika również, że to rodzice, a w dalszej kolejnoÅ›ci przyjaciele, majÄ… najwiÄ™kszy wpÅ‚yw na decyzje nastolatka zwiÄ…zane z alkoholem, zaÅ› sam fakt siÄ™gania po napoje alkoholowe przed ukoÅ„czeniem 18 r.ż. jest wyraźnie skorelowany ze stylem życia rodziców i stosunkiem do alkoholu obowiÄ…zujÄ…cym w domu rodzinnym.
Ponad tysiÄ…c uczniów w wieku 12-17 lat, ich rodzice oraz póÅ‚ tysiÄ…ca sprzedawców wzięło udziaÅ‚ w badaniu „Postawy mÅ‚odzieży wobec alkoholu”, które przeprowadziÅ‚a Fundacja Centrum Badania Opinii SpoÅ‚ecznej. To pierwsze tak szeroko zakrojone badanie poÅ›wiÄ™cone zjawisku picia niepeÅ‚noletnich, którego wyniki nie ograniczajÄ… siÄ™ do oszacowania skali problemu, wieku inicjacji alkoholowej oraz rodzaju i iloÅ›ci wypijanych przez mÅ‚odzież trunków. Uzyskane rezultaty odsÅ‚aniajÄ… także kulisy zachowaÅ„ nastolatków - poczÄ…wszy od powodów siÄ™gania po alkohol, przez sposoby jego zdobywania, na wpÅ‚ywie Å›rodowiska skoÅ„czywszy.
Tylko co ósmy nastolatek zdobyÅ‚ alkohol samodzielnie
Jednym z obszarów, który interesowaÅ‚ badaczy, byÅ‚y okolicznoÅ›ci towarzyszÄ…ce inicjacji alkoholowej mÅ‚odych ludzi. Tylko co ósmy nastolatek pytany o sposób zdobycia pierwszego w życiu alkoholu zadeklarowaÅ‚, że zdobyÅ‚ go samodzielnie – kupujÄ…c w sklepie (5,1 proc.) lub biorÄ…c z domu (7,3 proc.). Najczęściej alkohol pochodziÅ‚ od dorosÅ‚ych znajomych, którzy kupili go niepeÅ‚noletniemu (34,2 proc.) albo od domowników, którzy poczÄ™stowali nim nastolatka, np. podczas rodzinnej uroczystoÅ›ci (33,8 proc.).
Wydawać by siÄ™ mogÅ‚o, że dom i towarzystwo dorosÅ‚ych znajdÄ… siÄ™ na szarym koÅ„cu listy odpowiedzi na pytanie, gdzie i z kim nastolatki piÅ‚y alkohol po raz pierwszy. Tymczasem mÅ‚odzież, która ma za sobÄ… inicjacjÄ™ alkoholowÄ…, jako jej miejsce ponad dwukrotnie częściej wymieniaÅ‚a wÅ‚asny dom (34,6 proc.) niż lokalizacjÄ™ „pod chmurkÄ…” (15,7 proc.). Alkoholowy debiut mÅ‚odych ludzi w wiÄ™kszoÅ›ci przypadków odbywaÅ‚ siÄ™ w towarzystwie. Najczęściej wskazywano na obecność rówieÅ›ników (48,7 proc.), ale co trzeci badany (33,4 proc.) smak alkoholu poznaÅ‚ z rodzicami lub innymi peÅ‚noletnimi czÅ‚onkami rodziny. Zaledwie co piÄ™tnasty (6,3 proc.) ankietowany alkoholu spróbowaÅ‚ w samotnoÅ›ci.
Alkohol dla pełnoletnich, ale z wyjątkami
Choć wiÄ™kszość rodziców (57,7 proc.) deklaruje siÄ™ jako zdecydowani przeciwnicy spożywania alkoholu przez niepeÅ‚noletnich, to sÄ… oni bardziej liberalni w tej kwestii niż np. sprzedawcy, z których 70,7 proc. uważa, że mÅ‚odzież nie powinna mieć kontaktu z alkoholem przed ukoÅ„czeniem 18 r.ż. Ci sami rodzice sÄ… jednoczeÅ›nie zdania, że w wyjÄ…tkowych sytuacjach można poczÄ™stować nastolatka alkoholem (35,6 proc.), a niektórzy z nich (6,3 proc.) idÄ… dalej, twierdzÄ…c, że od czasu do czasu można przymknąć oko na fakt, że mÅ‚ody czÅ‚owiek napije siÄ™ czegoÅ› mocniejszego.
Z badania wynika również, że duża część rodziców podziela obiegowe opinie o piciu alkoholu przez niepeÅ‚noletnich. Aż dwóch z trzech rodziców (67,6 proc.) zgadza siÄ™ ze stwierdzeniem, że mÅ‚ody czÅ‚owiek i tak spróbuje alkoholu przed osiemnastkÄ…, a co drugi (46,5 proc.) woli „prewencyjnie” poczÄ™stować nastolatka czymÅ› mocniejszym w domu, niż czekać, aż dziecko zacznie eksperymentować z alkoholem w towarzystwie rówieÅ›ników.
Rodzicielski autorytet może wiele
Czy rzeczywiÅ›cie rodzice nie majÄ… wpÅ‚ywu na to, co robiÄ… nastolatki, również jeÅ›li idzie o próby siÄ™gania po alkohol? - Wbrew pozorom to rodzice w oczach dzieci sÄ… wzorem do naÅ›ladowania oraz najważniejszym punktem odniesienia, nawet jeÅ›li ich pociechy majÄ… kilkanaÅ›cie lat, zupeÅ‚nie odrÄ™bne zdanie i wydajÄ… siÄ™ nikogo nie sÅ‚uchać – mówi psycholog rozwojowy dr Aleksandra Piotrowska. – Na przestrzeni lat w kwestii wychowania zmieniÅ‚o siÄ™ wiele, jednak niezmiennie w zachowaniu, decyzjach i wyborach swoich dzieci rodzice mogÄ… przejrzeć siÄ™ jak w lustrze. Odnosi siÄ™ to do wielu sfer życia, także tej zwiÄ…zanej z korzystaniem z używek.
Rezultaty badania potwierdzajÄ… opiniÄ™ specjalisty. MÅ‚odzi ludzie pytani o to, kto ma na nich najwiÄ™kszy wpÅ‚yw, jeÅ›li chodzi o decyzje zwiÄ…zane z alkoholem, na pierwszym miejscu wymieniajÄ… rodziców (34 proc.), zaraz potem przyjacióÅ‚ (32,6 proc.). Styl życia rodziców i stosunek do alkoholu, jaki obowiÄ…zywaÅ‚ w domu rodzinnym, majÄ… wyraźne przeÅ‚ożenie na fakt siÄ™gania mÅ‚odzieży po alkohol. Nastolatki wychowane w domach, w których pija siÄ™ go sporadycznie, a dzieci nie widujÄ… rodziców w stanie nietrzeźwym, rzadziej majÄ… kontakt z napojami procentowymi przed ukoÅ„czeniem peÅ‚noletnioÅ›ci niż te, w domach których alkohol pojawiaÅ‚ siÄ™ czÄ™sto i w dużych iloÅ›ciach (59,1 proc. vs 90,4 proc.). Z badania jasno też wynika, że nieprzyzwalajÄ…ca na przedwczesny kontakt z alkoholem postawa rodziców to swego rodzaju parasol ochronny, pozwalajÄ…cy wiÄ™kszoÅ›ci nastolatków (86,6 proc.) zachować abstynencjÄ™ do 18 roku życia.
Od rozmowy do odpowiedzialności
Badania odsÅ‚oniÅ‚y istotny z punktu widzenia profilaktyki fakt, że ani dla mÅ‚odych ludzi, ani dla ich rodziców alkohol nie jest tematem tabu. Aż 71,9 proc. ankietowanych uczniów deklaruje, że przyznaÅ‚oby siÄ™ rodzicom do spróbowania alkoholu. O tym, że nastolatek nie ukrywaÅ‚by faktu napicia siÄ™ alkoholu, przekonanych jest 79,5 proc. rodziców. Dla zdecydowanej wiÄ™kszoÅ›ci z nich – bo aż 80 proc. – naturalnÄ… reakcjÄ… w takiej sytuacji byÅ‚aby rozmowa. Zdaniem dr Aleksandry Piotrowskiej, aktywna postawa – autentyczne zainteresowanie tym, co dziecko ma do powiedzenia i gotowość do rozmawiania z nim na każdy temat – to potężne narzÄ™dzie wychowawcze. – MÄ…dra rozmowa miÄ™dzy rodzicem a nastolatkiem jest najprostszym, najskuteczniejszym i najtaÅ„szym modelem profilaktyki – mówi Piotrowska. - Warto wiÄ™c jak najczęściej z niej korzystać, by wychować dziecko na odpowiedzialnego konsumenta wszelkich dóbr, jakie podsuwa wspóÅ‚czesny Å›wiat – dodaje.
oprac. redakcja
Kliknij w wybrane zdjęcie aby powiększyć
Pielgrzymki
Tegoroczna piesza pielgrzymka powołaniowa odbędzie się w sobotę w sobotę 27 kwietnia.
Wyjście pielgrzymki na trasę z Paradyża do Rokitna nastąpi ...
<czytaj dalej>Prezydent w ministerstwie
Prezydent Gorzowa w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
- Z doÅ›wiadczenia wiem, że najważniejsze sÄ… relacje bezpoÅ›rednie. Ustalenia, które zapadajÄ… wtedy ...
<czytaj dalej>Tarasy jeszcze niedostępne
Woda w Warcie opada, odsÅ‚aniajÄ… siÄ™ zalane tarasy. Niestety, ze wzglÄ™dów bezpieczeÅ„stwa, nie mogÄ… być jeszcze udostÄ™pnione.
Zdecydowała o tym ekspertyza ...
<czytaj dalej>